Ελπίδα σε χιλιάδες ασθενείς με πολλαπλή σκλήρυνση δίνει νέα πειραματική μελέτη που έδειξε ότι ένα αντιδιαβητικό φάρμακο μπορεί να αναστρέψει τις νευρολογικές βλάβες που προκαλεί η νευροεκφυλιστική πάθηση, σε μόλις τρεις μήνες.
Επιστημονική ομάδα του Πανεπιστημίου Κέιμπριτζ σε σχετικό άρθρο στο Cell Stem Cell, υποστηρίζει ότι η μετφορμίνη αντέστρεψε τις νευρολογικές βλάβες σε αρουραίους με πολλαπλή σκλήρυνση.
Οι ερευνητές υποστηρίζουν ότι το αντιδιαβητικό φάρμακο που παίρνουν εκατομμύρια ασθενείς παγκοσμίως αναγεννά τα βλαστοκύτταρα και αυτά με τη σειρά του εξελίσσονται σε κύτταρα που παράγουν μυελίνη, την λιπώδη επίστρωση που προστατεύει τα νευρικά κύτταρα.
Ως γνωστόν στην πολλαπλή σκλήρυνση το ανοσοποιητικό σύστημα επιτίθεται στην μυελίνη καταστρέφοντάς την αφήνοντας έτσι ακάλυπτα τα νευρικά κύτταρα που δεν μπορούν πια να στέλνουν και να λαμβάνουν μηνύματα με αποτέλεσμα την εμφάνιση δυσλειτουργιών.
Οι Βρετανοί ειδικοί δηλώνουν ενθουσιασμένοι από τα πειραματικά δεδομένα και σκοπεύουν το 2020 να κάνουν κλινική μελέτη στην οποία θα χορηγήσουν μετφορμίνη σε πάσχοντες από πολλαπλή σκλήρυνση.
«Είμαστε αισιόδοξοι ότι η μετφορμίνη θα είναι το ίδιο αποτελεσματική και στους ασθενείς», γράφουν στο Cell Stem Cell. Και προσθέτουν ότι, «ελπίζουμε ότι τουλάχιστον το αντιδιαβητικό φάρμακο θα μπορεί να επιβραδύνει την εξέλιξη της πολλαπλής σκλήρυνσης ή να εμποδίσει τις περαιτέρω νευρολογικές βλάβες».
Η Πολλαπλή Σκλήρυνση είναι μια από τις συχνότερες νευρολογικές νόσου, παγκοσμίως, και κύρια αιτία αναπηρίας νεαρών ενηλίκων, καθώς αφορά σε 2,3 εκατομμύρια άτομα ανά τον κόσμο. Στην Ελλάδα, οι πάσχοντες υπολογίζονται -ελλείψει επίσημου Μητρώου Ασθενών- σε σχεδόν 14.000. Οι γυναίκες αποτελούν τον «αδύναμο κρίκο» μεταξύ των δύο φύλων στην εμφάνιση της νόσου.
Προς το παρόν η πάθηση δεν είναι ιάσιμη, αλλά οι εγκεκριμένες φαρμακευτικές θεραπείες έχουν πετύχει την αύξηση του προσδόκιμου επιβίωσης των πασχόντων και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής τους. Φυσικά, ο απόλυτος στόχος των επιστημόνων είναι η ανάπτυξη ενός φαρμάκου που θα προάγει την επαναμυελίνωση των νευρικών κυττάρων.
Η μετφορμίνη εδώ και χρόνια χορηγείται στους πάσχοντες από διαβήτη καθώς μειώνει τα επίπεδα του σακχάρου στο αίμα βελτιώνοντας την ανταπόκριση του οργανισμού στην ινσουλίνη.
Στην παρούσα μελέτη οι επιστήμονες χορήγησαν μετφορμίνη σε αρουραίους που είχαν τροποποιηθεί γενετικά να εκδηλώσουν πολλαπλή σκλήρυνση. Συγκριτικά με τα πειραματόζωα που δεν πήραν μετφορμίνη, τα τρωκτικά της ομάδας παρέμβασης ανέκτησαν σχεδόν όλη την μυελίνη που είχαν απολέσει λόγω της νευροεκφυλιστικής πάθησης.
Στο δεύτερο σκέλος της μελέτης, ορισμένοι αρουραίοι στερούνταν το φαγητό μέρα παρά μέρα για έξι μήνες και είχαν το ίδιο προστατευτικό όφελος.
Τόσο η νηστεία, όσο και η μετφορμίνη πιστεύεται ότι αναγεννούν τα βλαστοκύτταρα στον εγκέφαλο και αυτό κατά τους επιστήμονες ενδεχομένως να τους δίνει την ικανότητα να εξελίσσονται σε ολιγοδενδροκύτταρα που παράγουν μυελίνη.
«Αν και πάντα ένα πείραμα είναι σαν να βαδίζεις στο σκοτάδι, τα στοιχεία που έχουμε στη διάθεσή μας είναι ισχυρά και είμαι αισιόδοξος ότι θα έχουμε τα ίδια αποτελέσματα και στους ασθενείς με πολλαπλή σκλήρυνση», αναφέρει σε δηλώσεις του στην εφημερίδα The Guardian ο καθηγητής Robin Franklin, συγγραφέας της μελέτης.
Κάνοντας μια εκτίμηση για το ποια από τις μορφές της πολλαπλής σκλήρυνσης αναμένεται να επηρεαστεί περισσότερο από την θετική δράση της μετφορμίνης, οι ειδικοί εκτιμούν ότι πρόκειται κυρίως για την υποτροπιάζουσα-διαλείπουσα πολλαπλή σκλήρυνση (RRMS). Περίπου 85% των ανθρώπων με πολλαπλή σκλήρυνση πάσχουν από υποτροπιάζουσα-διαλείπουσα μορφή, ενώ στα παιδιά αφορά σχεδόν σε όλες τις περιπτώσεις (περίπου 98%).
