Η κοινωνική επαφή με άλλους ανθρώπους είναι ζωτικής σημασίας για την ψυχική και σωματική υγεία ενός ατόμου. Παρόλα αυτά, ο τρόπος με τον οποίο ο εγκέφαλος χαρτογραφεί τις σχέσεις με τους άλλους σε συνάρτηση με το ίδιο το άτομο αποτελεί εδώ και χρόνια ένα μυστήριο.
Στο πλαίσιο αυτό μια μελέτη από το Πανεπιστήμιο Dartmouth, που δημοσιεύθηκε στο Journal of Neuroscience, διαπίστωσε ότι όσο πιο κοντά στους άλλους νιώθουμε σε συναισθηματικό επίπεδο, τόσο πιο ίδια με τον εαυτό μας τους αναπαριστούμε και στο μυαλό μας. Αντίθετα, άνθρωποι που νιώθουν κοινωνικά αποστασιοποιημένοι φαίνεται πως έχουν μια πιο μοναχική, νευρική προσωπική αναπαράσταση.
«Αν είχαμε μια σφραγίδα της νευρικής δραστηριότητας που αντανακλά την προσωπική αναπαράσταση και μία που αντανακλά αυτή που έχουμε για τους ανθρώπους που είναι κοντά μας, για τους περισσότερους από εμάς οι δύο σφραγίδες θα έμοιαζαν παρόμοιες. Ωστόσο, για τους πιο μοναχικούς ανθρώπους, η νευρική δραστηριότητα ήταν αρκετά διαφοροποιημένη από αυτή των υπολοίπων», εξηγεί η επικεφαλής συγγραφέας και επίκουρη καθηγήτρια ψυχολογίας και νοητικής επιστήμης, Δρ. Meghan L. Meyer.
Στη μελέτη συμμετείχαν 50 φοιτητές και μέλη της πανεπιστημιακής κοινότητας ηλικίας από 18 έως 47 ετών. Πριν εισέλθουν στον τομογράφο fMRI, οι συμμετέχοντες κλήθηκαν να ονοματίσουν και να αξιολογήσουν πέντε ανθρώπους με τους οποίους είχαν στενή σχέση και πέντε απλούς γνωστούς. Κατά τη διάρκεια της εξέτασης, οι συμμετέχοντες έπρεπε να κρίνουν κάποια δικά τους χαρακτηριστικά, χαρακτηριστικά των ατόμων με τα οποία είναι κοντά, αυτών που ήταν απλά γνωστοί τους, αλλά και πέντε διασημοτήτων. Οι συμμετέχοντες κλήθηκαν, επίσης, να αξιολογήσουν κατά πόσο ένα χαρακτηριστικό ήταν ενδεικτικό του ατόμου (αν, για παράδειγμα, το άτομο είναι πολύ φιλικό) σε μια κλίμακα από το 1 μέχρι το 4 (από καθόλου έως πολύ).
Τα αποτελέσματα έδειξαν το πώς ο εγκέφαλος φαίνεται να συγκεντρώνει τις αναπαραστάσεις ανθρώπων σε τρεις διαφορετικές κατηγορίες: 1) του εαυτού, 2) του κοινωνικού κύκλου, 3) ευρύτερα γνωστών ανθρώπων, όπως οι διασημότητες. Όσο πιο κοντά σε κάποιον ένιωθαν οι συμμετέχοντες, τόσο ίδια τους αναπαριστούσε το μυαλό μέσω του κοινωνικού εγκεφάλου, ο οποίος περιλαμβάνει και το μέσο προμετωπιαίο φλοιό (MPFC), δηλαδή την περιοχή που σχετίζεται με την εικόνα που έχουμε για τον εαυτό μας. Οι πιο μοναχικοί άνθρωποι παρουσίασαν λιγότερη νευρική ομοιότητα ανάμεσα στους εαυτούς τους και τους άλλους στον MPFC και οι οριοθετήσεις ανάμεσα στις τρεις κατηγορίες ήταν πιο θολές στην νευρική τους δραστηριότητα. Με άλλα λόγια, όσο πιο μοναχικός είναι ένας άνθρωπος, τόσο λιγότερο ίδιος φαίνεται ο εγκέφαλός του όταν σκέφτεται τον εαυτό του και τους άλλους.
Η Δρ. Meyer προσθέτει πως «είναι σχεδόν σαν να έχουμε ένα συγκεκριμένο σχηματισμό νευρικής δραστηριότητας που ενεργοποιείται όταν σκεφτόμαστε τον εαυτό μας και όταν σκεφτόμαστε τους φίλους μας, στρατολογείται και πάλι μεγάλο κομμάτι του ίδιου σχηματισμού. Αν, όμως, είστε μοναχικοί, ενεργοποιείται ένας αρκετά διαφορετικός σχηματισμός όταν σκέφτεστε τους άλλους από ό,τι όταν σκέφτεστε τον εαυτό σας. Είναι σαν η αναπαράσταση του εγκεφάλου για τον εαυτό να είναι πιο αποσυνδεδεμένη από τους άλλους ανθρώπους, πράγμα που είναι σχετικό και με το πόσο μόνοι αισθάνονται αυτοί οι άνθρωποι».
Τελικά, τα ευρήματα αντικατοπτρίζουν το πώς η μοναξιά φαίνεται να σχετίζεται με παραμορφώσεις στη νευρική χαρτογράφηση των κοινωνικών επαφών με τους άλλους.
Διαβάστε επίσης
Η μοναξιά μπορεί να μας κάνει λίγο πιο κακούς και εχθρικούς με τους γύρω μας
Πόσο επικίνδυνη μπορεί να γίνει η μοναξιά για την ίδια τη ζωή
Άνδρες vs Γυναίκες: Ποιοι πλήττονται περισσότερο από τη μοναξιά;
