Η άνοιξη, η οποία έχει και επίσημα πλέον ξεκινήσει, είναι η εποχή που έχει συνδυαστεί με την εμφάνιση των αναπνευστικών αλλεργιών. Με το άνθισμα των λουλουδιών, η φύση αναγεννάται, και οι πάσχοντες από αναπνευστικές αλλεργίες υποφέρουν. Παρόλο που στην πραγματικότητα οι αλλεργίες δεν έχουν συγκεκριμένη εποχή – δεν υπάρχουν μόνο οι αναπνευστικές αλλεργίες άλλωστε – οι ανοιξιάτικες αλλεργίες είναι αυτές που οδηγούν τους περισσότερους ασθενείς στον Αλλεργιολόγο, και αυτές που ταλαιπωρούν περισσότερο τον ασθενή καθώς ο αλλεργικός δε μπορεί να «γλιτώσει» την επαφή με το αλλεργιογόνο – οι γύρεις ταξιδεύουν και μας βρίσκουν παντού, ακόμη και χωρίς να έρθουμε σε άμεση επαφή με το φυτό που μας πειράζει. Γι’αυτό το λόγο, η καλύτερη αντιμετώπιση των αναπνευστικών αλλεργιών είναι μέσω της ενέσιμης ή υπογλώσσιας απευαισθητοποίησης.
Την άνοιξη, τα άτομα που πάσχουν από αναπνευστική αλλεργία, δηλαδή αλλεργική επιπεφυκίτιδα, ρινίτιδα και άσθμα, είναι περισσότερο επίφοβα για κρίσεις αλλεργικού βρογχικού άσθματος, κάτι που οδηγεί σε άμεση εισαγωγή σε νοσοκομείο. Ωστόσο η αναπνευστική αλλεργία αφορά ένα μεγάλο ποσοστό των κατοίκων της γης. Ειδικότερα όσον αφορά τους πάσχοντες από ρινίτιδα, το ποσοστό πλησιάζει μέχρι και το 25% του πληθυσμού – 1 στους 4 ασθενείς υποφέρει δηλαδή από το κοινό μπούκωμα της μύτης, κάτι που πολλές φορές συνεπάγεται και παρουσίαση ιγμορίτιδος, ωτίτιδος, κλπ.
Όσον αφορά το άσθμα, το ποσοστό των πασχόντων πλησιάζει το 10% του γενικού πληθυσμού, πολλές φορές με επικίνδυνες κρίσεις, οι οποίες τα προηγούμενα χρόνια είχαν οδηγήσει και σε μία αύξηση των θανάτων από άσθμα, παρά την ύπαρξη πολλών και καλών φαρμάκων. Εκτός από τους ασθματικούς ενήλικες ωστόσο, αύξηση έχει παρουσιαστεί και στις αλλεργικές αντιδράσεις από παιδιά. Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται μία γενικότερη αύξηση των αλλεργιών, η οποία οφείλεται τόσο στον τρόπο ζωής μας, όσο και στις συνθήκες του περιβάλλοντος (μόλυνση από τα αυτοκίνητα, κλπ.).
Προκειμένου να νιώθουν ασφαλείς, οι αλλεργικοί ασθενείς μας, ειδικά αυτή την εποχή, πρέπει να είναι προετοιμασμένοι και ενήμεροι, ώστε να είναι σε θέση να λάβουν τα απαραίτητα προληπτικά μέτρα για τις διάφορες καταστάσεις πυροδότησης των ανοιξιάτικων αλλεργιών, εντός και εκτός οικίας. Ξεκινώντας με τις αλλεργίες που μπορεί να παρουσιαστούν κατά την παραμονή μας στο σπίτι, ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δοθεί στις κηπουρικές εργασίες. Ο ανοιξιάτικος καιρός ευνοεί την αύξηση των γύρεων, ακόμα και τις ημέρες που μπορεί να υπάρχει ήπια βροχόπτωση, μιας και οι γύρεις πλησιάζουν χαμηλά στο χώμα, και με την αυξημένη υγρασία μπορεί να προκαλέσουν συμπτώματα. Κάποιες χρήσιμες συμβουλές για τους αλλεργικούς που ασχολούνται με τον κήπο, είναι να φορούν ειδικά ρούχα, γάντια και μάσκα, ενώ όταν εισέρχονται στο σπίτι, μετά τις κηπουρικές εργασίες, θα πρέπει να αφαιρούν τα ρούχα τους, και να ξεπλένουν το σώμα τους από τη γύρη. Όσο για τις οικιακές δουλειές, όπως το αέρισμα του σπιτιού ή το άπλωμα των ρούχων σε εξωτερικό χώρο, συνιστάται να γίνονται μετά τις 11 το πρωί και έως τις 4 το απόγευμα, όπου το αλλεργικό φορτίο είναι σχετικά μικρότερο.
Συνεχίζοντας με τους ασθενείς που λαμβάνουν αντιϊσταμινικά φάρμακα για τον κατευνασμό των αλλεργικών τους συμπτωμάτων, πρέπει να επιδεικνύουν ιδιαίτερη προσοχή στην οδήγηση. Αν και οι πασχαλινές εξορμήσεις θα είναι κατά πάσα πιθανότητα αρκετά περιορισμένες και αυτή τη χρονιά, λόγω της πανδημίας, είναι σημαντικό να αναφερθεί πως τα αντιϊσταμινικά και η οδήγηση δεν πρέπει να συνδυάζονται. Η πιθανή κατανάλωση αλκοολούχων ποτών, που ευνοείται το Πάσχα, σε συνδυασμό με τα αντιϊσταμινικά χάπια, οδηγούν σε επικίνδυνη μείωση των αντανακλαστικών, συνεπώς καλό είναι να αποφεύγεται η οδήγηση.
Εάν λόγω επαγγέλματος ή υποχρέωσης η οδήγηση είναι απαραίτητη, προτείνεται η χορήγηση ειδικών σπρέι για τη ρινίτιδα ή για το άσθμα, και εάν αυτά δεν αρκούν, τότε προτείνεται η χορήγηση χαπιών κορτιζόνης – αλλά μόνο σε περιπτώσεις ανάγκης. Σε κάθε περίπτωση, οι αλλεργικοί, την περίοδο της άνοιξης καλό θα ήταν να οδηγούν με κλειστά παράθυρα και εν ανάγκη με air condition, ενώ οι μοτοσυκλετιστές να οδηγούν με ειδικό κράνος, που να καλύπτει τα μάτια και τη μύτη ώστε να μην εισπνέουν τις γύρεις της ατμόσφαιρας που αφθονούν αυτή την εποχή.
Όταν φυσάει, και έχει και ζέστη, οι γύρεις κυκλοφορούν σε μεγάλη ποσότητα. Αν κάποιος αλλεργικός είναι πολύ ευαίσθητος, αρκεί μία πολύ μικρή ποσότητα γύρεων ανά κυβικό μέτρο για να του προκαλέσει τα ενοχλητικά συμπτώματα. Οι γύρεις είναι τα σπερματοζωάρια των φυτών και ειδικά των ανεμόφυλλων, αυτών δηλαδή που απαιτούν γονιμοποίηση για τη διαιώνιση του είδους τους μέσω του αέρα, και συνήθως οι γύρεις αυτές είναι ελαφριές και μεταφέρονται πολλά χιλιόμετρα μακριά από το σημείο παραγωγής τους. Αυτό, όπως αναφέραμε και νωρίτερα, σημαίνει ότι δεν είναι ανάγκη οι αλλεργικοί να έχουν το περδικάκι (Parietaria Judaica, το πιο κοινό αλλεργιογόνο φυτό) στην αυλή τους για να τους δημιουργήσει το άσθμα, αυτό μπορεί να συμβεί και από απόσταση.
Έχοντας αναφέρει το πιο κοινό αλλεργιογόνο, το περδικάκι, κι επειδή οι αλλεργίες έχουν συνδυαστεί για πολλούς με τα λουλούδια, αξίζει να σημειωθεί πως τα όμορφα φυτά, όπως για παράδειγμα οι τριανταφυλλιές, κατά βάση δε δημιουργούν αλλεργίες. Ακόμη και τα πεύκα, που γεμίζουν τα πάντα με την κίτρινη σκόνη τους, σπάνια προκαλούν αλλεργίες (ρινίτιδα & άσθμα) διότι η γύρις τους είναι βαριά και κατακρημνίζεται.
Οι γύρεις που προκαλούν τις περισσότερες αλλεργίες στην Ελλάδα, προέρχονται από φυτά όπως είναι η ελιά, η οποία ανθίζει τον Απρίλιο-Μάιο, το περδικάκι, που ανθίζει από Μάρτιο έως Μάιο και Σεπτέμβριο-Οκτώβριο, το πεύκο, που ανθίζει Φεβρουάριο-Μάρτιο, το κυπαρίσσι που ανθίζει από Νοέμβριο έως Απρίλιο, και τα αγροστώδη (γκαζόν, βερμούδα, δημητριακά, κ.ά.) που ανθίζουν την άνοιξη (Απρίλιο-Μάιο-Ιούνιο). Πολλές φορές βέβαια, η ανθοφορία των φυτών εξαρτάται και από τις καιρικές συνθήκες.
Οι αλλεργικοί καλό θα ήταν να γνωρίζουν τόσο τα αλλεργιογόνα φυτά και τις περιόδους ανθοφορίας τους, όσο και τα συγγενή φυτά, τα οποία μπορεί επίσης να πυροδοτούν τις αλλεργίες τους (π.χ. η ελιά είναι συγγενές φυτό με το λιγούστρο, την πασχαλιά, τη φλαμουριά, το φράξο, οπότε κάποιος που είναι αλλεργικός στην ελιά, πιθανόν να ενοχλείται και από τις γύρεις των υπολοίπων).
Η διάγνωση της αλλεργίας και η συγκεκριμενοποίηση των αλλεργιογόνων μπορεί να γίνει εύκολα και άμεσα με μία επίσκεψη στον Αλλεργιολόγο, ο οποίος θα επιλέξει τα σωστά τεστ βάσει ιστορικού, και ειδικά στην περίπτωση της αναπνευστικής αλλεργίας, θα συμβουλεύσει κατάλληλα όσον αφορά την επιλογή ενέσιμης ή υπογλώσσιας ανοσοθεραπείας. Γνωρίζοντας το αλλεργιογόνο, και λαμβάνοντας την κατάλληλη θεραπεία, η άνοιξη μπορεί να γίνει μία ευχάριστη εποχή ακόμη και για τους αλλεργικούς, μιας και το μέσο ποσοστό βελτίωσης κυμαίνεται στο 80% μετά τη λήψη της θεραπευτικής αγωγής.
