Παρελθόν θα είναι σε λίγα 24ωρα ένας ακόμη υγειονομικός περιορισμός – οι έξι καθήμενοι ανά τραπέζι στην εστίαση και τη διασκέδαση- της επιδημίας. Χθες η Επιτροπή Εμπειρογνωμόνων εισηγήθηκε την άρση του συγκεκριμένου μέτρου που αποτελεί ένα σημαντικό βήμα στην καθημερινότητα των εμβολιασμένων οι οποίοι έχουν ελεύθερη πρόσβαση στους προαναφερθέντες χώρους. Πρόκειται για μια απόφαση που οδηγεί ακόμη πιο κοντά στη σχεδόν κανονική, όπως τη γνωρίζαμε, λειτουργία των καταστημάτων με μουσική και χωρίς ωράριο, για τα οποία δόθηκε το πράσινο φως από Επιτροπή και κυβέρνηση την προηγούμενη εβδομάδα.
Η τάση της μόνιμης άρσης των περιορισμών, που μας συνόδεψαν τα τελευταία δύο χρόνια, απαντάται πλέον σε διάφορες χώρες και δίνει έναυσμα σε άλλες να βαδίσουν ταχύτερα ή αργότερα προς την μεταπανδημική εποχή. Η Σουηδία, για παράδειγμα, κατήργησε σχεδόν όλους τους περιορισμούς της πανδημίας και σταμάτησε τη διεξαγωγή δωρεάν τεστ για τη λοίμωξη Covid-19, παρόλο που η πίεση στα συστήματα υγειονομικής περίθαλψης παραμένει υψηλή – περίπου 2.200 ασθενείς νοσηλεύονται, σχεδόν το ίδιο ποσοστό με το τρίτο κύμα την άνοιξη του 2021. Στην ίδια πορεία βρίσκεται και η Δανία, παρότι καταγράφει καθημερινά 40.000 με 50.000 κρούσματα, δηλαδή περίπου το 1% του πληθυσμού της, αλλά χωρίς αυξημένες νοσηλείες. Την επίσπευση της κατάργησης των περιορισμών δρομολογεί και το Ηνωμένο Βασίλειο – ισχύει η υποχρεωτική χρήση μάσκας σε δομές υγείας και είναι προαιρετικό για την εστίαση και το λιανεμπόριο το υγειονομικό πιστοποιητικό εμβολιασμού ή νόσησης.
Η Ελλάδα βαδίζει με σταθερό ρυθμό σε αυτήν τη νέα, μεταπανδημική φάση, κάτι που τής επιτρέπουν οι σχεδόν 7,4 εκατομμύρια πλήρως εμβολιασμένοι πολίτες της και η αποκλιμάκωση του τελευταίου κύματος. Στη χθεσινή επιδημιολογική έκθεση του Εθνικού Οργανισμού Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ) ο αριθμός των νέων κρουσμάτων υποχώρησε και πάλι κάτω από τα 20.000, στα 19.618 για την ακρίβεια, ενώ η επιδημία που επιμένει αποτυπώνεται στην οριακή μείωση του δείκτη αναπαραγωγής Rt, στο 0,98 για την εβδομάδα 2-9 Φεβρουαρίου από 1,01 για την εβδομάδα 26 Ιανουαρίου-2 Φεβρουαρίου.
Ωστόσο, ουδείς μπορεί να αγνοήσει τους «σκληρούς δείκτες» της επιδημίας, τους αριθμούς των νέων ασθενών που μπαίνουν στα νοσοκομεία, των διασωληνωμένων και των νεκρών, που μοιραία ανακόπτουν την πορεία προς την κανονικότητα, κάτι που δεν συμβαίνει με τις χώρες της Δυτικής Ευρώπης. Οι 4.502 νοσηλευόμενοι στις κλινικές covid-19 των νοσοκομείων που μειώνονται αργά και επώδυνα, καθώς καταγράφονται τουλάχιστον 440 εισαγωγές κάθε μέρα και οι 910 νεκροί μέσα στις πρώτες εννέα ημέρες του Φεβρουαρίου, θεωρούνται μείζον απαγορευτικό σε αυτή τη φάση για την επιτάχυνση της πορείας προς την πλήρη κανονικότητα.
Η επόμενη φάση προβληματίζει ήδη τους ειδικούς της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων. Η χαλάρωση των περιορισμών, πχ σε εστίαση, διασκέδαση, μετακίνηση κα, τείνει να ολοκληρωθεί. Αυτό που θα παραμείνει ως κόκκινη γραμμή ασφαλείας είναι η υποχρεωτικότητα του εμβολιασμού στους ευάλωτους και ηλικιωμένους πολίτες άνω των 60 χρόνων που τροφοδοτούν δυστυχώς ασταμάτητα τη λίστα με τους θανάτους. Το 75% των θανάτων πια αφορά ανεμβολίαστους άνω των 70 χρόνων.
Μάλιστα, όπως είχε τονίσει ο επίκουρος καθηγητής Επιδημιολογίας της Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ και μέλος της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων, Γκίκας Μαγιορκίνης, «δυστυχώς για αρκετό καιρό, και για όσο ανθίσταται του συστηματικού και αναμνηστικού εμβολιασμού αυτή η ηλικιακή ομάδα, δεν προβλέπεται σημαντική μείωση της θνητότητας από Covid-19, όχι μόνο σε εμάς αλλά και σε άλλες χώρες. Ιδίως για αυτόν τον πληθυσμό, καμία παραλλαγή του ιού δεν είναι τελείως αθώα». Σημειώνεται πως τουλάχιστον 300.000 άτομα ηλικίας άνω των 60 χρόνων παραμένουν ανεμβολίαστα, παρά το πρόστιμο των 100 ευρώ μηνιαίως. Επιπλέον 324.000 άτομα λογίζονται ως ανεμβολίαστα για μια σειρά από δραστηριότητες καθώς δεν έχουν λάβει την αναμνηστική δόση παρότι τους δόθηκε χρόνος πέραν του επταμήνου από τη δεύτερη δόση mΜRΝ ή του τριμήνου από το μονοδοσικό εμβόλιο.
«Θέλει αρκετή σκέψη και διάλογο μεταξύ μας στην Επιτροπή για το πώς θα ζυγίσουμε τα υπέρ και τα κατά της χαλάρωσης. Αν είμαστε έτοιμοι να εισηγηθούμε κάποια χαλάρωση, από πού θα ξεκινήσουμε; Γιατί από τη μια, βλέπουμε μπροστά μας με αισιοδοξία ότι θα υπάρξει σταδιακά μια αποκλιμάκωση στα νοσοκομεία, και από την άλλη υπάρχει πολύ μεγάλη διασπορά, πολύ μεγάλος όγκος ενεργών κρουσμάτων, 140.000 συνάνθρωποί μας αυτή τη στιγμή έχουν τον ιό. Από την άλλη ο κόσμος είναι εμβολιασμένος κι έχει ανάγκη να χαλαρώσει. Όλα αυτά πρέπει να τα βάλουμε σε μια ζυγαριά, κυρίως να μην δώσουμε λάθος μηνύματα» είχε ανέφερε με εμφανή προβληματισμό την περασμένη Πέμπτη η καθηγήτρια Παιδιατρικής Λοιμωξιολογίας της Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ και μέλος της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων, κυρία Βάνα Παπαευαγγέλου.