Οι γυναίκες που λαμβάνουν θεραπεία ορμονικής υποκατάστασης (ΘΟΥ) για τη διαχείριση της συμπτωτολογίας της εμμηνόπαυσης διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του μαστού, σύμφωνα με νέα μεγάλη έρευνα που δημοσιεύθηκε στο The Lancet.
Είναι η πρώτη που εκτίμησε τον κίνδυνο κάθε τέτοια θεραπείας αναδεικνύοντας ότι, αν και αυτός μειώνεται μετά την παύση της ορμονικής θεραπείας διατηρείται για τουλάχιστον μια δεκαετία.
Οι ερευνητές του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης επαναξιολόγησαν δεδομένα από 58 επιδημιολογικές μελέτες στις οποίες συμμετείχαν πάνω από 100.000 γυναίκες συνολικά.
Διαπιστώθηκε ότι όλες οι θεραπείες ορμονικής υποκατάστασης σχετίζονται με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του μαστού, εξαιρουμένων των τζελ οιστρογόνων που εφαρμόζονται τοπικά.
Έτσι, μια γυναίκα 50 ετών που λαμβάνει για αρκετό καιρό ΘΟΥ με οιστρογόνα και προγεστερόνη έχει 8,3% πιθανότητα εμφάνισης καρκίνου του μαστού, τη στιγμή που ο κίνδυνος στο γενικό πληθυσμό των γυναικών που δεν έχουν λάβει θεραπεία είναι 6,3%.
Τα ποσοστά κινδύνου ανάπτυξης καρκίνου του μαστού των γυναικών που ακολούθησαν μια θεραπεία με οιστρογόνα και προγεστερόνη και αυτών που έλαβαν για το ίδιο χρονικό διάστημα μια θεραπεία αποκλειστικά με οιστρογόνα ήταν 7,7% και 6,8%, αντίστοιχα.
Η διάρκεια της θεραπείας, πάντως, φάνηκε να διαδραματίζει σημαντικό ρόλο. «Οι γυναίκες που βρίσκονταν υπό θεραπεία για 10 χρόνια παρουσίαζαν σχεδόν διπλάσιο κίνδυνο από αυτές που έλαβαν θεραπεία για πέντε χρόνια», διευκρινίζει η Gillian Reeves, μια από τους συντάκτες της μελέτης από το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης.
Κατά την εμμηνόπαυση οι ωοθήκες παύουν σταδιακά να λειτουργούν και συντελείται μια πτώση του επιπέδου των οιστρογόνων, ενώ η προγεστερόνη σχεδόν εξαφανίζεται. Αυτές οι ορμονικές αλλαγές προκαλούν δυσάρεστα συμπτώματα (εξάψεις, διαταραχές ύπνου, κολπική ξηρότητα κλπ), τα οποία οι θεραπείες ορμονικής υποκατάστασης μπορούν να ανακουφίσουν.
Το 2002 όμως μια έρευνα έδειξε ότι οι θεραπείες αυτές αυξάνουν τον κίνδυνο καρκίνου του μαστού, οπότε η συνταγογράφησή τους τα χρόνια που ακολούθησαν άρχισε σταδιακά να υποχωρεί. Συγκεκριμένα, στη Γαλλία, αν και το ένα τέταρτο των γυναικών με ηλικία 50 έως 60 έτη λάμβαναν αυτή τη θεραπεία, η χρήση της μειώθηκε κατά 62% στο διάστημα 2002 με 2006.
Εκτός των ΘΟΥ, άλλοι παράγοντες επίσης αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του μαστού ανάμεσα είναι η κατανάλωση αλκοόλ, το πλεονάζον βάρος, η ηλικία απόκτησης του πρώτου παιδιού.
Η Joanne Kotsopoulos από το νοσοκομείο του Τορόντο στον Καναδά υπογραμμίζει ότι οι γιατροί οφείλουν να λάβουν υπόψη τους τα αποτελέσματα της μελέτης και σε συνδυασμό με τα συμπτώματα της εμμηνόπαυσης να αποφασίζουν για την αγωγή που θα ακολουθήσει μια γυναίκα εκτιμώντας τα οφέλη και τους κινδύνους της θεραπείας.
«Για την επιλογή της θεραπείας παίζει ρόλο η σοβαρότητα των συμπτωμάτων, οι αντενδείξεις των ΘΟΥ, ο δείκτης μάζας σώματος και οι προτιμήσεις της ασθενούς», καταλήγει η ίδια.