Τα τελευταία χρόνια οι επιστημονικές έρευνες αναδεικνύουν όλο και με μεγαλύτερη σαφήνεια τα οφέλη του ύπνου για την υγεία. Πολλοί, λοιπόν, είναι εκείνοι που συμπεραίνουν ότι κάθε επιπλέον λεπτό ύπνου είναι ωφέλιμο, με τους ειδικούς, ωστόσο, να τονίζουν ότι τα σύντομα διαστήματα ύπνου μετά το χτύπημα του ξυπνητηριού και την αναβολή που όλοι πατάμε μέχρι να ξυπνήσουμε δεν είναι στην πραγματικότητα ο τρόπος για να αυξήσουμε τα αποθέματα ενέργειας.
Δεν ξεκουραζόμαστε περισσότερο
Ο ύπνος αποτελείται από τέσσερα στάδια, με τα πρώτα δύο να αφορούν στον ελαφρύ ύπνο, το τρίτο να περιλαμβάνει τον καλό, βαθύ ύπνο και το στάδιο REM να είναι αυτό των ονείρων. Όπως αναφέρουν οι ειδικοί, κάθε στάδιο είναι σημαντικό, αλλά το τρίτο και το REM είναι εκείνα που αποκαθιστούν καλύτερα τις λειτουργίες του οργανισμού. Ένας ολοκληρωμένος κύκλος ύπνου χρειάζεται τουλάχιστον 90 λεπτά.
Όπως γίνεται αντιληπτό, σε αυτά τα επιπλέον λεπτά της αναβολής του ξυπνητηριού, πιθανότατα δεν θα καταφέρετε να φτάσετε στο στάδιο 3 και να απολαύσετε ένα ξεκούραστο ύπνο.
Όπως εξηγούν οι ειδικοί, «με το κουμπί της αναβολής δεν κερδίζει κανείς. Ούτε ξεκουραζόμαστε, ούτε απολαμβάνουμε ένα ελεύθερο και χαλαρό πρωινό. Το καλύτερο που μπορούμε να κάνουμε είναι να βάλουμε ξυπνητήρι σε μια ρεαλιστική ώρα και να δημιουργήσουμε μια ενεργητική πρωινή ρουτίνα, από το να πείθουμε τον εαυτό μας ότι μερικά παραπάνω λεπτά στο κρεβάτι είναι αυτό που χρειαζόμαστε».
Γινόμαστε πιο αδρανείς
Αφού ξεκαθαρίσαμε ότι το κουμπί της αναβολής σίγουρα δε μας κάνει πιο ξεκούραστους, μήπως τελικά μας κουράζει; Δυστυχώς, η απάντηση των ειδικών είναι θετική. «Όχι μόνο δεν λαμβάνουμε επιπλέον ξεκούραση, αλλά δημιουργούμε το υπόβαθρο για περισσότερη γκρίνια κατά τη διάρκεια της ημέρας», αναφέρουν χαρακτηριστικά.
Παρόλο που δεν έχουν γίνει έρευνες συγκεκριμένα για το κουμπί της αναβολής στο ξυπνητήρι, μελέτες για τον διαταραγμένο ύπνο έχουν αναδείξει σημαντικά επιχειρήματα υπέρ της διακοπής της χρήσης του. Σε μία μελέτη, οι συμμετέχοντες που επαναλαμβανόμενα ξυπνούσαν τέσσερις φορές κατά τη διάρκεια της νύχτας αλλά κοιμούνταν συνολικά οκτώ ώρες, ανέφεραν παρόμοια επίπεδα κούρασης με εκείνους που είχαν κοιμηθεί μόλις τέσσερις ώρες. Δε θα ήταν υπερβολικό, λοιπόν, να πούμε ότι όταν ξυπνάμε από τον ήχο της αφύπνισης, κοιμόμαστε ξανά για λίγο κι έπειτα ξαναχτυπά το ξυπνητήρι, το πιθανότερο είναι να αυξάνεται η κούρασή μας.
Ένας ακόμη παράγοντας που θα έπρεπε να μας ανησυχεί στη χρήση της αναβολής αφύπνισης, είναι αυτό που οι επιστήμονες αποκαλούν «αδράνεια ύπνου». Πρόκειται για τα αισθήματα αυξημένης υπνηλίας, της μειωμένης εγρήγορσης και άλλων σωματικών και γνωστικών συμπτωμάτων που βιώνουμε μετά το ξύπνημα, τα οποίο μπορεί να επηρεάσουν την ικανότητα υλοποίησης απλών εργασιών. Παρόλο που η αδράνεια ύπνου σταδιακά υποχωρεί συνήθως εντός μίας ώρας, το ξύπνημα κατά τη διάρκεια του λάθος κύκλου ύπνου (κυρίως τα στάδια 3 και REM) μπορεί να την κάνει να διαρκέσει έως και τέσσερις ώρες.
Τελικά, οι επιστήμονες σημειώνουν πως, παρόλο που η διακοπή της συνήθειας της αναβολής στο ξυπνητήρι αποτελεί σημαντικό βήμα για την υγιεινή του ύπνου, μπορεί απλώς να πρόκειται για σύμπτωμα ενός μεγαλύτερου προβλήματος. «Αν πατάτε υπερβολικά πολλές φορές το sznooze στο ξυπνητήρι, τότε πρέπει να αναγνωρίσετε ότι το πραγματικό πρόβλημα είναι ότι δεν κοιμάστε επαρκώς ή/και ποιοτικά, γι΄αυτό και δεν ξυπνάτε ξεκούραστοι», καταλήγουν οι ειδικοί.
Διαβάστε επίσης
Τα 4 top τρόφιμα που πρέπει να καταναλώνετε για έναν καλό ύπνο
Πόσο σας ενοχλεί το αναμμένο φως και τι σημαίνει αυτό για τον ύπνο σας
Ύπνος: Ποιοι καταφέρνουν να κοιμούνται καλύτερα – Ο λόγος που δεν φαντάζεστε