Τα χρόνια φέρνουν το γήρας μα, όπως λέει η παροιμία, ουδέν κακόν αμιγές καλού. Έτσι, σύμφωνα με πρόσφατα ευρήματα από την Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια στο Σαν Ντιέγκο, φαίνεται πως οι νέοι έχουν έναν λόγο να ζηλεύουν τους ηλικιωμένους: τη μειωμένη αίσθηση μοναξιάς.
Στη νέα μελέτη τους που δημοσιεύεται στο Journal of Clinical Psychiatry, οι ερευνητές προσπάθησαν να αποτυπώσουν το αντίκτυπο που έχει η μοναξιά, ένα συχνό και σοβαρό πρόβλημα που αφορά την ατομική και δημόσια υγεία, την ευημερία και τη μακροζωία, στους ανθρώπους ηλικίας 20 έως 69 ετών, καθώς και τους ψυχολογικούς και περιβαλλοντικούς παράγοντες που οδηγούν στο αίσθημα απομόνωσης.
Η διαδικτυακή έρευνα με 2.843 συμμετέχοντες από τις ΗΠΑ, έδειξε πως τα επίπεδα μοναξιάς ήταν υψηλότερα στη δεκαετία των 20 και χαμηλότερα στων 60, με μία ενδιάμεση κορύφωση στα μέσα της πέμπτης δεκαετίας. Επιπλέον, όπως σχολίασε ο ερευνητής Dilip V. Jeste, MD, Αναπληρωτής Πρύτανη στο Κέντρο Υγιούς Γήρανσης και Διακεκριμένος Καθηγητής Ψυχιατρικής και Νευροεπιστημών στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια στο Σαν Ντιέγκο, αποκαλύφθηκε μια σειρά διαφορετικών σε κάθε ηλικία παραγόντων και ενδείξεων που σχετίζονται με το παραπάνω αίσθημα.
Σε όλο το ηλικιακό φάσμα που μελετήθηκε, τα χαμηλότερα επίπεδα ενσυναίσθησης και συμπόνιας, η περιορισμένη κοινωνική δικτύωση, η απουσία συζύγου ή συντρόφου καθώς και εντονότερες διαταραχές ύπνου αποδείχτηκαν συνεπή προγνωστικά εργαλεία της μοναξιάς. Επιπλέον, σε κάθε ηλικία με εξαίρεση τη δεκαετία των 60, η μοναξιά συσχετίστηκε με τις περιορισμένες κοινωνικές δεξιότητες και το αυξημένο άγχος.
Αξίζει να σημειωθεί πως το εύρημα σχετικά με την προκοινωνική συμπεριφορά (ενσυναίσθηση, συμπόνοια) επιβεβαίωσε παλαιότερη έρευνα που είχε διαπιστώσει την αντιστρόφως ανάλογη σχέση μεταξύ της μοναξιάς και της σοφίας. Ουσιαστικά, κατά τον Δρ Jeste, η σοφία που αποκομίζει κανείς με την πάροδο του χρόνου του καλλιεργεί μια κοινωνική οξυδέρκεια, να αντιλαμβάνεται δηλαδή και να ερμηνεύει με ακρίβεια τα συναισθήματα και μηνύματα των άλλων και έτσι να προσαρμόζει την συμπεριφορά του προς αυτούς στο πλαίσιο μιας υγιούς κοινωνικοποίησης.
Πέραν των κοινών συνισταμένων, σε κάθε ηλικία παρατηρήθηκαν ξεχωριστοί παράγοντες που συσχετίστηκαν με τη μοναξιά: στα 50 η έλλειψη αποφασιστικότητας, στα 40 τα πρώτα προβλήματα υγείας όπως η υπέρταση και ο διαβήτης, ενώ στα 20 το άγχος και η πίεση για μια επιτυχή σταδιοδρομία και εύρεση συντρόφου που κορυφώνονται.
Τις παραπάνω σχέσεις εξήγησε η Δρ Tanya Nguyen, επικεφαλής της μελέτης και επίκουρη κλινική Καθηγητής στο Τμήμα Ψυχιατρικής στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια στο Σαν Ντιέγκο. Αρχικά, στην ηλικία των 2ο, στην εποχή των social media, οι νέοι και οι νέες έχουν την τάση να συγκρίνουν τους εαυτούς τους με τους άλλους μετρώντας likes και ακόλουθους, μέσω μιας διαδικασίας που καταλήγει με μαθηματική ακρίβεια στην αυτοϋποτίμηση και αύξηση της αίσθησης μοναξιάς.
Στη μέση ηλικία, ο άνθρωπος διαπιστώνει τη φυσιολογική εξασθένιση της υγείας του και βιώνει συνήθως τις πρώτες απώλειες αγαπημένων προσώπων. Στους γονείς, όταν τα παιδιά μεγαλώνουν και ανεξαρτητοποιούνται, καθίσταται αναγκαία η διαμόρφωση μιας νέας ταυτότητας και η εύρεση νέου σκοπού, το οποίο εντείνει συχνά τη μοναξιά.
Τα παραπάνω αποτελούν χρήσιμες πληροφορίες στον καιρό της πανδημίας του νέου κορωνοϊού. Οι ειδικοί επεσήμαναν την ανάγκη οι αρμόδιες αρχές να λάβουν σοβαρά υπ’ όψιν τις ψυχολογικές προεκτάσεις που έχει η κοινωνική απομάκρυνση ως αναγκαίο μέσο προστασίας και να χαράξουν κατάλληλες στρατηγικές για την αντιμετώπιση των κινδύνων.
Διαβάστε επίσης
Το αναλγητικό που μπλοκάρει τον πόνο αλλά και την συμπόνια
Μοναξιά: Kαμπανάκι κινδύνου για την εκδήλωση αυτής της σοβαρής νόσου
Μοναξιά: Τι αλλάζει στο μυαλό και τα νεύρα όσων νιώθουν μόνοι
