Άγχος, μοναξιά, ελλιπής ύπνος… Πώς σχετίζονται αυτοί οι παράγοντες μεταξύ τους και πώς ακόμα θα μπορούσαν να μας επηρεάσουν σχετικά με την πανδημία του νέου κορωνοϊού;
Σύμφωνα με τον αναπληρωτή καθηγητή Ψυχολογίας από το Πανεπιστήμιο Rice, Christopher Fagundes, οι παραπάνω συναισθηματικές και λειτουργικές διαταραχές μπορούν να αποδυναμώσουν το ανοσοποιητικό μας σύστημα και να μας καταστήσουν ευάλωτους στον COVID-19. Ο Christopher Fagundes έχει επικεντρώσει το ερευνητικό του ενδιαφέρον στη σχέση ψυχικής υγείας και ανοσοποιητικού συστήματος.
Σύμφωνα με τον ίδιο, μέχρι τώρα οι μελέτες της επιστημονικής του ομάδας έχουν δώσει σημαντικά ευρήματα σχετικά το ποιοι ενδέχεται να νοσήσουν από κρυολόγημα ή παθήσεις του αναπνευστικού αλλά και ποιοι είναι πιο ευάλωτοι στις ασθένειες. Στο πλαίσιο αυτό διαπίστωσαν πως το άγχος, η μοναξιά και οι διαταραχές στον ύπνο βλάπτουν το ανοσοποιητικό σύστημα αυξάνοντας την παραγωγή προφλεγμονωδών κυτοκινών, οι οποίες είναι υπεύθυνες για την εμφάνιση και διατήρηση της φλεγμονής. Αυξημένη παραγωγή προφλεγμονωδών κυτοκινών μπορεί να προκαλέσει παρατεταμένα συμπτώματα λοίμωξης του ανώτερου αναπνευστικού συστήματος.
Τα παραπάνω σύμφωνα με τον καθηγητή, προσιδιάζουν αναμφίβολα και στην περίπτωση του COVID-19.
Προηγούμενες μελέτες έδειξαν ότι οι υγιείς μη ανοσοκατασταλμένοι άνθρωποι που περνούν λιγότερο χρόνο με συνανθρώπους τους (δηλαδή δεν είναι ιδιαίτερα κοινωνικοί) και εκτίθενται στον ιό κρυολογήματος, έχουν περισσότερες πιθανότητες να νοσήσουν και μάλιστα με χειρότερα συμπτώματα από όσους κοινωνικοποιούνται εντονότερα.
Τα οφέλη της κοινωνικοποίησης
Σύμφωνα με τον Δρ. Fagundes, μια πιθανή εξήγηση είναι πως τα θετικά συναισθήματα συμβάλλουν στην αποσόβηση στρεσσογόνων παραγόντων και την ταχύτερη απόκριση του ανοσοποιητικού, παρά το γεγονός πως τα εξωστρεφή άτομα που συγχρωτίζονται με περισσότερους ανθρώπους εκτίθενται σε μεγαλύτερο κίνδυνο προσβολής από κάποιο μικρόβιο.
Είναι ένα ενδιαφέρον παράδοξο εν μέσω της παγκόσμιας πανδημίας COVID-19, δεδομένης της προτροπής σε πολλές χώρες για οικειοθελή κατ’ οίκον αποκλεισμό προς αποτροπή περαιτέρω εξάπλωσης του ιού.
Άγχος και ελλιπής ύπνος
Ένας άλλος σημαντικός παράγοντας που επηρεάζει την υγεία του ανοσοποιητικού είναι η στέρηση ύπνου, σύμφωνα με τον καθηγητή, καθώς ένας ενήλικας που δεν κοιμάται σταθερά 7-9 ώρες ημερησίως είναι πιο ευάλωτος σε ασθένειες.
Πέρα από την κατανάλωση αλκοόλ, τη φύσης της εργασίας κάποιου και άλλους παράγοντες που οδηγούν σε κακό ύπνο, το ψυχολογικό στρες φαίνεται πως διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην ποιότητα του ύπνου ενός ατόμου.
Με τον όρο άγχος, ο καθηγητής αναφέρεται στο χρόνιο άγχος που διαρκεί για αρκετές εβδομάδες, όχι σε ένα μεμονωμένο αγχωτικό συμβάν ή λίγες ημέρες άγχους, τα οποία δεν καθιστούν κάποιον πιο ευάλωτο στο κρυολόγημα ή την γρίπη.
Πώς πρέπει να δράσουμε στην περίπτωση του COVID-19
Ο Δρ. Fagundes δήλωσε ότι ο καλύτερος τρόπος για την άμβλυνση των επιβλαβών συνεπειών της μοναξιάς και του άγχους κατά τη διάρκεια της πανδημίας του COVID-19 είναι να παραμείνουμε σε επαφή με τον κοινωνικό μας περίγυρο, φίλους και συγγενείς, μέσω άλλων οδών όπως οι βιντεοκλήσεις.
«Υπάρχουν κάποιες ενδείξεις ότι η τηλεδιάσκεψη υπερτερεί σε σχέση με τις τακτικές τηλεφωνικές κλήσεις στη μείωση των αρνητικών συναισθημάτων εξαιτίας της απομόνωσης, κυρίως λόγω της οπτικής επαφής».
Επιπλέον, τόνισε τη σημασία υιοθέτησης μιας ρουτίνας που θα βοηθήσει στη ρύθμιση του ύπνου και θα επιτρέψει καλύτερη στοχοπροσήλωση, λιγότερη αγχωτική αναθεώρηση της κατάστασης και καλύτερη ψυχική διάθεση.
Μια καλή τεχνική κατά τον καθηγητή, είναι να περιορίσουμε τον χρόνο που σπαταλάμε στον αναλογισμό ενός προβλήματος στα 15 λεπτά την ημέρα, και να καταγράφουμε τις σκέψεις μας σε χαρτί.
Τέλος, τόνισε την ανάγκη οι άνθρωποι να εντοπίσουν τις συγκεχυμένες σκέψεις που ενισχύουν τα αρνητικά συναισθήματα, αφού ταυτοποιώντας αυτές τις ψευδείς αντιλήψεις σχετικά με μια κατάσταση την οποία βλέπουν διαφορετικά απ’ ό,τι είναι στην πραγματικότητα, μπορούν να τις αντικρούσουν με επιτυχία.
