Κάθε άνθρωπος που αποφασίζει να βάλει στη ζωή του ένα κουτάβι, οφείλει να σεβαστεί τη φύση του. Γιατί είναι ένα πλάσμα με ξεχωριστή προσωπικότητα, ιδιαίτερο ψυχικό κόσμο και ιδιοσυγκρασία.
Έχει έμφυτα στοιχεία που εκδηλώνονται σε συμπεριφορές, οι οποίες μπορεί να θεωρηθούν… μη πρέπουσες, αλλά για εκείνο είναι φυσιολογικές. Μπορεί, όμως, να παρουσιάσει συμπεριφορές που πρέπει να μας προβληματίσουν. Και θα χρειαστεί να το βοηθήσουμε να τις ξεπεράσει, για την ψυχική του υγεία.
«Η ζωή με ένα κουτάβι είναι αστεία, χαρούμενη, όμως έχει και αρκετές «σκοτούρες»…», μας λέει η Εριέττα Καραμπέτσου, VSA Certified dog trainer, MISAP, Dogbite Safety Educator, επαγγελματίας εκπαιδεύτρια σκύλων, σύμβουλος ψυχολογίας, συμπεριφοράς & ευζωίας του σύγχρονου κατοικίδιου σκύλου. Και μας μιλά για τις φυσιολογικές κουταβίσιες συμπεριφορές, αλλά και για εκείνες που πρέπει να μας προβληματίσουν.
Εριέττα Καραμπέτσου, επαγγελματίας εκπαιδεύτρια σκύλων, σύμβουλος ψυχολογίας, συμπεριφοράς & ευζωίας του σύγχρονου κατοικίδιου σκύλου
«Αποφασίζω να ζήσω με έναν σκύλο. Και θεωρώ πως ένα κουτάβι είναι ιδανικό να γίνει μέλος της οικογένειάς μου.
Το μόνο σίγουρο είναι, πως θα βιώσω στιγμές και συναισθήματα που θα μου αλλάξουν τη ζωή!
Τα κουτάβια συνηθίζουν να δαγκώνουν, άλλοτε προς αναζήτηση προσοχής και άλλοτε, απλώς, γιατί θέλουν να εκδηλώσουν την επιθυμία τους για παιχνίδι. Δαγκώνουν, επίσης, επειδή έχουν ενοχλήσεις στα δόντια τους, και για λόγους που σχετίζονται με την προσπάθειά τους να καταγράψουν το περιβάλλον στο οποίο ζουν: τον κοινό μας κόσμο.
Ένα ακόμα σύνηθες θέμα είναι πως τα κουτάβια, μέχρι να μάθουν τι εστί τουαλέτα και να τα εκπαιδεύσουμε για το πού επιθυμούμε να κάνουν τις ανάγκες τους, έχουν αρκετά συχνά ατυχήματα εντός σπιτιού.
Αυτές οι κοινές συμπεριφορές, παρόλο που θεωρούνται “προβληματικές” από τους νέους κηδεμόνες, δεν αποτελούν πρόβλημα σε καμία των περιπτώσεων. Αντιθέτως, είναι απόλυτα φυσιολογικές σε σκύλους που ηλικιακά είναι μικροί. Η βοήθεια ενός επαγγελματία εκπαιδευτή θα μας βοηθήσει να τις αντιμετωπίσουμε, και να μάθουμε πώς πρέπει να συμπεριφερόμαστε στο κουτάβι μας – πάντα με σεβασμό στη φύση του. Και, φυσικά, χωρίς να το επιπλήττουμε, να το μαλώνουμε και να του ασκούμε οποιαδήποτε μορφή βίας ή πίεσης.
Ένα κουτάβι που δεν θα το βοηθήσουμε να καταλάβει πως το δάγκωμά του είναι ενοχλητικό για εμάς, ή δεν θα το εκπαιδεύσουμε να ουρεί και να αφοδεύει σε επιθυμητά για εμάς σημεία, ίσως εξελιχθεί σε έναν ενήλικο σκύλο ο οποίος θα συνεχίζει να μας δαγκώνει, μεγαλώνοντας, όταν παίζουμε μαζί του. Και θα ανακουφίζει τις ανάγκες του ανεξέλεγκτα.
Αλλά, οι συμπεριφορές που προβληματίζουν τους κηδεμόνες ενός κουταβιού δεν περιορίζονται στο κουταβο-δάγκωμα και στα ατυχήματα τουαλέτας. Πολλοί κηδεμόνες ανησυχούν όταν τα κουτάβια τους παρουσιάζουν συμπεριφορές διαφύλαξης πόρων, όπως είναι η τροφή, κάποιο παιχνίδι, ο χώρος τους, ή η προσοχή ενός αγαπημένου προσώπου, ή άλλου ζώου.
Εριέττα Καραμπέτσου, επαγγελματίας εκπαιδεύτρια σκύλων, σύμβουλος ψυχολογίας, συμπεριφοράς & ευζωίας του σύγχρονου κατοικίδιου σκύλου
Η διαφύλαξη προνομίων, ή αλλιώς πόρων, είναι φυσιολογική για τους σκύλους. Όταν το κουτάβι μου παίρνει τροφή, ή ένα παιχνίδι, θεωρεί πως είναι δικό του και δεν θέλει να του το πάρουμε, ή να το μοιραστεί με κάποιο άλλο ζώο.
Το ότι όλοι οι σκύλοι δεν διαφυλάσσουν τους πόρους τους, δεν σημαίνει πως είναι «προβληματικός» ο σκύλος που αντιδρά όταν κάποιος προσπαθεί να του πάρει, για παράδειγμα, το φαγητό ή το παιχνίδι του.
Η διαφύλαξη προνομίων είναι μια συμπεριφορά που οι αιτίες της μπορεί να είναι το γονιδιακό υπόβαθρο του εκάστοτε σκύλου, τα βιώματά του, η συμπεριφορά των κηδεμόνων, ή να είναι ορμονικά ορμώμενη.
Αν το κουτάβι μας επιδεικνύει επιθετικές συμπεριφορές, ως απόρροια της διαφύλαξης πόρων, τότε θα πρέπει να συμβουλευτούμε έναν επαγγελματία, ώστε να μας καθοδηγήσει για να βοηθήσουμε το κουτάβι μας να μας εμπιστευτεί και να μην νιώθει απειλή κοντά μας.
Να σημειώσουμε πως οι σκύλοι που «φυλάνε» αντικείμενα και άλλους πόρους, το κάνουν, κυρίως, διότι νιώθουν πως θα τους τα πάρουμε με τη βία, και επειδή είναι σημαντικά για τους ίδιους.
Ιδανικά συνιστάται τα κουτάβια από μικρά να εκπαιδεύονται στα συνθήματα «άστο», «φτύστο», καθώς και στο να ανταλλάσσουν σημαντικούς πόρους με άλλους.
Αν, για παράδειγμα, το κουτάβι μου μασουλάει ένα κόκαλο και εγώ ως κηδεμόνας κρίνω πως θα πρέπει να του το πάρω, δεν πηγαίνω, απλώς, να αποσύρω το κόκαλο από το κουτάβι μου, ή, ακόμα χειρότερα, να του το αποσπάσω με τη βία, αλλά θα πρέπει να του το ανταλλάξω με κάτι άλλο. Για παράδειγμα, με μια λιχουδιά, ή κάποιο παιχνίδι της αρεσκείας του.
Αν συνηθίζω να «αρπάζω» τους πόρους του σκύλου μου, το πιθανότερο είναι να εξελιχθεί σε έναν ενήλικο σκύλο ο οποίος θα κάνει έντονη διαφύλαξη των προνομίων που θεωρεί εκείνος πως έχουν υψηλή αξία.
Ποιες κουταβίσιες συμπεριφορές θα πρέπει να με απασχολήσουν, ώστε να αναζητήσω τη βοήθεια ειδικού;
- Αν το κουτάβι μου γρυλίζει έντονα όταν πλησιάζω την τροφή του και ενώ δεν έχω κάνει ποτέ απόπειρα να του την αποσύρω, έχω μία ένδειξη πως ο σκύλος μου τείνει να διαφυλάσσει τα προνόμιά του. Τέτοιου είδους συμπεριφορές, όπως προαναφέραμε, συνιστάται να αντιμετωπίζονται από νωρίς, τόσο για αποφυγή ατυχημάτων, όσο και για τη ψυχική ηρεμία του σκύλου μου καθώς θα μεγαλώνει.
- Αν το κουτάβι μου αντιδρά έντονα στη θέα ή τη συναναστροφή του με άτομα του είδους του.
- Αν το κουτάβι μου, βλέποντας έναν άλλον σκύλο, κρύβεται, παρουσιάζει τρόμο (τρέμουλο), ή έντονη σιελόρροια, υποδηλώνει πως νιώθει άβολα.
- Επίσης, αν η συμπεριφορά του έχει στοιχεία επιθετικής συμπεριφοράς προς άλλους σκύλους. Σε τέτοιες περιπτώσεις η βοήθεια ενός επαγγελματία κρίνεται, και πάλι, απαραίτητη.
- Αν το κουτάβι μου νιώθει ανασφάλεια, βιώνει άγχος ή στρες κατά την απουσία μας. Τα προβλήματα που σχετίζονται με τον αποχωρισμό δεν είναι σπάνια σε κουτάβια. Αν αντιληφθώ πως ο σκύλος μου αγχώνεται όταν ετοιμάζομαι να αποχωρίσω, ή εκδηλώνει συμπεριφορές όπως γάβγισμα, ουρλιαχτό, κλάμα, τάσεις φυγής, ή οποιαδήποτε «περίεργη» συμπεριφορά κατά την απουσία μου, τότε θα πρέπει να επικοινωνήσω με κάποιον ειδικό σύμβουλο συμπεριφοράς για να το βοηθήσω να νιώθει ασφάλεια, όποτε και όταν παραστεί η ανάγκη να μείνει μόνο στο σπίτι.
Η πρόληψη είναι, πάντα, η καλύτερη θεραπεία! Γι’ αυτόν ακριβώς το λόγο προτιμώ να εκπαιδευτώ μαζί με το κουτάβι μου από τα πρώτα στάδια της συμβίωσης μας, παρά να αντιμετωπίσω την οποιαδήποτε συμπεριφορά, όταν κι αν αυτή εμφανιστεί».
▪ H Εριέττα Καραμπέτσου είναι διπλωματούχος εκπαιδεύτρια σκύλων, σύμβουλος συμπεριφοράς, ψυχολογίας και ευζωίας σκύλων. Είναι απόφοιτη της Ακαδημίας Εκπαιδευτών Victoria Stilwell Academy και έχει πιστοποίηση Α’ βοηθειών σε σκύλους. Είναι μέλος του Doggone Safe ως πιστοποιημένη εκπαιδεύτρια για ενημερώσεις αποφυγής δαγκώματος σε παιδιά και ενηλίκους (Dog Bite Safety Educator). Παραδίδει δωρεάν μαθήματα για αδέσποτους σκύλους και συμμετέχει σε πενταμελείς επιτροπές δήμων για τη διαχείριση αδέσποτων.
Διαβάστε επίσης
Γιατί ο σκύλος μας γλείφει και πότε αυτό πρέπει να μας οδηγήσει στο γιατρό
Κάβαλιερ Κινγκ Τσαρλς Σπάνιελ: O σκύλος με τη βασιλική καταγωγή και τους καλούς τρόπους
Γάβγισμα: Όταν ο σκύλος δεν σταματά και τι μπορούμε να κάνουμε γι’ αυτό
