Λαμβάνοντας ως δεδομένο ότι μέχρι αυτή τη στιγμή δεν υπάρχουν εγκεκριμένες θεραπείες για την COVID-19, οι ερευνητές εξετάζουν τώρα τις ιδιότητες ήδη χρησιμοποιούμενων φαρμάκων για να διερευνήσουν την ενδεχόμενη αποτελεσματικότητά τους στη μείωση της σοβαρότητας της λοίμωξης από τον κορωνοϊό.
Πιο συγκεκριμένα, επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο της California ανέφεραν πρόσφατα ότι οι στατίνες, τα φάρμακα που χρησιμοποιούνται ευρέως για τη μείωση της χοληστερόλης, σχετίζονται με μειωμένο κίνδυνο ανάπτυξης σοβαρής λοίμωξης από την COVID-19, αλλά και ταχύτερη ανάρρωση. Μια δεύτερη έρευνα της επιστημονικής ομάδας αποκάλυψε στοιχεία που βοηθούν στην εξήγηση του ανωτέρου φαινομένου, τα οποία δείχνουν ότι η αφαίρεση της χοληστερόλης από τις κυτταρικές μεμβράνες αποτρέπει την είσοδο του κορωνοϊού στο κύτταρα.
Της κλινικής μελέτης που δημοσιεύθηκε στο American Journal of Cardiology ηγήθηκαν οι Lori Daniels και Karen Messer καθηγήτριες στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια, ενώ της μηχανικής μελέτης που δημοσιεύθηκε στο The EMBO Journal ηγήθηκε ο Tariq Rana, καθηγητής στο ίδιο πανεπιστήμιο.
Οι ασθενείς με COVID-19 που λάμβαναν στατίνες είχαν καλύτερα αποτελέσματα
Ένα μόριο γνωστό ως ACE2 βρίσκεται στις εξωτερικές επιφάνειες πολλών κυττάρων, συμβάλλοντας στη ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης. Το ACE2 μπορεί να επηρεαστεί από τις στατίνες και άλλες φαρμακευτικές αγωγές που χρησιμοποιούνται για την αντιμετώπιση καρδιαγγειακών παθήσεων.
Ωστόσο, τον περασμένο Ιανουάριο οι ερευνητές ανακάλυψαν ένα νέο ρόλο για το ACE2: Ο SARS-CoV-2, ο κορωνοϊός που προκαλεί τη νόσο COVID-19, αρχικά χρησιμοποιεί τον υποδοχέα αυτόν για να εισέλθει στα κύτταρα των πνευμόνων και να δημιουργήσει τις λοιμώξεις.
«Όταν βρεθήκαμε αντιμέτωποι με αυτό τον νέο ιό στην αρχή της πανδημίας, υπήρχαν πολλές εικασίες σχετικά με ορισμένες φαρμακευτικές αγωγές που επηρεάζουν το ACE2, συμπεριλαμβανομένων των στατινών, και αν αυτές μπορούν να επηρεάσουν τον κίνδυνο που επιφέρει η COVID-19. Έπρεπε λοιπόν να επιβεβαιώσουμε αν η χρήση των στατινών έχει κάποια επίπτωση στη σοβαρότητα της λοίμωξης από τον SARS-CoV-2 και να προσδιορίσουμε αν είναι ασφαλής ώστε οι ασθενείς να συνεχίσουν να λαμβάνουν τα φάρμακά τους», εξηγεί η Δρ. Daniels.
Για να το κάνουν αυτό, οι επιστήμονες ανέλυσαν αναδρομικά τα ηλεκτρονικά αρχεία 170 ασθενών με COVID-19 και 5.281 ανθρώπων που είχαν νοσηλευθεί μεταξύ Φεβρουαρίου – Ιουνίου και ελεγχθεί για κορωνοϊό και είχαν βγει αρνητικοί. Συνέλεξαν ανώνυμα δεδομένα σχετικά με τη σοβαρότητα της ασθένειας, τον χρόνο παραμονής στο νοσοκομείο, τα αποτελέσματα και τη χρήση στατινών, αναστολέων του μετατρεπτικού ενζύμου της αγγειοτενσίνης (ACE2) και αποκλειστές του υποδοχέα της αγγειοτενσίνης ΙΙ (ARB) εντός 30 ημερών πριν την εισαγωγή τους στο νοσοκομείο.
Μεταξύ των ασθενών με COVID-19, το 27% λάμβανε στατίνες κατά την εισαγωγή, το 21% λάμβανε αναστολείς ACE και το 12% λάμβανε ARB. Το μέσο διάστημα παραμονής στο νοσοκομείο ήταν 9,7 ημέρες.
Οι ερευνητές βρήκαν ότι η χρήση στατινών πριν την εισαγωγή στο νοσοκομείο για COVID-19 σχετιζόταν με άνω του 50% μείωση στον κίνδυνο ανάπτυξης σοβαρής λοίμωξης από τη νόσο, σε σύγκριση με τους ασθενείς που δεν λάμβαναν στατίνες. Επίσης, εκείνοι που λάμβαναν το φάρμακο πριν τη νοσηλεία ανέρρωσαν γρηγορότερα.
«Διαπιστώσαμε ότι οι στατίνες όχι μόνο είναι ασφαλείς αλλά και δυνητικά προστατευτικές από μια σοβαρή λοίμωξη COVID-19. Συγκεκριμένα μπορεί να αναστέλλουν τη λοίμωξη από τον SARS-CoV-2 μέσω των γνωστών αντιφλεγμονωδών ιδιοτήτων τους και των δεσμευτικών ικανοτήτων τους, σταματώντας έτσι την εξέλιξη του ιού», προσθέτει η Δρ. Daniels.
Η αφαίρεση της χοληστερόλης από κυτταρικές μεμβράνες εμποδίζει την είσοδο του SARS-CoV-2
Η επιστημονική ομάδα υπό την επίβλεψη του Δρ. Rana ξεκίνησε να μελετά τα γονίδια που ενεργοποιούνται στα κύτταρα των πνευμόνων ως απόκριση στη μόλυνση από τον SARS-CoV-2, διαπιστώνοντας πως το γονίδιο CH25H, το οποίο κωδικοποιεί ένα ένζυμο που τροποποιεί τη χοληστερόλη, εμποδίζει την ικανότητα του ιού να εισέλθει στα ανθρώπινα κύτταρα.
Η ενζυματική δραστηριότητα του CH25H παράγει μια τροποποιημένη μορφή χοληστερόλης που λέγεται 25-υδροξυχοληστερόλη (25HC). Αυτή με τη σειρά της ενεργοποιεί ένα άλλο ένζυμο, το ACAT, που βρίσκεται μέσα στα κύτταρα, το οποίο στη συνέχεια εξαντλεί την προσβάσιμη χοληστερόλη στην κυτταρική μεμβράνη, διαδικασία που συμβαίνει φυσιολογικά και ξεκινά κατά τη διάρκεια ορισμένων ιογενών λοιμώξεων.
Οι επιστήμονες άρχισαν έτσι να εξετάζουν την 25HC στο πλαίσιο του SARS-CoV-2, διερευνώντας εργαστηριακά τι συμβαίνει στα κύτταρα των πνευμόνων με και χωρίς τη θεραπεία με 25HC όταν εκτίθενται πρώτα σε έναν μη μολυσματικό ιό που φέρει την πρωτεΐνη ακίδα του κορωνοϊού ή στον ίδιο τον SARS-CoV-2.
Ανεξάρτητα από την εκάστοτε διαδικασία, η προστιθέμενη 25HC ανέστειλε την ικανότητα του ιού να εισέλθει στα κύτταρα, εμποδίζοντας σχεδόν απόλυτα τη λοίμωξη.
Παρόλο που ο SARS-CoV-2 χρησιμοποιεί τον υποδοχέα ACE2 για να εισέλθει σε ένα κύτταρο, η μελέτη αυτή υποδεικνύει ότι ο ιός χρειάζεται επίσης τη χοληστερόλη (που βρίσκεται φυσιολογικά στις κυτταρικές μεμβράνες) προκειμένου να συγχωνευτεί και να εισέλθει στο κύτταρα. Η 25HC, λοιπόν, απομακρύνει πολλή από αυτή τη μεμβρανική χοληστερόλη, αποτρέποντας την είσοδο του ιού.
Συμπερασματικά, οι επιστήμονες αναφέρουν πως αν μπορεί να αναπτυχθεί σε θεραπευτική μέθοδο, η 25HC μπορεί να λειτουργήσει ακόμα καλύτερα ως αντιικό από τις στατίνες, επειδή δρα εστιασμένα στη χοληστερόλη της κυτταρικής μεμβράνης. Σημειώνουν επίσης, πως όπως και όλες οι άλλες φαρμακευτικές αγωγές, οι στατίνες μπορούν να προκαλέσουν παρενέργειες, όπως πεπτικά προβλήματα και μυικούς πόνους, και μπορεί να μην είναι κατάλληλη επιλογή για πολλούς πάσχοντες από COVID-19.
Διαβάστε επίσης
Καρκίνος: Το πασίγνωστο χάπι που βάζει φρένο στις μεταστάσεις
Χοληστερόλη: Το μεγάλο λάθος που κάνουν όσοι ξεκινούν να παίρνουν φάρμακα
Κορωνοϊός: Το ευρέως χρησιμοποιούμενο φάρμακο που μειώνει τα ποσοστά θανάτου
