Είναι επιστημονικά αποδεδειγμένο πως ο καθιστικός τρόπος ζωής έχει σημαντικές αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία. Επιπλέον, είναι πολλές οι περιπτώσεις που δεν αποτελεί προσωπική επιλογή και όμως, οι συνθήκες επιβάλλουν αυτό το μοτίβο.
Μια δουλειά γραφείου μπορεί να «καθηλώσει» τον εργαζόμενο στην καρέκλα του επί πολλές ώρες. Κάποιοι, για ένα διάλειμμα από την καθιστική ρουτίνα, επιλέγουν να κάνουν μια βόλτα γύρω από το γραφείο τους ανά μία ώρα. Ωστόσο, ερευνητές από το Πανεπιστήμιο της Νότιας Καλιφόρνια προτείνουν μια νέα λύση, η οποία εξασφαλίζει παράλληλα πολλαπλά οφέλη για την υγεία.
Πρόσφατες μελέτες έχουν συνδέσει το παρατεταμένο καθισιό με επιβλαβείς επιπτώσεις για την υγεία, όπως περισσότερες πιθανότητες εμφάνισης διαβήτη τύπου 2 ή και γενικότερα υψηλότερα ποσοστά θνησιμότητας. Ακριβέστερα, έρευνα που δημοσιεύτηκε στο Journal of the American Medical Association έδειξε πως 15 λεπτά καθισιού αύξησε την αντίσταση στην ινσουλίνη, μια αύξηση που συνδέεται άμεσα με την εμφάνιση διαβήτη τύπου 2.
Τι συστήνουν λοιπόν οι ειδικοί;
Αν τα καταφέρνετε με τα βαθιά καθίσματα, τα ευρήματα μάλλον θα σας ενθουσιάσουν…
Το παράδειγμα της φυλής Χάτζα
Οι ερευνητές, θέλοντας να μελετήσουν τις επιδράσεις της καθιστικής ζωής και πώς εξελίχθηκε ιστορικά, έθεσαν στο μικροσκόπιο τον τρόπο ζωής μελών μιας φυλής από την Τανζανία, τους Χάτζα, ο οποίος εξελικτικά απάδει του σύγχρονου δυτικού. Στην έρευνα συμμετείχαν 28 άτομα από τη φυλή, ηλικίας 18 έως 61 ετών, εκ των οποίων οι 16 ήταν άνδρες.
Για οκτώ ημέρες έφεραν στους μηρούς τους συσκευές που κατέγραφαν την κίνησή τους καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας. Παράλληλα, οι ερευνητές μετρούσαν τα επίπεδα χοληστερόλης και γλυκόζης στο αίμα με τη χρήση φορητών συσκευών.
Έχοντας καταγράψει και συνυπολογίσει τη διάρκεια της σωματικής δραστηριότητας όσο και τα διαστήματα ανάπαυσης, διαπιστώθηκε ότι ο χρόνος σωματικής δραστηριότητας στους Χάτζα ήταν έως και τριπλάσιος από τα 22 λεπτά που προτείνει το αμερικανικό σύστημα υγείας, χωρίς βέβαια να απουσιάζουν και τα μεγάλα διαστήματα αδράνειας. Με μέσο όρο ακινησίας τις εννέα έως δέκα ώρες, όσες δηλαδή περίπου και στην δυτικό κόσμο, πώς γίνεται οι Χάτζα να κινδυνεύουν λιγότερο από καρδιαγγειακά νοσήματα;
Τα βαθιά καθίσματα
Όπως έδειξε ο ειδικός εξοπλισμός καταμέτρησης της μυικής δραστηριότητας στα κάτω άκρα, η εμπλοκή περισσότερων μυών κατά τα βαθιά καθίσματα (squat) ή το γονάτισμα, τις στάσεις δηλαδή που προτιμούν να αναπαύονται οι Χάτζα, αποτελεί την πιθανότερη εξήγηση του μειωμένου κινδύνου για την καρδιαγγειακή υγεία.
Σύμφωνα με τον Δρ. David Raichlen, Καθηγητή Βιολογίας στο Πανεπιστήμιο της Νότιας Καλιφόρνια, αυτή η μικρή αλλά σημαντική μυική κινητικότητα κατά τα καθίσματα και το γονάτισμα βοηθά στην καλύτερη ροή του αίματος στα αγγεία και την καρδιά, με την επανάληψή της να συμβάλλει σε χαμηλότερα επίπεδα κακής χοληστερόλης.
Ως εκ τούτου, οι ερευνητές ευελπιστούν πως αυτές οι στάσεις «ενεργητικής ανάπαυσης» θα υιοθετηθούν ευρέως και, ακόμη και εάν οι συνθήκες δεν τις επιτρέπουν, πρέπει κανείς να προτιμά να ξεκουράζεται σε μια στάση που απαιτεί κάποια ελάχιστη έστω μυική δραστηριότητα.