Τα κύτταρα του καρκίνου του προστάτη αλλάζουν τη συμπεριφορά των άλλων κυττάρων γύρω τους, ακόμα και των υγιών, με την έκκριση μιας πρωτεΐνης μέσα από τον πυρήνα τους, σύμφωνα με νέα έρευνα που δημοσιεύθηκε στο Scientific Reports.
Η διαδικασία που καταγράφηκε για πρώτη φορά σε βίντεο από ερευνητές των Πανεπιστημίων Bradford και Surrey δείχνει τα μικροσκοπικά κομμάτια πρωτεΐνης να απορροφώνται από τα άλλα κύτταρα, προκαλώντας μεταλλάξεις που προάγουν την ανάπτυξη του όγκου και βοηθούν τον καρκίνο να «κρυφτεί» από το ανοσοποιητικό σύστημα του οργανισμού.
«Για να επιβιώσουν, να μεγαλώσουν και να εξαπλωθούν, οι όγκοι πρέπει να ελέγξουν τη συμπεριφορά τόσο των καρκινικών όσο και των φυσιολογικών κυττάρων. Μέσα από αυτή την έρευνα, βρήκαμε τον τρόπο που το κάνουν και αν καταφέρουμε να το σταματήσουμε, θα μπορούσαμε στο μέλλον να στοχεύσουμε σε μια νέα πιθανή θεραπεία του καρκίνου», ανέφερε σχετικά ο επικεφαλής ερευνητής και καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Bradford, Richard Morgan.
Η έρευνα επικεντρώθηκε σε μια πρωτεΐνη που ονομάζεται EN2 και παίζει ρόλο στην πρώιμη ανάπτυξη του εγκεφάλου. Όπως αποδείχθηκε, όμως, υψηλά επίπεδα της πρωτεΐνης βρέθηκαν επίσης και σε πολλούς τύπους καρκινικών κυττάρων.
Η ερευνητική ομάδα υπέδειξε την ύπαρξη της πρωτεΐνης χρησιμοποιώντας ένα πράσινο χρώμα φθορισμού. Στη συνέχεια μελέτησε τη δράση του στα ανθρώπινα καρκινικά κύτταρα του προστάτη, στα φυσιολογικά κύτταρα του προστάτη και σε κύτταρα καρκίνου ουροδόχου κύστης, μελανώματος και λευχαιμίας. Διαπίστωσε, λοιπόν, ότι τόσο τα καρκινικά όσο και τα φυσιολογικά κύτταρα έλαβαν την πρωτεΐνη από άλλα κύτταρα.
Φωτογράφησε, επίσης, με λειτουργία time lapse τα κύτταρα του καρκίνου του προστάτη κάθε πέντε λεπτά για 24 ώρες. Το βίντεο που προέκυψε δείχνει ότι τα κύτταρα εκκρίνουν μικρά τμήματά τους που περιέχουν την πράσινη φθορίζουσα πρωτεΐνη, η οποία στη συνέχεια απορροφάται από άλλα αδρανή καρκινικά κύτταρα, προκαλώντας την ενεργοποίηση, την αλλαγή του σχήματος ή τη συγχώνευση του ενός κυττάρου με το άλλο.
Ο καθηγητής Morgan εξηγεί: «Θεωρούμε ότι πρόκειται για κάτι ιδιάζουσας σημασίας, καθώς η συγχώνευση κυττάρων στον καρκίνο είναι σχετικά ασυνήθιστη και συνδέεται με πολύ επιθετική μορφή της ασθένειας. Μπορεί να οδηγήσει σε νέα και απρόβλεπτα υβριδικά κύτταρα που σε πολλές περιπτώσεις είναι πιο αποτελεσματικά στο να εξαπλώνονται σε διαφορετικές θέσεις και να επιβιώνουν από τη χημειοθεραπεία και τη ακτινοθεραπεία».
Η μετέπειτα μοριακή ανάλυση των φυσιολογικών κυττάρων του προστάτη έδειξε ότι η πρόσληψη της EN2 τα έκανε να εκφράσουν ένα γονίδιο που ονομάζεται MX2 και το οποίο δημιουργεί αντιιική απόκριση.
«Πιστεύουμε ότι ο καρκίνος προσπαθεί να ελαχιστοποιήσει τις πιθανότητες των κυττάρων να μολυνθούν από έναν ιό, για να ‘αποφύγει’ τον έλεγχο από το ανοσοποιητικό σύστημα. Αυτό θα μπορούσε να υπονομεύσει την αποτελεσματικότητα των ανοσοθεραπειών, οι οποίες χρησιμοποιούν τους ιούς ως οχήματα καταστροφής του καρκίνου, διεγείροντας το ανοσοποιητικό σύστημα ώστε να του επιτεθεί», λέει ο καθηγητής Morgan.
Οι ερευνητές εξεπλάγησαν, επίσης, όταν βρήκαν την πρωτεΐνη ΕΝ2 στην κυτταρική μεμβράνη καθώς και στον πυρήνα του κυττάρου – κάτι πολύ ασυνήθιστο για αυτόν τον τύπο πρωτεΐνης. Αυτό προσφέρει στους επιστήμονες την ευκαιρία να εμποδίσουν τη δράση του, καθώς η ομάδα ήταν σε θέση να προσδιορίσει το τμήμα της πρωτεΐνης που ήταν προσβάσιμο στην κυτταρική επιφάνεια, ως ένα πιθανό στόχο για θεραπεία.
Ο Hardev Pandha, Καθηγητής Ιατρικής Ογκολογίας στο Πανεπιστήμιο Surrey καταλήγει: «Αυτή η εργασία ακολουθεί προηγούμενες μελέτες στο Surrey, όπου η ανίχνευση του EN2 στα ούρα, μετά από έκκριση των καρκινικών κυττάρων του προστάτη, αποδείχθηκε ένας ισχυρός διαγνωστικός βιοδείκτης καρκίνου του προστάτη. Όσα περισσότερα μαθαίνουμε για τον καρκίνο του προστάτη, τόσα περισσότερα μπορούμε να κάνουμε για να εντοπίσουμε και να τον θεραπεύσουμε».
