Η μυωπία αυξάνεται σημαντικά σε όλο τον κόσμο και μέχρι το 2050 υπολογίζεται ότι ο μισός πληθυσμός της γης θα είναι μυωπικός. Παρόλο που αυτή η διαθλαστική ανωμαλία μπορεί να είναι κληρονομική, οι περιβαλλοντικοί παράγοντες, όπως η συστηματική παραμονή εντός σπιτιού για πολλές ώρες, είναι πιθανό να έχουν μεγαλύτερη επίδραση. «Ενώ, όμως, τα στοιχεία δείχνουν ότι παράγοντες του σύγχρονου τρόπου ζωής συμβάλλουν στην ανάπτυξη μυωπίας, οι επιστήμονες δεν είναι ακόμα απόλυτα σίγουροι γιατί συμβαίνει αυτό», επισημαίνει ο Neema Ghorbani Mojarrad σε σχετική δημοσίευση στο The Conversation.

Για παράδειγμα, έρευνα δείχνει ότι ο χρόνος που περνά ένα παιδί σε εξωτερικό χώρο μπορεί να παίξει σημαντικό ρόλο στον κίνδυνο ανάπτυξης μυωπίας. Οι περισσότερες μελέτες έχουν δείξει ότι τα παιδιά που περνούν περισσότερο χρόνο σε εξωτερικό χώρο έχουν λιγότερες πιθανότητες να αναπτύξουν μυωπία, ενώ και μελέτες που απαιτούσαν από τα παιδιά να περνούν επιπλέον χρόνο έξω κατά τη διάρκεια του σχολείου έδειξαν ότι τα ποσοστά έναρξης της μυωπίας μειώθηκαν συγκριτικά με τα παιδιά που δεν περνούσαν αυτό τον επιπλέον χρόνο έξω.

Η επιστημονική κοινότητα, πάντως, δεν έχει καταλήξει σε σαφή συμπεράσματα. Μία θεωρία είναι ότι τα υψηλότερα επίπεδα φυσικού φωτός απελευθερώνουν περισσότερη ντοπαμίνη στους υποδοχείς του αμφιβληστροειδούς (τα νεύρα που επεξεργάζονται τα σήματα φωτός στα μάτια), προστατεύοντας έτσι από τη μυωπία. Μια άλλη πρόταση είναι ότι η περισσότερη φυσική δραστηριότητα των παιδιών στους εξωτερικούς χώρους αποτρέπει τη μυωπία, κάποιες μελέτες, όμως, υποστηρίζουν ότι η επίδραση αυτή είναι μικρή.

Υποδεικνύεται, επίσης, ότι τα διαφορετικά μοτίβα και οι λεπτομέρειες που παρατηρούμε στους εξωτερικούς από ό,τι στους εσωτερικούς χώρους μπορεί να εξηγούν την αύξηση στη μυωπία. Για παράδειγμα, μια μελέτη εντοπίζει την αφθονία κενών χαρακτηριστικών και τοίχων στα εσωτερικά περιβάλλοντα ως υπεύθυνη, στοιχείο που ίσως εξηγεί επίσης και το γιατί η μυωπία τείνει να είναι συχνότερη στις αστικές περιοχές.

Ο σύγχρονος τρόπος ζωής
Ο σύγχρονος τρόπος ζωής συχνά απαιτεί να περνάμε πολύ χρόνο σε εσωτερικούς χώρους. Για παράδειγμα, τα παιδιά περνούν μεγαλύτερο μέρος της ζωής τους στην εκπαίδευση λόγω της αύξησης της ηλικίας αποφοίτησης και του γεγονότος ότι όλο και περισσότεροι άνθρωποι κυνηγούν ανώτερες βαθμίδες μόρφωσης, παράγοντες που, σύμφωνα με τα στοιχεία, μπορούν να προκαλέσουν μυωπία. Παρόλα αυτά, οι ειδικοί δεν γνωρίζουν ακόμα αν το παρατεταμένο διάβασμα, το διάβασμα από κοντινή απόσταση, ο χρόνος σε εσωτερικό χώρο, η αυξημένη χρήση οθονών ή όλα μαζί είναι οι ένοχοι.

Παρόλο που μια μελέτη υποδεικνύει ότι το διάβασμα σε απόσταση μικρότερη των 25 εκατοστών μπορεί να αποτελεί κίνδυνο για την ανάπτυξη μυωπίας, η επίδραση μάλλον είναι πολύ μικρή.

Η μελέτη της επίδρασης της αυξημένης χρήσης οθονών στη μυωπία των παιδιών έχει επίσης ανάμεικτα αποτελέσματα, πιθανώς επειδή εκτιμάται ότι η χρήση της οθόνης και ο έλεγχός της σε ένα μακροχρόνιο πείραμα είναι δύσκολα. Ανεξάρτητα από αυτό, πάντως, χρειάζονται περισσότερες έρευνες για να καταλάβουμε αν η υπερβολική χρήση οθονών είναι υπεύθυνη για τα υψηλότερα ποσοστά μυωπίας και τους λόγους που μπορεί να συμβαίνει αυτό.

Δεδομένης της ανησυχίας για αύξηση των ποσοστών μυωπίας στα παιδιά λόγω της πανδημίας, υπενθυμίζεται ότι οι καλύτερες συμβουλές για τον περιορισμό του κινδύνου είναι η αύξηση του χρόνου που περνά κάποιος σε εξωτερικό χώρο κατά 40 λεπτά ημερησίως.

Διαβάστε επίσης

Μυωπία: Δυστυχώς «τρώει» ώρες από μια πολύτιμη καθημερινή συνήθεια

Να τι τρώνε τα παιδιά μπροστά στον υπολογιστή

Οθόνες: Με ποιο τρόπο επηρεάζουν την προσοχή του παιδιού