Στο πλαίσιο του διαλόγου σχετικά με τα φάρμακα που μπορούν να χρησιμοποιηθούν στη μάχη για την αντιμετώπιση της λοίμωξης COVID-19, οι επιστήμονες έχουν καταθέσει και στη συνέχεια αποσύρει προτάσεις για πολλές υποψήφιες δραστικές ουσίες. Χαρακτηριστικότερο παράδειγμα αποτελεί η υδροξυχλωροκίνη, η οποία παρουσιάστηκε ως πολλά υποσχόμενη στην αρχή της πανδημίας, αλλά στη συνέχεια η έκτακτη χρήση της ανακλήθηκε από τον Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ (FDA), λόγω ανησυχίας ότι το φάρμακο προκαλεί καρδιακά συμβάντα, όπως ο μη φυσιολογικός καρδιακός ρυθμός και το έμφραγμα.
Ένα άλλο φάρμακο, η αζιθρομυκίνη -ευρέως συνταγογραφούμενο αντιβιοτικό – διερευνάται τώρα ως πιθανή θεραπεία για την COVID-19, με την συσχέτιση της αζιθρομυκίνης με καρδιακά συμβάντα να τίθεται κι αυτή επί τάπητος. Σημειώνεται ότι το 2012, ο FDA είχε εκδώσει προειδοποίηση για την αζιθρομυκίνη δηλώνοντας ότι είχε συνδεθεί με καρδιακά συμβάντα, αλλά οι επόμενες μελέτες είχαν μικτά αποτελέσματα.
Τώρα, λοιπόν, σε νέα μελέτη που δημοσιεύθηκε στο JAMA Network Open, ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Ιλινόις βρήκαν ότι η αζιθρομυκίνη από μόνη της δεν σχετίζεται με αύξηση των καρδιακών συμβάντων. Όταν, όμως, το φάρμακο λαμβάνεται με ορισμένες άλλες φαρμακευτικές αγωγές που μπορούν να επηρεάσουν την ηλεκτρική λειτουργία της καρδιάς, τότε τα καρδιακά περιστατικά πράγματι αυξάνονται.
«Βρήκαμε ότι αν η αζιθρομυκίνη λαμβάνεται μαζί με άλλα φάρμακα που επηρεάζουν τους παλμούς της καρδιάς, ο συνδυασμός τους συνδέεται με 40% αύξηση στα καρδιακά συμβάντα, όπως η λιποθυμία, η αρρυθμία και η καρδιακή ανακοπή», εξηγεί ο Δρ. Haridarshan Patel, ερευνητής και ένας εκ των συγγραφέων της μελέτης.
Τα φάρμακα που επηρεάζουν τους παλμούς της καρδιάς, και ειδικά το διάστημα QT του ηλεκτροκαρδιογραφήματος, ονομάζονται φάρμακα επιμήκυνσης του QT και περιλαμβάνουν αντιϋπερτασικά φάρμακα, όπως οι αναστολείς ACE και οι β-αναστολείς, ορισμένα αντικαταθλιπτικά, φάρμακα κατά της ελονοσίας, όπως η υδροξυχλωροκίνη και η χλωροκίνη, οπιοειδή, ακόμη και μυοχαλαρωτικά.
«Επειδή τα φάρμακα επιμήκυνσης του διαστήματος QT χρησιμοποιούνται συχνά, τα ευρήματά μας υποδεικνύουν ότι οι γιατροί που συνταγογραφούν αζιθρομυκίνη για την COVID-19 θα πρέπει να είναι βέβαιοι ότι οι ασθενείς δεν λαμβάνουν κάποιο από αυτά», τονίζει ο Δρ. Patel.
Σε προηγούμενη μελέτη, ο ίδιος και οι συνεργάτες του βρήκαν ότι ένας στους πέντε ανθρώπους που είχαν λάβει αζιθρομυκίνη λάμβαναν επίσης φάρμακα επιμήκυνσης του διαστήματος QT. Στηv παρούσα μελέτη, λοιπόν, χρησιμοποίησαν μια μεγάλη βάση δεδομένων με ιατρικά στοιχεία εκατομμυρίων ασθενών στις ΗΠΑ μέσης ηλικίας 36 ετών για να καταλήξουν σε ορισμένα συμπεράσματα.
Ο κίνδυνος καρδιακών συμβάντων από τη χρήση αζιθρομυκίνης αξιολογήθηκε έναντι της αμοξυκιλλίνης, ενός άλλου αντιβιοτικού που δεν έχει συνδεθεί ποτέ με καρδιακά επεισόδια και δεν έχει καμία επίδραση στο διάστημα QT. Οι ερευνητές εξέτασαν δεδομένα περισσότερων από 4 εκατ. ασθενών που νοσηλεύθηκαν για καρδιακό συμβάν μεταξύ 2009-2015 και ξεκίνησαν να παίρνουν είτε αμοξυκιλλίνη είτε αζιθρομυκίνη εντός πέντε ημερών από την επίσκεψή τους στο νοσοκομείο. Στις δύο ομάδες ασθενών σημειώθηκαν περίπου 2 εκατομμύρια επεισόδια, με τα καρδιακά περιστατικά να περιλαμβάνουν κολπικές αρρυθμίες, λιποθυμία, καρδιακή ανακοπή και θάνατο.
Σύμφωνα με όσα αναδείχθηκαν από τα ευρήματα, η πιθανότητα των καρδιακών περιστατικών με αζιθομυκίνη συγκριτικά με την αμοξυκιλλίνη δεν ήταν σημαντικά υψηλότερη και αυτά τα περιστατικά ήταν στην πραγματικότητα αρκετά λίγα ή σπάνια και στις δύο ομάδες, με το πιο συχνό συμβάν να αφορά σε λιποθυμία και αρρυθμίες. Ωστόσο, για τους ασθενείς που λάμβαναν φάρμακα επιμήκυνσης του διαστήματος QT και ταυτόχρονα αζιθρομυκίνη, ο κίνδυνος καρδιακών συμβάντων ήταν 40% υψηλότερος συγκριτικά με την ομάδα της αμοξυκιλλίνης.
«Επειδή τόσο τα φάρμακα επιμήκυνσης του διαστήματος QT όσο και η αζιθρομυκίνη συνταγογραφούνται αρκετά συχνά, ο κίνδυνος καρδιακών συμβάντων λόγω αυτού του συνδυασμού παραμένει σπάνιος, αλλά σοβαρός. Οι μελέτες που εξετάζουν τη χρήση αζιθρομυκίνης για τη θεραπεία της COVID-19 ή άλλων παθήσεων θα πρέπει να ελέγξουν πολύ προσεκτικά τη χρήση της σε ασθενείς που λαμβάνουν επίσης φάρμακα επιμήκυνσης του διαστήματος QT», καταλήγουν οι επιστήμονες.
Διαβάστε επίσης
Κορωνοϊός: Θα γίνει εποχικός ιός προβλέπουν οι επιστήμονες – Πότε θα συμβεί αυτό
Κορωνοϊός-Εμβόλια: Κορυφαίες βιοφαρμακευτικές εταιρείες ενώνουν τις δυνάμεις τους
Κορωνοϊός: Από τι πάσχουν πολλοί ασθενείς που καταλήγουν στις ΜΕΘ
