Φαντάζεστε να υπήρχε ένα φάρμακο που θα μπορούσατε να πάρετε μετά από ένα έμφραγμα και θα μείωνε τη βλάβη, προστατεύοντας τον υγιή καρδιακό ιστό;
Αμερικανοί ερευνητές υποστηρίζουν ότι βρίσκονται πολύ κοντά στην ανάπτυξη ενός τέτοιου «θαυματουργού» φαρμάκου.
Ως γνωστόν, ο χρόνος είναι πολύτιμος όταν πρόκειται για την αντιμετώπιση του εμφράγματος. Κι αυτό γιατί, χωρίς ομαλή παροχή αίματος και οξυγόνου τα καρδιακά κύτταρα πεθαίνουν ακαριαία. Κι ενώ το έμφραγμα μπορεί να μειώσει την παροχή αίματος και οξυγόνου σε ένα μεμονωμένο τμήμα του καρδιακού μυ, προκαλώντας υποξική ισχαιμική βλάβη, τα αποθνήσκοντα κύτταρα στέλνουν σήματα στα γειτονικά. Κι έτσι αρχίζει το πραγματικό πρόβλημα.
«Καθώς η περιοχή του τραυματισμένου καρδιακού ιστού δεν είναι περιχαρακωμένη, τα κατεστραμμένα καρδιακά κύτταρα στέλνουν σήματα στα υγιή γειτονικά και έτσι η περιοχή της βλάβης μεγαλώνει», εξηγεί ο Robert Gourdie, διευθυντής του Ινστιτούτου Βιοχημικής Έρευνας Fralin και καθηγητής Βιοϊατρικής Μηχανικής και Μηχανολογίας στο Κολέγιο Τεχνολογίας της Βιρτζίνια.
Μάλιστα μερικές φορές οι επιστήμονες αποκαλούν αυτή την εξάπλωση των σημάτων στους γειτονικούς υγιείς ιστούς, «φαινόμενο του θεατή».
Εδώ και χρόνια λοιπόν οι γιατροί σκέφτονται πως θα γινόταν να περιοριστεί η εξάπλωση της βλάβης στα κύτταρα που επηρεάζονται άμεσα από την υποξική ισχαιμία, δίνοντας έτσι την ευκαιρία στα γειτονικά καρδιακά κύτταρα να παραμείνουν ανεπηρέαστα.
Στο άρθρο που δημοσίευσαν στο Journal of the American Heart Association οι ερευνητές του Ινστιτούτου Βιοχημικής Έρευνας Fralin υποστηρίζουν ότι ένα νέο μόριο που ανέπτυξαν μπορεί να βοηθήσει στην προφύλαξη του καρδιακού ιστού κατά τη διάρκεια, αλλά και ακόμα και έπειτα από ένα έμφραγμα.
Όλα ξεκίνησαν σχεδόν πριν από μια δεκαετία όταν ο Δρ. Gourdie και ο μεταδιδακτορικός ερευνητής Gautam Ghatnekar ανακάλυψαν ένα συστατικό που στοχεύει την δραστηριότητα των διαύλων στις κυτταρικές μεμβράνες που ευθύνονται για τον έλεγχο βασικών πτυχών του «φαινομένου του θεατή».
Αλλά το alphaCT1 έχει και άλλα αναπάντεχα οφέλη, ειδικά σε ότι αφορά στην επούλωση του δέρματος.
«Παρατηρήσαμε ότι βοηθά στη μείωση της φλεγμονής και στην επούλωση χρόνιων πληγών όπως τα διαβητικά έλκη στα κάτω άκρα», εξηγεί ο Δρ. Gourdie.
Μάλιστα, ο ερευνητής και ο συνεργάτης του Gautam Ghatnekar έχουν ήδη ιδρύσει εταιρεία, την FirstString Research Inc., για την εμπορική αξιοποίηση του alphaCT1, το οποίο βρίσκεται ήδη σε κλινικές δομικές φάσης ΙΙΙ για την επούλωση τραυμάτων.
Αλλά στο μεσοδιάστημα μελετούν και τη δράση φαρμάκων σε μοριακό επίπεδο, με αποτέλεσμα την δημοσίευση της παρούσας μελέτης η οποία απαντά στο ερώτημα «πως λειτουργεί το πεπτίδιο alphaCT1;».
Οι ερευνητές σχεδίασαν μόρια με μικρές χημικές διαφορές από το μόριο-γονέα και έτσι διαπίστωσαν ότι μια από τις παραλλαγές του alphaCT1, το alphaCT11 είχε μεγαλύτερες δυνατότητες από το πρώτο.
«Το alphaCT11 φαίνεται να είναι πιο αποτελεσματικό από το αρχικό πεπτίδιο ως προς την προστασία της καρδιάς από την ισχαιμική βλάβη που συμβαίνει όταν εκδηλώνεται ένα έμφραγμα», εξηγεί ο Δρ. Gourdie.
Στη μελέτη διαπιστώθηκε ότι το alphaCT11 μπορεί και μειώνει την επίπτωση της βλάβης ακόμα και όταν χορηγηθεί 20 λεπτά μετά τη διακοπή της αιματικής ροής, που μπορεί να προκαλέσει ισχαιμική βλάβη. Αντιθέτως, το alphaCT1, δεν φάνηκε να έχει τέτοια καρδιοπροστατευτική ιδιότητα όταν χορηγήθηκε μετά από ισχαιμική βλάβη.
«Έχουμε λόγους να πιστεύουμε ότι το alphaCT11 μπορεί να γίνει η βάση για έναν καινοτόμο τρόπο αντιμετώπισης των εμφραγμάτων και πρόληψης της εξάπλωσης της βλάβης που συμβαίνει αμέσως μετά από ένα τέτοιο επεισόδιο», υποστηρίζει ο ερευνητής.
Εξάλλου όταν το χορήγησαν σε εργαστηριακά παραχθείσες καρδιές ποντικιών, τα όργανα έμειναν ζωντανά και είχαν παλμό για αρκετές ώρες. Σε μελέτες που είναι ήδη σε εξέλιξη θα διερευνηθεί σε βάθος πως το alphaCT11 δρα σε ζώντα ποντίκια.
