Έναν τελείως αναπάντεχο σύμμαχο στην πρόληψη της λοίμωξης Covid-19 ανακάλυψαν ερευνητές! Τον γύρο του κόσμου έκανε η είδηση ότι η κατανάλωση κόκκινου κρασιού σχετίζεται με μειωμένο κίνδυνο να κολλήσει κάποιος κορωνοϊό.
Το σχετικό άρθρο δημοσιεύθηκε στο Frontiers in Nutrition και προκάλεσε φρενίτιδα. Είναι όμως έτσι τα πράγματα;
Πριν αρχίσετε να καλείται φίλους στο σπίτι για να γιορτάσετε την είδηση πίνοντας …κόκκινο κρασί διαβάστε τι πραγματικά ισχύει.
Οι σχολιαστές του επιστημονικού περιοδικού λένε πως η συγκεκριμένη μελέτη είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα του γιατί πολλές έρευνες που ασχολούνται με τη διατροφή και την υγεία πρέπει να τις ερμηνεύουμε με προσοχή και να μην σπεύδουμε να εξάγουμε αυθαίρετα συμπεράσματα.
Τι έδειξε η μελέτη
Σύμφωνα με τα βασικά ευρήματα, η κατανάλωση ενός έως τεσσάρων ποτηριών κόκκινου κρασιού την εβδομάδα φαίνεται να σχετίζεται με περίπου 10% μείωση του κινδύνου νόσησης από Covid-19. Ενώ η κατανάλωση πέντε ή περισσοτέρων ποτηριών ανά εβδομάδα σχετίζεται με 17% μείωση του κινδύνου.
Κι ενώ η κατανάλωση λευκού κρασιού και σαμπάνιας ήταν επίσης προστατευτική, το όφελος ήταν μικρότερο του κόκκινου κρασιού.
Αντίθετα η μπίρα σχετίστηκε με 7-28% αυξημένο κίνδυνο νόσησης με Covid-19.
Προβληματισμό προκαλούν κάποια άλλα ευρήματα, όπως για παράδειγμα ότι η κατανάλωση αλκοολούχων ποτών συσχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο μόλυνσης από κορωνοϊό, ενώ το κρασί σε μικρές δόσεις είχε προστατευτική δράση.
Τι σημαίνουν τα ευρήματα
Η μελέτη βασίστηκε σε στοιχεία που είχαν συλλεχθεί από μεγάλη διαρκή μελέτη, δηλαδή οι συμμετέχοντες είχαν ενταχθεί στο δείγμα και είχαν τεθεί υπό ιατρική παρακολούθηση για μεγάλο εύρος χρόνου και οι επιστήμονες συνέλεγαν πληροφορίες για την υγεία και τις συνήθειες τους. Κι ενώ η μελέτη UK Biobank έχει έναν εντυπωσιακά μεγάλο αριθμό ατόμων που λαμβάνουν μέρος, η παρούσα ανάλυση περιορίστηκε σε έναν απλό συσχετισμό μεταξύ κατανάλωσης αλκοόλ και διάγνωσης της λοίμωξης Covid-19.
Ουσιαστικά λοιπόν πρόκειται για μια μελέτη παρατήρησης ατόμων που ζούσαν κανονικά τη ζωή τους και αυτό που μπορεί με βεβαιότητα να ειπωθεί είναι ότι η κατανάλωση κόκκινου κρασιού σχετίζεται με μικρότερη πιθανότητα να διαγνωστεί κανείς με Covid-19. Αλλά σε καμιά περίπτωση δεν μπορούμε να πούμε ότι το κόκκινο κρασί είναι ο πραγματικός λόγος που ο κίνδυνος νόσησης είναι μικρότερος.
Είναι πιθανόν ο συσχετισμός να υποκρύπτει και άλλες διαφορές μεταξύ καταναλωτών κόκκινου κρασιού και νοσούντων από Covid-19. Αυτό το φαινόμενο ονομάζεται «σύγχυση» και είναι πολύ δύσκολο να εξαλειφθεί εντελώς η επίδραση της σύγχυσης σε μελέτες παρατήρησης για να μάθουμε τι πραγματικά συμβαίνει.
Αν και οι ερευνητές έκαναν προσπάθεια να προσαρμόσουν στατιστικά τα αποτελέσματα για κάποιους πιθανούς συνεισφέροντες παράγοντες, όπως η ηλικία, το φύλο και το μορφωτικό επίπεδο, και πάλι η προσαρμογή δεν ήταν κατάλληλη.
Αβάσιμα τα στοιχεία για την κατανάλωση αλκοόλ
Η μελέτη έχει δύο βασικούς περιορισμούς ως προς την ποιότητα των στοιχείων που αφορούσαν στην κατανάλωση αλκοόλ. Η πρώτη είναι ότι ευθύς εξ αρχής οι αυτοαναφορές για το τι τρώει και πίνει κάποιος θεωρούνται αναξιόπιστες. Και δεύτερον, οι λανθασμένες αυτοαναφορές διαφέρουν πολύ μεταξύ των ανθρώπων καθιστώντας δύσκολη την διόρθωσή τους.
Ένας ακόμη βασικός περιορισμός της μελέτης είναι ότι οι ερευνητές συνέλεξαν τα στοιχεία για τα πρότυπα κατανάλωσης αλκοόλ στην αρχή της μελέτης και τα επεξεργάστηκαν χρόνια αργότερα, υποθέτοντας ότι οι συμμετέχοντες είχαν συνεχίσει να καταναλώνουν τις ίδιες ποσότητες ή είδη αλκοόλ όπως στην αρχή, κάτι που μπορεί στην πραγματικότητα όμως να μην ισχύει αφού με την πάροδο της ηλικίας οι συνήθειες των ανθρώπων αλλάζουν.
Ποιο το πραγματικό όφελος για τη δημόσια υγεία;
Ένας άλλος λόγος για να μετριάσουμε τον ενθουσιασμό μας για τα συμπεράσματα μιας τέτοιας μελέτης είναι ότι ακόμη και αν υποθέσουμε ότι το κόκκινο κρασί μειώνει τον κίνδυνο μόλυνσης από κορωνοϊό, το βασικό ερώτημα που πρέπει να θέσουμε είναι εάν μια μείωση 10-17% αυτού του κινδύνου σε σύγκριση με τους μη πότες έχει πραγματική σημασία. Δηλαδή, πως η διαπίστωση αυτή επηρεάζει την στάση μας απέναντι στη λοίμωξη Covid-19.
Λαμβάνοντας υπόψη το τεράστιο όφελος που μπορεί να αποκομίσει κάποιος από άλλα μέτρα, όπως η χρήση μάσκας, η κοινωνική απόσταση, η καλή υγιεινή των χεριών και ο εμβολιασμός, αυτή η μείωση του κινδύνου (αν είναι πραγματική) είναι οριακή και δεν μεταφράζεται σε καμία σημαντική προστασία από τον κορωνοϊό.
Η πραγματικότητα είναι ότι η κατανάλωση κόκκινου κρασιού αποκλειστικά για τη μείωση του κινδύνου μόλυνσης δεν είναι κάτι που μπορεί να συνιστάται βάσει αυτής της μελέτης – ειδικά λαμβάνοντας υπόψη τις άλλες δυνητικά επιζήμιες συνέπειες της κατανάλωσης αλκοόλ.
Εν κατακλείδι
Οι μελέτες παρατήρησης που αφορούν πτυχές της διατροφής και της υγείας μας συνοδεύονται από πολλές και σημαντικές προκλήσεις. Είναι πολύ ευάλωτες στις «συγχύσεις» που μπορούν να προκαλούν πιθανοί συνεισφέροντες παράγοντες, περιορίζοντας την αξιοπιστία τους.
Επομένως, είναι πολύ σημαντικό τα αποτελέσματα από αυτούς τους τύπους μελετών να ερμηνεύονται με μεγάλη προσοχή.
Ως εκ τούτου, το μήνυμα όσον αφορά την κατανάλωση αλκοόλ παραμένει ότι δεν πρέπει να πίνετε λόγω οποιωνδήποτε πλεονεκτημάτων για την υγεία που θεωρείτε ότι σχετίζονται με την Covid-19 ή οποιαδήποτε άλλη ασθένεια. Θα πρέπει να πίνετε με μέτρο εάν σας φέρνει ευχαρίστηση και να είστε ξεκάθαροι ότι γι’ αυτό πίνετε.
Διαβάστε επίσης
Κορωνοϊός: Τα φθηνά φάρμακα που αντιμετωπίζουν τα συμπτώματα της μακράς Covid-19
Το αρωματικό βότανο που καταπολεμά Covid-19 και φλεγμονές
Κορωνοϊός: Οι «καλές» μεταλλάξεις που μας προστατεύουν από την Covid-19
