«Κάνε Ααα! Κάνε κάτι για τη στοματική σου υγεία», αυτό είναι το φετινό σύνθημα της Παγκόσμιας Ημέρας Στοματικής Υγείας (20/3) για να τονιστεί ότι ένα υγιές στόμα και ένα υγιές σώμα είναι αλληλένδετα.
Ο κ. Μιχάλης Τζάκης, καθηγητής Οδοντιατρικής στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και Πρόεδρος της Επιστημονικής Επιτροπής του Οδοντιατρικού Συλλόγου Πειραιώς, μίλησε στο ygeiamou.gr για την στοματική υγεία των Ελλήνων, για την απουσία δημόσιας προληπτικής οδοντιατρικής φροντίδας και τί μπορούμε να κάνουμε για να έχουμε γερά δόντια δια βίου.
Κύριε Τζάκη, ποιες είναι οι συχνότερες παθήσεις της στοματικής κοιλότητας;
Οι συχνότερες παθήσεις της στοματικής κοιλότητας είναι η τερηδόνα, η ουλίτιδα και η περιοδοντίτιδα. Επίσης, πολύ συχνά συναντάμε περιστατικά μη οδοντικού στοματοπροσωπικού πόνου, στοματολογικά προβλήματα, όπως διάφορες μορφές καρκίνου της στοματικής κοιλότητας, ορθοδοντικά προβλήματα και τραύματα της στοματοπροσωπικής περιοχής. Τώρα, αν τα προσδιορίσουμε αναφορικά με την ηλικία, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας η τερηδόνα είναι η συχνότερη ασθένεια γενικά σε όλες τις ηλικίες αλλά και η ουλίτιδα παρουσιάζεται σε εξαιρετική συχνότητα. Τερηδόνα και ουλίτιδα είναι πολύ συχνές και στα παιδιά, στα οποία υπάρχει συχνά ανάγκη και ορθοδοντικής φροντίδας, ενώ συναντάμε και σημαντικές διαταραχές που προκαλούνται από ατυχήματα. Στις μεγαλύτερες ηλικίες καταγράφονται αρκετά στοματολογικά προβλήματα, περιοδοντίτιδα, προβλήματα στοματοπροσωπικού πόνου και μια σειρά από σημαντικές ανάγκες προσθετικής αποκατάστασης.
Σε τι ποσοστό συναντώνται αυτές οι παθήσεις στον ελληνικό πληθυσμό;
Μελέτη της Ελληνικής Οδοντιατρικής Ομοσπονδίας που συνέκρινε την Ελλάδα με τις υπόλοιπες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης έδειξε πως από άποψη στοματικής υγείας τα 12χρονα παιδιά βρίσκονται μαζί με τα αντίστοιχα της Ιταλίας στην τελευταία θέση μεταξύ των 15 κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και στη 15η μεταξύ των 25 εταίρων μας στη διευρυμένη Ευρωπαϊκή Ένωση.
Το παραπάνω συμπέρασμα χειροτερεύει από το γεγονός ότι αναφέρεται σε άλλο σημείο της έρευνας πως γενικά τα άτομα χαμηλού εισοδήματος έχουν πολλές οδοντιατρικές ανάγκες και εκτός του ότι έχουν μικρότερο αριθμό δοντιών με εμφράξεις, έχουν και περισσότερα εξαχθέντα δόντια λόγω τερηδόνας.
Αν συνυπολογίσουμε σε αυτά, τις επιπτώσεις, από την μεταγενέστερη της μελέτης, οικονομική κρίση και το μεταναστευτικό πρόβλημα τα στοιχεία αυτά προφανώς είναι ακόμα χειρότερα. Για παράδειγμα, πρόσφατα ανακοινώθηκε πως σε παγκόσμιο επίπεδο η περιοδοντίτιδα είναι η 6η πιο διαδεδομένη χρόνια πάθηση του ανθρώπου και στη χώρα μας πιθανολογείται ότι περίπου 1.000.000 άτομα πάσχουν από μέσου και σοβαρού βαθμού περιοδοντίτιδα. Στο σημείο αυτό οφείλω να τονίσω πως για να μπορέσει ο ασθενής να κάνει θεραπεία με την τοποθέτηση εμφυτευμάτων και επειδή η ενεργός περιοδοντίτιδα αποτελεί ισχυρό παράγοντα κινδύνου για ανάπτυξη περιεμφυτευματίτιδας, πρέπει να έχει ολοκληρώσει την θεραπεία της περιοδοντίτιδας πριν από τη θεραπεία με εμφυτεύματα.
Πολλές μελέτες έχουν δείξει ότι οι παθήσεις της στοματικής κοιλότητας επηρεάζουν και άλλα όργανα του σώματος. Είναι όντως έτσι;
Φαίνεται ότι εκτός από τα κλασικά που είναι οι συνέπειες της ελλιπούς μάσησης σε όλα τα στάδια της σίτισης ενός ατόμου, με αποτέλεσμα ποικιλία προβλημάτων σε όλη τη διαδρομή του πεπτικού σωλήνα, η κακή στοματική υγεία έχει και σημαντικές επιρροές και στη γενική υγεία των ασθενών με προβλήματα καρδιολογικά, μεταβολικά, αύξηση του σακχάρου τους, προβλήματα σε εγκύους κ.λπ.
Συνεπώς έχει μεγάλη σημασία η προληπτική στοματική φροντίδα. Στην Ελλάδα υπάρχει προληπτική οδοντιατρική φροντίδα;
Παρά το γεγονός ότι οι Έλληνες οδοντίατροι ασκούν το λειτούργημά τους σε πολύ υψηλό επίπεδο, δυστυχώς, η δημόσια ασφάλιση δεν καλύπτει σε αποδεκτό επίπεδο τα έξοδα οδοντιατρικών εργασιών με συνέπεια να αναγκάζονται οι ασφαλισμένοι να αναλαμβάνουν αυτοί το κόστος. Αυτό έχει ως συνέπεια να «αποφεύγουν» τον οδοντίατρο όχι μόνο για τους εαυτούς τους αλλά και για τα προστατευόμενα μέλη των οικογενειών τους. Και δυστυχώς, τα πρώτα θύματα αυτής της ιδιαιτερότητας που με την οικονομική ύφεση έχει εξελιχθεί σε ανυπέρβλητο εμπόδιο είναι τα παιδιά που στερούνται την τόσο απαραίτητη προφύλαξη και πρόληψη!
Και αυτό είναι πραγματικά κρίμα, αν σκεφτεί κανείς ότι η Οδοντιατρική Σχολή του ΕΚΠΑ βρέθηκε στις 50 καλύτερες Οδοντιατρικές Σχολές του κόσμου, στην παγκόσμια κατάταξη Οδοντιατρικών Σχολών, παρά τα προβλήματα στελέχωσης που αντιμετωπίζει τα τελευταία χρόνια με την κρίση.
Όσον αφορά, λοιπόν, τις ανισότητες που υπάρχουν μεταξύ των οδοντιατρικών ασθενών, στην πρόσβαση στην οδοντιατρική περίθαλψη, αυτές θα πρέπει να αντιμετωπισθούν κεντρικά με στόχο την ταυτόχρονη και παράλληλη συνεργασία και συμμετοχή του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα σε ένα εθνικό σχέδιο δράσης.