Έστω πως, υποθετικά, μείνατε στη μέση του δρόμου από λάστιχο, κλειδωθήκατε έξω από το σπίτι ή μπλέξατε σε μια δύσκολη οικογενειακή κατάσταση. Έχετε σκεφτεί πως ο τρόπος που θα διαχειριστείτε την κατάσταση επηρεάζει άμεσα την υγεία σας;
Οι παραπάνω περιπτώσεις αποτελούν κοινές στρεσογόνες καταστάσεις. Σύμφωνα με τον Δρ. Ernesto L. Schiffrin επικεφαλής ιατρό στο Εβραϊκό Νοσοκομείο Sir Mortimer B. Davis του Κεμπέκ και καθηγητή και αντιπρόεδρο έρευνας στο Τμήμα Ιατρικής στο Πανεπιστήμιο McGill στο Μόντρεαλ, το αυξημένο άγχος που δεν αντιμετωπίζεται επιτυχώς, μπορεί να οδηγήσει σε σωρεία προβλημάτων υγείας, από την υπέρταση στο άσθμα και από έλκος στο σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου.
Άγχος και υγεία
Μολονότι περαιτέρω έρευνα είναι απαραίτητη για να βρεθούν οι συγκεκριμένοι μηχανισμοί που το άγχος οδηγεί σε καρδιοπάθειες, τα επιστημονικά ευρήματα έχουν αποδείξει πως ο τρόπος που επηρεάζει συνήθειες και παράγοντες κινδύνου αυξάνει τις πιθανότητες καρδιακών παθήσεων. Η υπέρταση και η υψηλή χοληστερόλη, το κάπνισμα, η σωματική αδράνεια και η υπερφαγία ή το αλκοόλ, θα μπορούσαν να συνυπάρχουν σε έναν άνθρωπο που αποφάσισε να διαχειριστεί το χρόνιο άγχος του με διατροφικές υπερβολές και υπεράριθμα τσιγάρα, αυξάνοντας την πίεσή του και καταστρέφοντας τις αρτηρίες του.
Το σώμα μπορεί να ανταποκριθεί διαφορετικά στο συσσωρευμένο άγχος, με πονοκεφάλους, πόνους στην πλάτη ή στο στομάχι. Μπορεί εξίσου να προκαλέσει αισθήματα κόπωσης, να διαταράξει τον ύπνο και μας φέρει εκτός ελέγχου.
Κατά το αγχογόνο επεισόδιο, το σώμα απελευθερώνει αδρεναλίνη, μια ορμόνη που προκαλεί την προσωρινή επιτάχυνση της αναπνοής και του καρδιακού ρυθμού καθώς και την αύξηση της αρτηριακής πίεσης. Πρόκειται για συμπτώματα που προετοιμάζουν το έδαφος για μια κατάσταση γνωστή ως αντίδραση φόβου «πάλης ή φυγής» (fight or flight) και η οποία γίνεται δυσχερέστερη όσο το άγχος παραμένει για ημέρες ή εβδομάδες.
Πώς να διαχειριστείτε το άγχος
Έρευνες έχουν αναδείξει τη συμβολή της διαχείρισης του άγχους στη συνολική υγεία. Σε μελέτες που συμπεριλήφθηκαν ψυχοκοινωνικές θεραπείες για την πρόληψη ενός δεύτερου εμφράγματος, τα αποτελέσματα ήταν ενθαρρυντικά. Για το λόγο αυτό, ασθενείς που πέρασαν έμφραγμα ή εγκεφαλικό επεισόδιο και αισθάνονται κατάθλιψη, ανησυχία ή ανικανότητα να αντιμετωπίσουν το άγχος πρέπει να συμβουλευτούν τον γιατρό τους ή άλλους επαγγελματίες υγείας.
Επιτυχημένοι τρόποι για τη διαχείριση του στρες αποτελούν η άσκηση, η υιοθέτηση μιας αισιόδοξης θεώρησης των πραγμάτων, η διακοπή του καπνίσματος και η μείωση κατανάλωσης καφέ, η υγιεινή διατροφή και η διατήρηση ενός υγιούς βάρους.
Αυτό στο οποίο οι ειδικοί εφιστούν την προσοχή είναι η φαρμακευτική αγωγή. Τα φάρμακα δεν είναι πανάκεια, και η λήψη ηρεμιστικών δεν μπορεί να βοηθήσει την αντιμετώπιση του προβλήματος μακροπρόθεσμα, όπως μπορούν να καταφέρουν η χαλάρωση και οι τεχνικές διαχείρισης στρες. Οι άνθρωποι δεν πρέπει να συγχέουν το απλό στρες με τις αγχώδεις διαταραχές, μια κατάσταση που απαιτεί ιατρική διάγνωση και χορήγηση φαρμακευτικής θεραπείας εφόσον κριθεί απαραίτητη.
Εννέα ενδείξεις κακής διαχείρισης άγχους
Σε μια σύντομη λίστα, οι ερευνητές αναφέρουν συμπεριφορές που μαρτυρούν ότι το άγχος έχει υπερνικήσει και είναι πρέπει να προσπαθήσετε καλύτερα ή ακόμη και να απευθυνθείτε σε κάποιον ειδικό. Έτσι, δώστε προσοχή εάν σε περιόδους άγχους:
- τρώτε υπερβολικά
- μιλάτε και τρώτε γρήγορα
- πίνετε ή καπνίζετε αρειμανίως
- είστε συνεχώς στο πόδι χωρίς ουσιαστικά να κάνετε κάτι
- εργάζεστε υπερβολικά πολλές ώρες
- χρονοτριβείτε
- ο ύπνος σας είναι πάρα πολύς ή ελάχιστος
- μειώνονται αισθητά οι ρυθμοί σας
- προσπαθείτε να κάνετε ταυτόχρονα πολλά πράγματα