Η επιθυμία του να κάνουμε το καλύτερο για τα παιδιά μας πηγάζει από ένα ευγενές και φυσικό ένστικτό. Στη σύγχρονη όμως εποχή η παρόρμηση αυτή μεταμορφώθηκε σε κάτι ακραίο. Πολλοί γονείς νιώθουν ότι οφείλουν να πιέσουν, να τελειοποιήσουν και να προστατεύσουν τα παιδιά τους με ζήλο, να τους δώσουν το καλύτερο από τα πάντα και συγχρόνως να τα κάνουν τα καλύτερα σε όλα. Παράλληλα, ο φόβος για την ασφάλεια των παιδιών, φαίνεται να ξεπερνιέται μόνο με την αγωνία να μην μείνουν πίσω.
Φυσικά και δεν είναι κακές οι εξωσχολικές δραστηριότητες. Στην πραγματικότητα είναι κάτι υπέροχο. Το πρόβλημα είναι ότι πολλά παιδιά παρακολουθούν υπερβολικά πολλές, μ’ αποτέλεσμα, να στερούνται κάτι που είναι υψίστης σημασίας κι αναγκαίο για την ανάπτυξη τους… το παιχνίδι, χωρίς κανόνες, δομή και καθοδήγηση.
Τα σημερινά παιδιά, σε Αμερική και Ευρώπη, παίζουν ελεύθερα έξω μόνο 4 με 7 λεπτά, ενώ η ακτίνα δράσης τους είναι το 1/9 από την αντίστοιχη του ’70. Βέβαια σήμερα λόγω πανδημίας ο χρόνος για παιχνίδι έξω έχει μειωθεί ακόμη περισσότερο έως και εκμηδενιστεί σε κάποιες περιπτώσεις, εντούτοις η επιστροφή στην κανονικότητα είναι αναπότρεπτη. Η κανονικότητα για την οποία μιλάμε ωστόσο, σε ό,τι αφορά τα παιδιά σημαίνει ελάχιστο ελεύθερο χρόνο έξω για παιχνίδι…
Ο κόσμος δυσκολεύεται να κατανοήσει την αξία του ελεύθερου παιχνιδιού κι αυτό είναι ένα πολύ σοβαρό πρόβλημα
Υπάρχουν πολλά δεδομένα πλέον που υποστηρίζουν ότι, αν τα παιδιά στερηθούν το παιχνίδι, αυξάνονται οι πιθανότητες ανάπτυξης προβλημάτων ψυχικής υγείας στη μετέπειτα ζωή τους. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας ήδη κρούει τον κώδωνα, για την ψυχική υγεία των νέων που έχει αρχίσει να επιδεινώνεται.
Ο ψυχίατρος και ιδρυτής του Εθνικού Ινστιτούτου για το Παιχνίδι, Dr Stuart Brown, συνέκρινε τις ζωές σχεδόν 6.000 ατόμων και κατέληξε στο συμπέρασμα πως η έλλειψη του παιχνιδιού συνδέεται με τη δυσκολία διαχείρισης των συναισθημάτων. Άλλες μελέτες συνέδεσαν τη στέρηση του παιχνιδιού με την ανεπαρκή ανάπτυξη και λειτουργία βασικών περιοχών του εγκεφάλου που βοηθούν στη ρύθμιση των συναισθημάτων και στην ικανότητα της κριτικής αφαιρετικής σκέψης.
Το ελεύθερο παιχνίδι δίνει τη δυνατότητα στο παιδί να είναι το άτομο που πιστεύει ότι είναι
Το παιχνίδι, χωρίς κανόνες, δομή και καθοδήγηση αποδεικνύεται ο τρόπος της φύσης να βοηθήσει τα παιδιά να μάθουν να συνεργάζονται, να επικοινωνούν, να είναι δημιουργικά, να διευθετούν συγκρούσεις και να επιλύουν προβλήματα. Αναπτύσσουν τις κοινωνικές τους δεξιότητας, ενώ μαθαίνουν να διαχειρίζονται τα συναισθήματα τους. Αν όλα αυτά τα διαχειρίζονται οι γονείς αντί για τα ίδια τα παιδιά, δυστυχώς δε θα μάθουν ποτέ να το κάνουν μόνα τους.
Οι εύλογοι κίνδυνοι είναι απαραίτητοι για την υγιή ανάπτυξη των παιδιών
Κάποτε ήταν σύνηθες τα παιδιά να παίζουν χωρίς επίβλεψη κάνοντας πράγματα που σίγουρα θα έκοβαν την ανάσα των γονιών τους. Όταν το παιδί παίρνει ρίσκα ή εμπλέκεται σε παιχνίδια που ενέχουν λελογισμένο κίνδυνο, μαθαίνει πως λειτουργεί το σώμα του, με τι νιώθει άνετα, πως λειτουργεί ο κόσμος, ενώ έρχεται αντιμέτωπο με τους φόβους του.
Συγκεκριμένα, έχει διαπιστωθεί πως τα άτομα που στερήθηκαν την ευκαιρία να αντιμετωπίσουν τους φόβους τους στην παιδική ηλικία έχουν αυξημένες πιθανότητες να εκδηλώσουν φοβίες.
Πρέπει λοιπόν να επαναφέρουμε την περιπέτεια και την αυτονομία στη ζωή των παιδιών. Όχι μόνο για να περνούν καλά, αλλά γιατί πρέπει να προετοιμαστούν για ένα αβέβαιο μέλλον.
Χρειαζόμαστε στοχαστές με κριτική σκέψη, δημιουργικούς και καινοτόμους. Χρειαζόμαστε παιδιά που έχουν την αυτοπεποίθηση να μάθουν από την ήττα, να αντέξουν και να δημιουργήσουν καινούρια πράγματα ή να επιλύσουν προβλήματα.
Φυσικά και απαιτείται ισορροπία. Κανείς δεν επιθυμεί το παιδί του να μη διαβάζει και να παίζει όλη μέρα, ειδικά χωρίς επίβλεψη. Χρειάζεται όμως, να λάβουμε σοβαρά υπόψη πως αν στερήσουμε από τα παιδιά τη δυνατότητα να μάθουν το δώρο που λέγεται ελεύθερο και αδόμητο παιχνίδι, τότε μακροπρόθεσμα θα γίνουμε όλοι πιο φτωχοί.
Διαβάστε επίσης
Οκτώ τρόποι να μεγαλώσουμε παιδιά με αυτοεκτίμηση
