Την ώρα που ο αναπληρωτής υπουργός Υγείας, κ. Παύλος Πολάκης «ξηλώνει» το πολιτικό αφήγημα περί ηθικού πλεονεκτήματος και success story της κυβέρνησης, ο υπουργός Υγείας κ. Ανδρέας Ξανθός επιχειρεί άρον άρον να το «μπαλώσει» με νομοθετήματα.
Ο νομοθετικός «πυρετός» της Αριστοτέλους, που καταγράφεται την τελευταία εβδομάδα στη διάρκεια της οποίας ο υπουργός Υγείας κατέθεσε ένα σχέδιο νόμου και ένα σχέδιο υπουργικής απόφασης για δύο μείζονα ζητήματα δημόσιας υγείας, τη θεσμοθέτηση των Χώρων Εποπτευόμενης Χρήσης Ναρκωτικών και την Ακούσια Νοσηλεία ψυχιατρικών ασθενών, έχει διπλή στόχευση.
Αφενός να αλλάξει το μελανό σκηνικό, στο οποίο πρωταγωνιστεί ο «αψύς Σφακιανός», κατά τον Πρωθυπουργό, δηλαδή ο αναπληρωτής υπουργός, και να φανεί ότι παράγεται έργο στο πεδίο της υγείας και αφετέρου να συνεχίσει ο κ. Ξανθός να προστατεύει τον εαυτό του ως βουλευτή και υπουργό και μάλιστα σε ένα κρίσιμο υπουργείο, και να κρατά απόσταση από την σταθερά απρεπή και προσβλητική συμπεριφορά του συντοπίτη του στην ηγεσία του υπουργείου Υγείας.
Αυτό άλλωστε τείνει να εξελιχθεί σε ρουτίνα για τον υπουργό, ο οποίος επιχειρεί συνεχώς να κάνει διακριτό τον ρόλο του στο υπουργείο σε σχέση με εκείνον του αναπληρωτή, όπως επίσης να κάνει σαφές και διακριτό το διαφορετικό ύφος του ώστε να αποτρέπει την ταύτισή του με τον κ. Πολάκη. Τα σκληρά, απαξιωτικά και προσβλητικά λόγια του κ. Πολάκη για τον ψυχίατρο και υποψήφιο της ΝΔ για την Ευρωβουλή, κ. Στέλιο Κυμπουρόπουλο (τον κατηγόρησε επειδή διορίστηκε επιμελητής Β’ στο ΕΣΥ ως ΑμεΑ) είχαν κινητοποιήσει αμέσως τον κ. Ξανθό, ο οποίος χαρακτήρισε τη δήλωση «ατυχή και αχρείαστη». Και κατά τη συζήτηση στη Βουλή την περασμένη Πέμπτη ο υπουργός αναφέρθηκε και πάλι στις «διαφορές όσον αφορά την ψυχοδομή και την δημόσια εικόνα» μεταξύ του ιδίου και του αναπληρωτή, ενώ επιχειρώντας να αναδείξει ως κοινό το έργο τους στο ΕΣΥ είπε ότι «έγινε με συλλογικό τρόπο και… είμαστε απολύτως ταυτισμένοι στον τρόπο αντιμετώπισης της δημόσιας υγείας». Στην Αριστοτέλους, βεβαίως, είναι κοινό μυστικό ότι η απόσταση των δύο Κρητικών είναι τεράστια παρά τον έναν όροφο που τους χωρίζει και αποτυπώθηκε και στις πασχαλινές διακοπές του πρωθυπουργού στην Κρήτη: ο υπουργός, παρότι στην έδρα του οποίου βρισκόταν ο κ. Αλέξης Τσίπρας, στο Ρέθυμνο, παραβρέθηκε μόνο σε μία εκδήλωση, καθώς όλες τις ημέρες υπεύθυνος για την κρητική φιλοξενία είχε χρηστεί ο «Σφακιανός».
Οι προεκλογικές «μεταρρυθμίσεις» για τη χρήση ναρκωτικών και την ακούσια ψυχιατρική νοσηλεία
Για τα δύο νομοθετήματα του υπουργείου Υγείας, που αναρτήθηκαν για διαβούλευση την περασμένη εβδομάδα, έχουν γίνει πολλές συζητήσεις, εντός και εκτός υπουργείου. Και τα δύο περιλαμβάνονταν στην ατζέντα της Αριστοτέλους και είχαν αρχίσει να συζητούνται από το 2017, πλην όμως το πλήρωμα του χρόνου για την κατάθεσή τους φαίνεται πως ήλθε όλως τυχαίως σε προεκλογική περίοδο.
Από το υπουργείο, μάλιστα, παρουσιάζονται ως «μεταρρυθμίσεις» στην εθνική πολιτική για τα ναρκωτικά (σε ό,τι αφορά τους Χώρους Εποπτευόμενης Χρήσης) και στο πεδίο της ψυχικής υγείας (σε ό,τι αφορά την ακούσια νοσηλεία). Η πραγματικότητα, βεβαίως, απέχει πολύ από τις «μεταρρυθμίσεις» που ευαγγελίζεται η ηγεσία του υπουργείου Υγείας. Περισσότερο παραπέμπει στην τακτική που ακολουθήθηκε και στην υλοποίηση της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας (ΠΦΥ) με τους οικογενειακούς γιατρούς -που ακόμη αναζητούνται- και τις Τοπικές Μονάδες Υγείας – που ακόμη ανοίγουν: νομοθετούνται ριζικές αλλαγές αλλά δεν υπάρχουν τα… δομικά στοιχεία για την υλοποίησή τους.
Έτσι, στο σχέδιο υπουργικής απόφασης με το οποίο καθορίζονται οι προϋποθέσεις ίδρυσης και λειτουργίας των Χώρων Εποπτευόμενης Χρήσης (ΧΕΧ) ναρκωτικών ουσιών, χωρίς όμως να προβλέπεται κάποιο χρονοδιάγραμμα και το κυριότερο, χρηματοδότηση. Η οικονομική βιωσιμότητα κάθε ΧΕΧ εξαρτάται από την οικονομική κατάσταση του φορέα που εκ του νόμου μπορεί να ζητήσει την ίδρυση και τη λειτουργία του. Συγκεκριμένα, οι φορείς που μπορούν να έχουν στην αρμοδιότητά τους τη λειτουργία ΧΕΧ είναι οι εξής: ΟΚΑΝΑ, ΚΕΘΕΑ, Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Αττικής, Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης, Κέντρο Απεξάρτησης Τοξικομανών Κρατουμένων Ελαιώνα Θηβών, Γενικό Νοσοκομείο Ιωαννίνων «Γ. Χατζηκώστα» και Γενικό Νοσοκομείο Κέρκυρας «Αγία Ειρήνη». Με δεδομένο πως όλες οι δημόσιες δομές, είτε νοσοκομεία είτε άλλοι φορείς εποπτευόμενοι από το υπουργείο Υγείας όπως ο ΟΚΑΝΑ και το ΚΕΘΕΑ, τα τελευταία χρόνια καλούνται να λειτουργήσουν με συρρικνωμένους προϋπολογισμούς και κονδύλια που εκταμιεύονται με το σταγονόμετρο, προκύπτει ευλόγως το ερώτημα πώς θα υποστηριχθεί η υλοποίηση των ΧΕΧ εάν δεν αυξηθεί η χρηματοδότηση από την Αριστοτέλους.
Πάντως, μέχρι στιγμής, μόνον ο ΟΚΑΝΑ φέρεται να δρομολογεί τη λειτουργία μίας τέτοιας δομής στο κέντρο της Αθήνας. Ενδέχεται να είναι είτε στον ίδιο χώρο που λειτουργούσε ο πρώτος εποπτευόμενος χώρος για χρήστες ναρκωτικών «Οδυσσέας» που λειτούργησε πιλοτικά το 2014 ή σε πολύ μικρή απόσταση από αυτόν, και κοντά στην «πιάτσα» της Ομόνοιας σε κάθε περίπτωση.
Κάθε Χώρος Εποπτευόμενης Χρήσης θα μπορεί να φιλοξενήσει έως 12 χρήστες ναρκωτικών ουσιών που θα έχουν εξασφαλίσει την ουσία τους προκειμένου να εισαχθούν σε αυτόν. Το προσωπικό (ψυχολόγος ή ψυχίατρος, γενικός γιατρός, νοσηλευτής και κοινωνικός λειτουργός) θα τηρεί Μητρώο των χρηστών.
