Έχουμε συνηθίσει να ακούμε πως πρέπει κανείς να ξυπνά νωρίς το πρωί για να αδράξει την ημέρα και, φυσικά, να εκμεταλλευτεί την έμπνευση και τις μεγάλες δημιουργικές ιδέες που αφθονούν με την αυγή.
Νέα έρευνα που δημοσιεύεται στο Academy of Management Journal ωστόσο ανατρέπει τον παραπάνω ισχυρισμό και δικαιώνει τα νυχτοπούλια ή, καλύτερα, αποκαθιστά την αδικία εις βάρος τους, καταλήγοντας ότι η δημιουργικότητα δεν έχει «ωράριο» αλλά εξαρτάται από τον χρονότυπό μας, αυτό δηλαδή με το οποίο οι επιστήμονες αναφέρονται στις συνήθειές που σχετίζονται με τον ύπνο.
Μέσα από τρεις ξεχωριστές μελέτες, οι ερευνητές Jana Kuehnel, Ronald Bledow και Markus Kiefer θέλησαν να ανακαλύψουν ποια είναι η ώρα αιχμής στην ημέρα για τη δημιουργικότητα στο πεδίο της επαγγελματικής απασχόλησης των εθελοντών.
Κοινό άξονα στις τρεις μελέτες αποτέλεσαν οι προσωπικές αναφορές των συμμετεχόντων σχετικά με τις συνήθειες ύπνου είτε, για να καταγραφεί άμεσα ο χρονότυπός τους, η κατάταξή τους σε νυχτοπούλια ή πρωινούς τύπους σύμφωνα με την προσωπική τους εκτίμηση.
Στην πρώτη έρευνα, ζητήθηκε από τους συμμετέχοντες να συμπληρώσουν ένα τεστ δημιουργικότητας για δύο συνεχόμενες ημέρες, τη μία κατά το πρωί στην έναρξη της εργασίας και την επόμενη αργά το απόγευμα μετά το τέλος της δουλειάς. Η δοκιμασία ζητούσε στους εθελοντές να σκεφτούν με πόσους διαφορετικούς τρόπους θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν καθημερινά αντικείμενα όπως ένα τούβλο ή μια εφημερίδα.
Μέσα από τη διαδικασία θα αναδεικνύονταν τρεις εκφάνσεις της δημιουργικής σκέψης: το πλήθος των διαφορετικών ιδεών, το εύρος τους αναφορικά με την κατηγορία που εντάσσονταν οι διάφορες χρήσεις και την πρωτοτυπία και αντισυμβατικότητά τους.
Συνολικά, η δημιουργικότητα ήταν μεγαλύτερη για τους νυχτερινούς τύπους μετά το τέλος της εργασίας ενώ για τους πρωινούς στην αρχή της ημέρας και της δουλειάς.
Η δεύτερη μελέτη διερεύνησε τη δημιουργικότητα που σχετίζεται με την εργασία, καλώντας τους συμμετέχοντας να απαντήσουν σε ερωτηματολόγια για το πόσο δημιουργικοί αισθάνθηκαν την προηγούμενη ώρα στη δουλειά τους, τόσο κατά την αρχή όσο και μετά το τέλος της.
Τα ευρήματα συμφώνησαν ότι ο διαφορετικός χρονότυπος καθόριζε αν η δημιουργικότητα κορυφωνόταν στην αρχή ή το τέλος της εργασίας.
Στην τελευταία μελέτη, η οποία συμπεριέλαβε επαγγελματίες όπου η δημιουργικότητα είναι προαπαιτούμενο της δουλειάς τους όπως αρχιτέκτονες, σχεδιαστές, καλλιτέχνες ή δημιουργικοί διευθυντές, οι συμμετέχοντες απάντησαν τι δημιουργικό σκέφτηκαν και έκαναν καθημερινά στη διάρκεια μιας εβδομάδας εργασίας για τα διαστήματα 6 π.μ.-9 π.μ., 9 π.μ. μέχρι το μεσημέρι, μεσημέρι μέχρι τις 3 μ.μ., 3 μ.μ. – 6 μ.μ. και 6 μ.μ. – 9 μ.μ.
Και πάλι ο χρονότυπος συνδέθηκε γραμμικά με το μέγεθος της δημιουργικότητας.
Πώς ο χρονότυπος επηρεάζει τη δημιουργικότητα
Μια τέταρτη έρευνα εστιάστηκε σε δύο πιθανές εξηγήσεις για τη σχέση χρονότυπου-δημιουργικότητας, μέσα από τα διαφορετικά αισθήματα που βιώνουν οι άνθρωποι στη διάρκεια της ημέρας και τα διαφορετικά επίπεδα αυτοπεποίθησης για το τι μπορούν να επιτύχουν.
Στους πρωινούς τύπους, οι διακυμάνσεις στη διάθεση κατά τη διάρκεια της ημέρας φάνηκαν να επηρεάζουν τη δημιουργικότητα, με την ενεργητικότητα, το έντονο ενδιαφέρον, την εγρήγορση και τον ενθουσιασμό του πρωινού να τους εξασφαλίζουν μεγαλύτερη έμπνευση. Ωστόσο, δεν παρατηρήθηκε αντίστοιχη σχέση στους νυχτερινούς τύπους.
Όσον αφορά την πίστη που έχει κανείς στον εαυτό του στον να γεννήσει ιδέες και να τις υλοποιήσει, πρόκειται για μια ιδιότητα που διαμορφώνεται σε σχέση με το περικείμενο. Κάποιος μπορεί να νιώθει μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση όταν πλαισιώνεται από συναδέλφους του και μικρότερη μπροστά τον εργοδότη του. Με τον ίδιο τρόπο λειτουργεί και ο χρόνος διαφορετικά για τον καθένα.
Δύο tips για μεγαλύτερη δημιουργικότητα:
- Βρες τον χρονότυπό σου
- Προσάρμοσε τη δουλειά σου εφόσον γίνεται στις ώρες που νιώθεις πιο δημιουργικός
Όπως άλλωστε κατέστησαν σαφές οι μελέτες, η έμπνευση θα σε βρει όποτε σε βολέψει.
Διαβάστε επίσης
Αυξημένος ο κίνδυνος άσθματος για όσους εργάζονται μόνιμα βράδυ, λέει νέα μελέτη
Το μυστικό συστατικό της δημιουργικότητας
Ποιες παγίδες κρύβει η δημιουργικότητα
