Η καθημερινή ενημέρωση για την εξέλιξη του κορωνοϊού έχει γίνει πλέον κομμάτι της ζωής μας, με εκατομμύρια ανθρώπους ανά τον κόσμο να βρίσκονται σε κατ’οίκον περιορισμό κατακλύζοντας κάθε λεπτό τις ημέρας τους από πληροφορίες για την πανδημία.
Σε πρόσφατες δηλώσεις του, ο Γενικός Διευθυντής του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, Tedros Adhanom Ghebreyesus, ανέφερε ότι η παραπληροφόρηση, τα fake news και οι διάφορες φήμες για τη υγειονομική κρίση αυτή την περίοδο αυξάνονται. Πώς, λοιπόν, διαμορφώνουν τα μέσα ενημέρωσης την κατανόηση και τη συναισθηματική μας απόκριση σε αυτή την κατάσταση;
Μια πρόσφατη εργασία της Δρ. Cherie Lacey από το Πανεπιστήμιο Victoria του Wellington, λοιπόν, επικεντρώνεται στην επικοινωνία σχετικά με τον COVID-19 και πώς αυτή σχηματίζει και επηρεάζει την απόκριση του κοινού. Η έρευνα αυτή εξετάζει τον τρόπο με τον οποίο ο τόνος και το περιεχόμενο των πληροφοριών αυτών επηρεάζει την ψυχική υγεία φοιτητών στη Νέα Ζηλανδία.
«Αναμφισβήτητα, τα ΜΜΕ έχουν σημαντικό ρόλο στην επικοινωνία σημαντικών πληροφοριών υγείας και ασφάλειας προς το κοινό, αλλά και στη διαμόρφωση του τρόπου με τον οποίο αντιδρούμε σε αυτή την πανδημία. Εν καιρώ κρίσης, τα μίντια οφείλουν να είναι πολύ προσεκτικά ώστε να ενισχύουν τη δημόσια επαγρύπνηση για τον ιό και τα μέτρα περιορισμού του, χωρίς, ωστόσο, να δημιουργούν φόβο και πανικό», επισημαίνει η Δρ. Lacey.
Τον τελευταίο μήνα στις ειδήσεις αναφέρονται λέξεις όπως «θανατηφόρος ιός», «αόρατος εχθρός» και «βρισκόμαστε σε πόλεμο». Τέτοιες αναφορές, ιδιαίτερα σε μια περίοδο εγκλεισμού στο σπίτι, όπως αυτή που βιώνουμε, προκαλούν συναισθήματα μάχης ή εισβολής, κάνοντάς μας να νιώθουμε ότι δεχόμαστε επίθεση. Επιπλέον, τέτοιου είδους μεταφορές μπορούν να επηρεάσουν τη συμπεριφορά μας, προκαλώντας, για παράδειγμα, υπερκατανάλωση ορισμένων προϊόντων.
Ακόμη, οι επιστήμονες με δυσκολία κατάφεραν να εντοπίσουν ακριβείς ιατρικές περιγραφές του ιού στα ΜΜΕ, παρατηρώντας, από την άλλη, την έντονη χρήση μεταφορών που παραπέμπουν σε πόλεμο, φυσικές καταστροφές, κ.α. Όλα αυτά σε συνδυασμό μπορούν εύκολα να προκαλέσουν άγχος, φόβο και ένα αίσθημα αδυναμίας, σχηματίζοντας μια λανθασμένη αντίληψη για την ασθένεια.
Ο ρόλος της τεχνολογίας
Γνωρίζουμε, ήδη, ότι η τεχνολογία μπορεί να επηρεάσει την υγεία μας, ως εκ τούτου υπάρχει πραγματικός κίνδυνος για τους ανθρώπους που περνούν μεγάλο μέρος του χρόνου τους παρακολουθώντας και διαβάζοντας την ειδησεογραφία σχετικά με την κρίση δημόσιας υγείας. Η χρήση των social media μπορεί, επίσης, να κατακλύσει πολύ γρήγορα τη συνείδηση ενός ατόμου με πληροφορίες, ενώ και όλες οι αρνητικές πτυχές των μέσων αυτών που έχουν γίνει γνωστές μέχρι σήμερα μπορούν να επιδεινωθούν κατά τη διάρκεια της περιόδου που ζούμε.
Το νόμισμα, όμως, έχει πάντα δύο όψεις. Βλέπουμε σήμερα ανθρώπους να ασχολούνται με την τεχνολογία για να βελτιώσουν τόσο τη δική τους σωματική και ψυχολογική κατάσταση όσο και της κοινότητας. Οι βιντεοκλήσεις με φίλους και οικογένεια, η χρήση της τεχνολογίας για άσκηση και ανακούφιση από το στρες, η προώθηση της σύνδεσης της τοπικής κοινότητας και η ενημέρωση σχετικά με σημαντικά για την υγεία μας στοιχεία είναι οι θετικές πτυχές της τεχνολογίας που αναδύονται στην παρούσα κατάσταση.
Η καλύτερη συμβουλή που έχει αυτή τη στιγμή να δώσει η ειδικός, Δρ. Lacey σχετικά με το ηλεκτρονικό «ευ ζην» αφορά στον περιορισμό της χρήσης των μίντια γενικότερα, αλλά πιο ειδικά της υπερκαταναλάνωσης της πληροφόρησης.
«Είναι πολύ δελεαστικό να ελέγχουμε την ειδησεογραφία κατά τη διάρκεια της ημέρας για περισσότερες πληροφορίες γύρω από τον COVID-19, αυτό που προτείνω, όμως, είναι περιορίσουμε αυτή τη συνήθεια στις 2-3 φορές την ημέρα. Είναι πολύ σημαντικό να κατανοούμε πώς νιώθουμε όταν χρησιμοποιούμε τις πληροφορίες. Αν νιώθετε πιο αγχωμένοι ή συναισθηματικοί μετά από την ενημέρωσή σας, αφήστε κάτω το κινητό σας τηλέφωνο ή τον υπολογιστή και επικεντρωθείτε σε κάτι άλλο για να ανακουφιστείτε», καταλήγει η ειδικός.
Διαβάστε επίσης
Κορωνοϊός: Ένα «ψυχοκοινωνικό λεξικό» ή πώς οι λέξεις αποκτούν… άλλο νόημα εν μέσω πανδημίας!
Κορωνοϊός: Πότε μπορεί να μας αρρωστήσουν το στρες και η μοναξιά
