Ο ύπνος αποτελεί τον κυριότερο τρόπο που ο οργανισμός ξεκουράζεται, αποκαθιστά τις φθορές και τη χαμένη ενέγεια. Κατά τη διάρκεια του ύπνου χαλαρώνουμε, αποφορτιζόμαστε και γεμίζουμε τις μπαταρίες μας. Όπως πολύ καλά γνωρίζουν όλοι, το 1/3 του χρόνου ζωής μας το αφιερώνουμε στον ύπνο. Υπάρχουν ορισμένοι που προτιμούν να κοιμούνται νωρίς για να ξυπνούν και να ξεκινούν την ημέρα τους νωρίς, άλλοι που λατρεύουν να μένουν ξύπνιοι όλη τη νύχτα και άλλοι που απλά δεν κλείνουν ποτέ μάτι, με αποτέλεσμα να αντιμετωπίζουν πολλά προβλήματα υγείας που σχετίζονται με την αυπνία. Όμως έχετε αναρωτηθεί ποτέ αν τι ακριβώς συμβαίνει ότι κοιμόμαστε; Ποια είναι τα στάδια του υπνου και τι συμβαίνει στον εγκέφαλο και τον οργανισμό στο στάδιο του βαθέος ύπνου που θεωρείται ιδιαίτερα σημαντικό.
Τι είναι ο βαθύς ύπνος
Ο βαθύς ύπνος αποτελείται από τρία στάδια και διαρκεί 45- 90 λεπτά στον κύκλο ύπνου. Αυτό σημαίνει πως το σώμα μας περνά από τα στάδια της εγρήγορης, της υψηλής εγκεφαλικής δραστηριότητας και τέλος φτάνει στο βαθύ ύπνο.
Ο ύπνος χωρίζεται ως εξής: στάδια 1-3 (Μη-REM) και REM (όπου REM rapid eye movement, δηλαδή γρήγορη οφθαλμική κίνηση). Στο στάδιο του βαθέος ύπνου «ο εγκέφαλός μας έχει τη λιγότερη δυνατή δραστηριότητα» εξήγησε η Διδάκτωρ Νευροεπιστημών Nicole Avena, στο Πανεπιστήμιο Ιατρικής της Νέας Υόρκης. Σύμφωνα με τους επιστήμονες της κλινικής Cleveland, το ανθρώπινο σώμα περνά μέσα από αρκετούς κύκλους βαθεός ύπνου μέσα στην διάρκεια της νύχτας, με τις περιόδους του βαθέος ύπνου να ελαττώνονται καθώς ξημερώνει.
Γιατί είναι σημαντικός ο βαθύς ύπνος
Ο βαθύς ύπνος παίζει πολύ σημαντικό ρόλο στην ανάκτηση των δυνάμεων του οργανισμού από το στρες. Κατά τη διάρκεια του βαθέος ύπνου «η αρτηριακή πίεση είναι σταθερή, διευκολύνοντας το σώμα να βελτιωθεί σωματικά και ψυχολογικά» συμπλήρωσε η Δρ. Avena, τονίζοντας πως έτσι διατηρείται το ανοσοποιητικό μας σύστημα ισχυρό. Ο βαθύς ύπνος μάλιστα κάνει καλό και στον εγκέφαλο, μιας και παίζει σημαντικό ρόλο στην διαδικασία της επεξεργασίας αλλά και ενοποίησης των αναμνήσεών μας.
Περίπου το 13% και 23% του ύπνου μας θα πρέπει να είναι βαθύς, σύμφωνα με το Εθνικό Κέντρο Βιοτεχνολογικών Πληροφοριών. Αυτό πρακτικά σημαίνει περίπου 1 με 2 ώρες βαθύ ύπνου, αν τηρεί κανείς τις 7-9 ώρες μέσου ύπνου. Ένας πολύ καλός τρόπος να ελέγξουμε αν έχουμε πέσει σε βαθύ ύπνο και για πόσες ώρες, είναι να ξυπνήσουμε χωρίς ξυπνητήρι μετά από περίπου 8 ώρες ύπνου, γεμάτοι ενέργεια και έτοιμη για να ξεκινήσει η ημέρα. Ένας ακόμα πιο απλοϊκός τρόπος, είναι να απαντήσουμε στο ερώτημα αν θέλουμε μία τεράστια κούπα καφέ ή αν είμαστε πολύ κουρασμένοι χωρίς ιδιαίτερο λόγο κατά τη διάρκεια της ημέρας. Υπάρχουν ορισμένες κινήσεις που μπορεί να κάνει ο καθένας για να βελτιώσει την ποιότητα του ύπνου τους.
Ξαπλώστε νωρίτερα
Προσπαθήστε να πιάσετε τον στόχο των 7-8 βραδινού ύπνου. Αν λοιπόν δεν έχετε καταφέρει να τις συμπληρώσετε, ήδη ξέρετε με ποιο βήμα πρέπει να αρχίσετε.
Δοκιμάστε τις καλές πρακτικές ύπνου
-Να είστε συνεπείς με τις ώρες
-Διατηρήστε την κρεβατοκάμαρά σας σε απόλυτο σκοτάδι και ησυχία
-Κρατήστε τις ηλεκτρονικές συσκευές μακριά σας
-Κλείστε την τηλεόραση
Γυμναστείτε
Η άσκηση αποδεδειγμένα διασφαλίζει καλύτερη ποιότητα ύπνου.
Μειώστε το αλκοόλ
Αναφορικά με το αλκοόλ μην ξεπερνάτε το μέτρο (ένα ποτηράκι για τις γυναίκες και το πολύ δύο οι άνδρες), διαφορετικά μπορεί να διαταραχθεί ο ύπνος σας.
Μειώστε τον καφέ
Είναι προτιμότερο να μην πίνετε καφέ τις απογευματινές ώρες.
Οι ειδικοί τονίζουν τη σημασία του επαρκούς ύπνου, ενώ αν θέλετε να διαπιστώσετε ότι όντως απολαμβάνετε ποιοτικό ύπνο που περιλαμβάνει και το στάδιο του βαθέος ύπνου, τότε βεβαιωθείτε ότν δεν έχετε κάποιο από τα ακόλουθα συμπτώματα έλλειψης ύπνου: ανεξήγητη κόπωση, δυσκολία συγκέντρωσης, κακή διάθεση.
