*Γράφει η Γεωργία Σαδανά
Ένα βήμα μπροστά από τις ευρωπαϊκές εξελίξεις βρέθηκε χθες η Ελλάδα, με τον Πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη να αναλαμβάνει κοινή, ευρωπαϊκή πρωτοβουλία για την υιοθέτηση ενός ενιαίου ψηφιακού μορφότυπου για το πιστοποιητικό εμβολιασμού Covid-19, απευθυνόμενος στην Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, όπως και όλους τους ομολόγους του. Η πρόταση του Έλληνα Πρωθυπουργού κατατέθηκε και επισήμως, μέσω επιστολής που απεστάλη ήδη από το Μέγαρο Μαξίμου προς τις Βρυξέλλες, προκειμένου να μη χαθεί πολύτιμος χρόνος αφενός στην προετοιμασία της επανόδου της Ευρώπης συνολικά στην κανονικότητα και αφετέρου στη διασφάλιση της φετινής τουριστικής σεζόν.
Η επιστολή του Πρωθυπουργού προς την Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν:
«Αθήνα, 12 Ιανουαρίου 2021
Αγαπητή Ούρσουλα,
Όπως γνωρίζετε πολύ καλά, εισερχόμαστε σε μια ιδιαίτερα κρίσιμη φάση στη μάχη για τον περιορισμό του ανθρώπινου και οικονομικού κόστους της πανδημίας του Covid. Οι επόμενοι μήνες θα είναι καθοριστικής σημασίας για την διασφάλιση του μαζικού εμβολιασμού των Ευρωπαίων πολιτών, μειώνοντας τον δείκτη των κρουσμάτων και θέτοντας τη βάση για επιστροφή σε μια κάποια οικονομική και κοινωνική κανονικότητα το 2021.
Υπ’ αυτό το πρίσμα, η διασφάλιση της ταχύτερης δυνατής επανέναρξης της ελεύθερης κυκλοφορίας προσώπων μεταξύ των Κρατών – Μελών, αλλά και με τρίτες χώρες είναι μια θεμελιώδης προτεραιότητα για όλους μας.
Για το λόγο αυτό στην Ελλάδα, κινηθήκαμε γρήγορα και εφαρμόσαμε διαδικασίες για τη διευκόλυνση της ελεύθερης κυκλοφορίας προσώπων που έχουν εμβολιαστεί κατά του Covid-19. Ένα βασικό βήμα προς αυτή την κατεύθυνση είναι η δημιουργία ενός πρότυπου πιστοποιητικού, που θα αποδεικνύει ότι ένα άτομο έχει επιτυχώς εμβολιαστεί.
Σε αυτό το πλαίσιο, επισυνάπτω ένα προσχέδιο του πιστοποιητικού, που έχουν προετοιμάσει οι αρμόδιες ελληνικές Αρχές. Θα χρησιμοποιείται κατά την επιβίβαση σε όλα τα μέσα μεταφοράς: αεροπορικά, θαλάσσια και σιδηροδρομικά.
Ενώ δεν πρόκειται να καταστήσουμε τον εμβολιασμό υποχρεωτικό ή προαπαιτούμενο για να ταξιδεύσει κάποιος, τα άτομα που έχουν εμβολιαστεί θα πρέπει να είναι ελεύθερα να ταξιδεύουν. Αυτό θα αποτελέσει επίσης και ένα θετικό κίνητρο ενθάρρυνσης των πολιτών να εμβολιαστούν, που είναι κι ο μοναδικός τρόπος να εγγυηθούμε την επιστροφή στην κανονικότητα.
Προς Αυτού Εξοχότητα
Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν
Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής»
Βάσει των προαναφερθέντων, είναι ζωτικής σημασίας να υιοθετήσουμε μία κοινή γραμμή για το πώς θα πρέπει να είναι δομημένο ένα τέτοιο πιστοποιητικό ώστε να γίνεται αποδεκτό από όλα τα κράτη – μέλη. Μπορεί να ακούγεται απλό, αλλά η μακρά εμπειρία μας στην ανάπτυξη μιας κοινής φόρμας εντοπισμού επιβατών (PLF) μας έχει αποδείξει πως είναι απόλυτη ανάγκη η ευρεία υψηλού επιπέδου κινητοποίηση σε ευρωπαϊκή κλίμακα για να εκκινήσουν οι απαραίτητες διαδικασίες.
Ανυπομονώ να δώσω από την πλευρά μου την αναγκαία ώθηση προς αυτή την κατεύθυνση και για τον λόγο αυτό αντίγραφο της παρούσας επιστολής αποστέλλεται σε όλους τους Ευρωπαίους ομολόγους μου.
Αν καταφέρουμε γρήγορα να φτάσουμε σε μια κοινή γραμμή μεταξύ των κρατών – μελών για ένα κοινώς αποδεκτό πιστοποιητικό εμβολιασμού και τις χρήσεις του, μπορούμε στη συνέχεια να προωθήσουμε το ζήτημα αυτό και σε σχετικά διεθνή fora, συνεισφέροντας έτσι στην επανέναρξη της ελεύθερης κυκλοφορίας σε παγκόσμια κλίμακα, η οποία αποτελεί τη βάση για την επιστροφή της οικονομικής δραστηριότητας σε προ κρίσης επίπεδα. Για χώρες όπως η Ελλάδα, που εξαρτώνται από τον τουρισμό, είναι επιτακτική ανάγκη το εν λόγω ζήτημα να διευθετηθεί πριν από την έναρξη της καλοκαιρινής περιόδου.
Δράττομαι της ευκαιρίας για να εκφράσω άλλη μια φορά τις καλύτερες ευχές μου για το 2021 και τη βαθιά μου εκτίμηση για όλες τις προσπάθειες που καταβάλλετε στη μάχη ενάντια στην πανδημία και την στήριξη των Κρατών Μελών σε αυτή την, δίχως προηγούμενο, κρίση.
Κυριάκος Μητσοτάκης
• Προς όλους τους αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων
• Προς την Επίτροπο Υγείας και Ασφάλειας Τροφίμων Στέλλα Κυριακίδου»
Στενά περιθώρια
Βασικό κίνητρο για τη συγγραφή της επιστολής από πλευράς του Έλληνα Πρωθυπουργού αποτέλεσε η ανάγκη για άμεση πρόκληση της σχετικής συζήτησης στους κόλπους της ΕΕ, προκειμένου να κερδηθεί το στοίχημα της φετινής τουριστικής περιόδου, η οποία αναμένεται για την Αθήνα σαφώς καλύτερη σε σύγκριση με τα περυσινά δεδομένα.
«Ο ιός είναι εποχιακός και αν προσθέσετε τη δυνατότητα καλύτερης ιχνηλάτησης και τη διαδικασία εμβολιασμού με κάνουν αρκετά σίγουρο ότι όχι απλά θα σώσουμε τη φετινή τουριστική σεζόν, αλλά θα έχουμε μια πολύ καλή χρονιά» εξήγησε χθες ο κ. Μητσοτάκης, σε συνέντευξή του στον τηλεοπτικό σταθμό ΑΝΤ1, ενώ απέκλεισε κάθε συσχέτιση μεταξύ του δεύτερου κύματος της πανδημίας και του ανοίγματος του τουρισμού. Με δεδομένο, μάλιστα ότι τους μήνες Μάρτιο και Απρίλιο η Ελλάδα θα έχει εισέλθει στη διαδικασία των μαζικών εμβολιασμών, ο κ. Μητσοτάκης δεν έκρυψε χθες ότι μεριμνά ήδη «για το καλοκαίρι και για τον τουρισμό, κάτι το οποίο μας απασχολεί όλους ιδιαίτερα». Ο Πρωθυπουργός προανήγγειλε ακόμη πως θα θέσει το θέμα του κοινού, πανευρωπαϊκού πιστοποιητικού στην τηλεδιάσκεψη των ευρωπαίων ηγετών σε 10 ημέρες, προκειμένου να διεκδικήσει μια «ευρεία υψηλού επιπέδου κινητοποίηση σε ευρωπαϊκή κλίμακα, για να εκκινήσουν οι απαραίτητες διαδικασίες».
Το ελληνικό διακύβευμα
«Για χώρες όπως η Ελλάδα, που εξαρτώνται από τον τουρισμό, είναι επιτακτική ανάγκη το εν λόγω ζήτημα να διευθετηθεί πριν από την έναρξη της καλοκαιρινής περιόδου» ξεκαθάρισε, άλλωστε, προς πάσα κατεύθυνση στην επιστολή του ο Πρωθυπουργός, καθώς είναι καταγεγραμμένες από την περυσινή χρονιά οι διαφορετικές ταχύτητες, τις οποίες διέγραψαν οι ευρωπαϊκές χώρες απέναντι στο κοινοτικό τουριστικό προϊόν. Για το λόγο αυτό, η πρωτοβουλία του κ. Μητσοτάκη έκανε χθες το γύρο του κόσμου, εκκινώντας από τον ιστότοπο Politico, καθώς η πρόταση του Έλληνα Πρωθυπουργού πυροδότησε μια διεθνή συζήτηση στα μεγαλύτερα ειδησεογραφικά δίκτυα (Reuters, Guardian, Bild κά) αναφορικά με την πιστοποίηση του εμβολιασμού σε παγκόσμια κλίμακα.
Η «κίτρινη κάρτα» της Εσθονίας
Η καθοριστική συμβολή της ύπαρξης ενός κοινού μορφότυπου εμβολιασμού στην εξομάλυνση των ταξιδιών σε παγκόσμια κλίμακα έγινε γρήγορα αντιληπτή και από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, ο οποίος μάλιστα προκήρυξε διαγωνισμό για τη δημιουργία ψηφιακού πιστοποιητικού στις αρχές του περασμένου Δεκεμβρίου, προσκαλώντας ερευνητές από όλο τον κόσμο να εργαστούν πάνω σε αυτόν τον σκοπό. Παράλληλα, το προβάδισμα επί ευρωπαϊκού εδάφους στη δημιουργία πιστοποιητικού εμβολιασμού φαίνεται πως διατηρεί η Εσθονία, η οποία σε συνεργασία με το Γραφείο Υγείας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών ξεκίνησε τον περασμένο Οκτώβριο την πιλοτική εφαρμογή μιας «έξυπνης κίτρινης κάρτας», η οποία ισοδυναμεί με ψηφιακό πιστοποιητικό εμβολιασμού και αποσκοπούσε στη συγκέντρωση και κοινή χρήση δεδομένων για την αντιμετώπιση της πανδημίας.
Στην ελληνική πρόταση, ωστόσο, έχει προβλεφθεί η ψηφιοποίηση όλης της εμβολιαστικής αλυσίδας, ώστε κάθε πολίτης που εμβολιάζεται να λαμβάνει ένα ψηφιακό πιστοποιητικό που θα αποθηκεύεται στην ψηφιακή του θυρίδα, για να επιδεικνύεται ανά πάσα στιγμή όπου χρειάζεται. «Αν η ΕΕ υιοθετήσει μια κοινή ευρωπαϊκή πολιτική σε αυτό το ζήτημα τα οφέλη για την επανεκκίνηση της τουριστικής οικονομίας θα είναι πολύ σημαντικά το 2021» σχολίασε σχετικά ο Υφυπουργός στον Πρωθυπουργό, Άκης Σκέρτσος, τη στιγμή που οι διεθνείς προβληματισμοί αναφορικά με τη δημιουργία ενός κοινού, ψηφιακού πιστοποιητικού συνίστανται στις δυσκολίες ομογενοποίησης των δεδομένων των διαφορετικών, εθνικών συστημάτων υγείας και των κανόνων δικαίου κάθε χώρας, αλλά και της επένδυσης σε μια μικτή πολιτική πιστοποιητικών και μαζικών τεστ. Στην κατεύθυνση αυτή, ο ΠΟΥ δεν προκρίνει τα «διαβατήρια ασυλίας», δηλαδή τον αποκλεισμό από τις διαδικασίες τακτικού ελέγχου όλων όσων έχουν αναπτύξει αντισώματα επειδή νόσησαν, αλλά αντίθετα συνιστά τη διεξαγωγή μαζικών τεστ για όλους.
Ο γρίφος της αγοράς
Το σταυρόλεξο της φετινής τουριστικής περιόδου γίνεται ακόμη πιο πολύπλοκο για την ελληνική πλευρά, με δεδομένο ότι οι κίνδυνοι που ελλοχεύουν εκτός της ευρωπαϊκής κοινότητας είναι αόρατοι, πλην του ίδιου του κορωνοϊού. Και αυτό γιατί, εκτός των ορίων της ΕΕ είναι άγνωστο ακόμη σε τι ποσοστό θα εμβολιαστεί και κυρίως με ποιο εμβόλιο ο γενικός πληθυσμός, με την Αθήνα να εστιάζει πρώτιστα στην ευρωπαϊκή τουριστική αγορά. Προβληματική για την Ελλάδα, αλλά και τον ευρωπαϊκό Νότο συλλήβδην είναι και η προοπτική οι κεντρικές και βόρειες χώρες να κινηθούν σε κοντινές αποστάσεις φέτος το καλοκαίρι, καθώς απόλυτη προτεραιότητά τους (όπως διαφάνηκε και πέρυσι) είναι να θωρακίσουν τα εθνικά συστήματα υγείας τους. Στα παραπάνω δεδομένα προστίθεται και η μη υποχρεωτικότητα του τεστ, με το προνόμιο της ελεύθερης διακίνησης χωρίς περιορισμούς για όλους όσους θα εμβολιαστούν. Ισοσκελίζοντας το όποιο ρίσκο, οι περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες φαίνεται να προσανατολίζονται στους πυκνούς ελέγχους για τους πολίτες που δεν θα εμβολιαστούν, χωρίς να αποκλείεται κάποιες χώρες να ζητούν για τη είσοδο σε αυτές το πιστοποιητικό εμβολιασμού.
Πρώτη δοκιμασία στην Ισπανία
Μια πρώτη, πάντως, διεξοδική συζήτηση αναμένεται να πραγματοποιηθεί την επόμενη εβδομάδα στην Ισπανία, όπου πραγματοποιείται η ετήσια συνέλευση του Παγκόσμιου Οργανισμού Τουρισμού, με τις χώρες του ευρωπαϊκού Νότου να ετοιμάζονται για μια σφοδρή μάχη, υπερασπιζόμενες το «μεσογειακό καλοκαίρι».
Χαρδαλιάς: «Είμαστε στην αρχή του τέλους, σιγά σιγά επιστρέφουμε στην κανονικότητα που έχουμε χάσει»
