Το αλάτι μπορεί να αποτελέσει βασικό παράγοντα για αλλεργικές αντιδράσεις, σύμφωνα με νέα μελέτη του Ινστιτούτου Ιολογίας του Τεχνολογικού Πανεπιστημίου του Μονάχου (TUM), που δημοσιεύθηκε στο Science Translational Medicine.
Η Christina Zielinski, καθηγήτρια στο TUM και η ομάδα της απέδειξαν μέσω πειραμάτων (σε κυτταρικές καλλιέργειες) ότι το αλάτι προκαλεί σχηματισμό κυττάρων Th2, ανοσοκύτταρα που είναι ενεργά σε αλλεργικές καταστάσεις, όπως για παράδειγμα η ατοπική δερματίτιδα. Επίσης οι ερευνητές ανίχνευσαν αυξημένες συγκεντρώσεις νατρίου στο δέρμα ασθενών.
Στις ανεπτυγμένες χώρες, σχεδόν ένα στα τρία άτομα υποφέρει από κάποια αλλεργία σε κάποια φάση της ζωής του. Επίσης, ένα στα δέκα παιδιά υποφέρει από ατοπική δερματίτιδα.
Τα Τ-κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος παίζουν καθοριστικό ρόλο στις αυτοάνοσες παθήσεις, όπως οι αλλεργίες, καθώς καθορίζουν την αντίσταση του οργανισμού στους «εισβολείς» αλλά όταν δεν λειτουργούν σωστά μπορεί να συντελέσουν στην εκδήλωση παθολογικών καταστάσεων και στην πυροδότηση επιθέσεων κατά του ίδιου του οργανισμού. Σε τέτοιες περιπτώσεις, τα κύτταρα Th2, υποομάδα των Τ-κυττάρων, μπορούν να προκαλέσουν φλεγμονώδεις δερματικές καταστάσεις, όπως η ατοπική δερματίτιδα, μέσω της αυξημένης παραγωγής ιντερλευκίνης 4 (IL-4) και ιντερλευκίνης 13 (IL-13). Ωστόσο παραμένει ακόμα ασαφές τι είναι αυτό που πυροδοτεί την σηματοδοτική δυσλειτουργία.
Το επιτραπέζιο αλάτι (χλωριούχο νάτριο) είναι σημαντικό για την υγεία ανθρώπων και ζώων και υπάρχει στο σώμα υπό τη μορφή ιόντων νατρίου και χλωρίου.
Η Δρ. Zielinski κατάφερε να αποδείξει ότι το χλωριούχο νάτριο μπορεί να θέσει σε μια κατάσταση τα Τ-κύτταρα που αυτά να παράγουν αυξημένες ποσότητες των πρωτεϊνών IL-4 και IL-13.
«Κατά συνέπεια, τα ιοντικά σήματα παίζουν κάποιο ρόλο στη δημιουργία και τον έλεγχο των κυττάρων Th2», εξηγεί η ερευνήτρια.
Λόγω του επιστημονικού της ενδιαφέροντος για την ατοπική δερματίτιδα, η ίδια και οι συνεργάτες της μελέτησαν κατά πόσο οι επηρεαζόμενες περιοχές των ατόμων με ατοπική δερματίτιδα εμφανίζουν αυξημένα επίπεδα νατρίου.
«Είναι περίπλοκη η μέτρηση των συγκεντρώσεων νατρίου σε δείγματα ιστών», εξηγεί η Julia Matthias, κύρια συγγραφέας της μελέτης. «Το αλάτι στο αίμα μπορεί να μετρηθεί χρησιμοποιώντας τυπικές κλινικές μεθόδους. Αλλά για το δέρμα χρειαζόμασταν τη βοήθεια συναδέλφων από τους τομείς της πυρηνικής χημείας και της φυσικής», συμπληρώνει για να εξηγεί ότι έλεγξαν τα δείγματα δέρματος στο TUM και στο Ινστιτούτο Πυρηνικής Χημείας του Πανεπιστημίου του Mainz μέσω ανάλυσης νετρονίων.Τα επίπεδα νατρίου στις περιοχές του προσβεβλημένου δέρματος των ασθενών που πάσχουν από ατοπική δερματίτιδα αποδείχτηκαν έως και 30 φορές υψηλότερες από ό, τι στο υγιές δέρμα.
«Τα υψηλότερα επίπεδα νατρίου στις επηρεαζόμενες περιοχές του δέρματος συνέπιπταν με ένα άλλο χαρακτηριστικό της ατοπικής δερματίτιδας. Είναι γνωστό ότι οι ασθενείς με ατοπικό δέρμα έχουν αυξημένα επίπεδα χρυσίζοντος Σταφυλόκοκκου στο δέρμα τους. Το εν λόγω βακτήριο ευδοκιμεί σε συνθήκες αλμυρότητας, εν αντιθέσει με άλλα βακτήρια που πλήττονται από το πολύ αλάτι», σημειώνει.
Αν και προς το παρόν οι ερευνητές δεν έχουν καταφέρει να αποδείξουν πως αυτές οι μεγάλες ποσότητες αλατιού καταφέρνουν να συγκεντρωθούν στους ιστούς του δέρματος, πιστεύουν ότι η μελέτη θα συντελέσει στην εδραίωση του συσχετισμού αλατιού και ατοπικής δερματίτιδας.
