Περίπου 200 φάρμακα – για την ακρίβεια ισάριθμοι φάκελλοι από φαρμακευτικές εταιρίες- μεταξύ των οποίων και μερικές δεκάδες νέα φάρμακα, βρίσκονται σε λίστα αναμονής για αξιολόγηση από την αρμόδια Επιτροπή Αξιολόγησης των φαρμάκων (γνωστή και ως Επιτροπή HTA). Σημειωτέον ότι η θετική αξιολόγηση είναι προϋπόθεση για να ενταχθούν τα φάρμακα στο σύστημα αποζημίωσης.
Παρότι η Επιτροπή έχει επιταχύνει σημαντικά τους τελευταίους δύο μήνες τον ρυθμό συνεδριάσεων και αξιολογήσεων, όπως εξήγησε η νέα πρόεδρος, η επίκουρη καθηγήτρια Παιδιατρικής της Ιατρικής Σχολής Αθηνών, κυρία Φλώρα Μπακοπούλου, το αποτέλεσμα δεν ανταποκρίνεται ακόμη στον στόχο που έχει τεθεί. Μιλώντας στο συνέδριο για την Υγεία και την Ασφάλεια που διοργάνωσε το ygeiamou.gr με την υποστήριξη του ΠΡΩΤΟΥ ΘΕΜΑΤΟΣ και παρουσιάζοντας το έργο της Επιτροπής η κυρία Μπακοπούλου ανέφερε πως είναι στη διαδικασία αντιμετώπισης της καθυστέρησης, που έχει καταγραφεί την προηγούμενη διετία. Στην ομιλία της η κυρία Μπακοπούλου επικεντρώθηκε στην πρωτοποριακή θεραπεία με CAR-T cells (Κυτταρική θεραπεία) η οποία εφαρμόζεται σε πιστοποιημένα νοσοκομεία πλέον και στην Ευρώπη και ανέδειξε τις εύθραυστες ισορροπίες και τα διλήμματα με τα οποία έρχονται αντιμέτωποι επιστήμονες και ασφαλιστικοί φορείς αναφορικά με τη φαρμακευτική καινοτομία.
Στα καθ’ ημάς πάντως η αξιολόγηση της καινοτομίας στα φάρμακα περιορίζεται σε πιο συμβατικές θεραπείες σε σχέση με την Κυτταρική. Και όπως φάνηκε από τα στοιχεία που ανέφερε ο πρόεδρος του Συνδέσμου Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδας (ΣΦΕΕ), Γενικός Διευθυντής Novo Nordisk Ελλάς, κ. Ολύμπιος Παπαδημητρίου, τα εκατοντάδες φάρμακα που έχουν προκαλέσει «μποτιλιάρισμα» στην Επιτροπή Αξιολόγησης δημιουργούν πίεση στο συστημα υγειας, αλλα και στους ασθενείς που περιμένουν να ανοίξει η πρόσβαση στις νέες θεραπείες. Ο κ. Παπαδημητρίου χαρακτήρισε το σύστημα υγείας ανέτοιμο να υποδεχθεί τις καινοτόμες θεραπείες.
Σύμφωνα με στοιχεία του ΣΦΕΕ απο οικειοθελείς δηλώσεις μελών του μέχρι και τον περασμένο Ιούλιο οι Φάκελοι προς αξιολόγηση ήταν περίπου 100.
Τόσο η Επιτροπή Αξιολόγησης φαρμάκων (ΗΤΑ) όσο και η Επιτροπή Διαπραγμάτευσης αποτελούν σημαντικά εργαλεία για τη διαχείριση της φαρμακευτικής πολιτικής, επισήμανε κατά την ομιλία του ο πρόεδρος του Εθνικού Οργανισμού Φαρμάκων (Ε.Ο.Φ) και Πρόεδρος της Επιτροπής Διαπραγμάτευσης Τιμών Φαρμάκων κ. Δημήτρης Φιλίππου.
Ο ίδιος ανέφερε ως εξίσου σημαντικά εργαλεία το Σύστημα τιμολόγησης και η εν γένει διαδικασία έκδοσης τιμών φαρμάκων, την αξιοποίηση ηλεκτρονικών δεδομένων (ΗΔΙΚΑ, ΕΟΔΥ), την επέκταση ηλεκτρονικών πρωτοκόλλων συνταγογράφησης. Σημείωσε ακόμη την ανάγκη “να εισέλθουν καινοτόμα φάρμακα στη φαρμακευτική αλυσίδα, χωρίς να γίνει ο επιμερισμός του κόστους τους στα παλιότερα φάρμακα που βοηθούν σημαντικό μέρος του πληθυσμού” καθώς και την ανάγκη εξορθολογισμού και “αυτοσυγκράτησης” στη συνταγογράφηση φαρμάκων. Καταλήγοντας υπογράμμισε πως τα μείζονα θεματα -προβλήματα που έχουν εντοπιστεί θα αντιμετωπιστούν μέσα από το Μνημόνιο συνεργασίας που θα υπογράφει με ολους τους εμπλεκόμενους στο φάρμακο.
Το ίδιο αίτημα του φαρμακευτικού κλάδου υπογράμμισε και ο εκπρόσωπος του ΣΦΕΕ, ότι δηλαδή απαιτείται η υπογραφή τριετούς μνημονίου συνεργασίας μετάξυ κυβέρνησης – βιομηχανίας για την μείωση της υπέρβασης της φαρμακευτικής δαπάνης.
Τις δυσκολίες για την επιβίωση της φαρμακοβιομηχανίας ανέπτυξε ο κ. Αντώνης Καρόκης, Διευθυντής Εταιρικών Υποθέσεων MSD Ελλάδας. «Λόγω της προόδου που σημειώνεται στα φάρμακα, παρατηρείται αύξηση στην πενταετή επιβίωση για διάφορους τύπους καρκίνου. Η αύξηση του αριθμού των επιζώντων με καρκίνο οφείλεται στην έγκαιρη διάγνωση και στις νέες θεραπείες. Ωστόσο, το πόσο ακριβά είναι τα φάρμακα σχετίζεται με το πώς συμφωνούμε να τα αποζημιώσουμε» ανέφερε. «Στο σημερινό σύστημα χρηματοδότησης η αποζημίωση της καινοτομίας επαφίεται στις φαρμακευτικές εταιρείες και τους ασθενείς.
Η αποζημιούμενη δαπάνη βασίζεται ολοένα και περισσότερο στη συμμετοχή της βιομηχανίας. Γι’ αυτό υπάρχει πρόβλημα οικονομικής βιωσιμότητας των επιχειρήσεων του κλάδου. Σήμερα για κάθε 1 ευρώ του κράτους για φάρμακα, η βιομηχανία δίνει τα 0,70. Αυτό είναι η τέλεια καταιγίδα. Όλοι χάνουν», ειπε ο κ. Καρόκης.
Τις παθογένειες του συστήματος που δεν επιτρέπουν την ενίσχυση της διείσδυσης των γενοσήμων φαρμάκων παρουσίασε ο εντεταλμένος σύμβουλος της Πανελλήνιας Ένωσης Φαρμακοβιομηχανίας (ΠΕΦ), κ. Βασίλης Πενταφράγκας. Παρουσιάζοντας τα δεδομένα του ΕΟΠΥΥ για το 2019 ο κ. Πενταφράγκας ανέφερε ότι από τα 3,816 δις Ευρω των αποζημιουμενων φαρμάκων, η θεσμοθετημένη συμμετοχη των ασθενων ήταν 375 εκατ.ευρώ και η οικειοθελής επιβάρυνση επιλογής ακριβότερων φαρμάκων (μη γενοσήμων) ήταν 261 εκατ. ευρω. Σημειωτέον ότι η κλειστή φαρμακευτική δαπάνη του ΕΟΠΥΥ ήταν 1,945 δισ. ευρω, που σημαίνει ότι το ποσό της υπέρβασης καταβλήθηκε απο αςθενεις και βιομηχανία με μορφή claw back και rebate.
H οικειοθελής επιβάρυνση των ασφαλισμένων που ανέρχεται στο 7% της συνολικής φαρμακευτικής δαπάνης θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως η απόδειξη της ατελούς πολιτικής για την ενίσχυση γενοσήμων τα τελευταια δεκα, σκληρά, μνημονιακά χρόνια.
«Όποιες πολιτικές ενίσχυσης δεν έχουν καμία πιθανότητα επιτυχίας αν δεν συνυπάρξουν τρεις αναγκαίες συνθήκες: Να αποτελούν συνειδητή συνταγογραφική επιλογή των γιατρών, να μην εκτίθεται ή ζημιώνεται ο φαρμακοποιός και να έχουν κερδίσει την εμπιστοσύνη των ασφαλισμένων» είπε ο κ. Πενταφράγκας. Ενώ αναφορικά με την αξιολόγηση των γενοσήμων και βιοομοειδών από την αρμόδια Επιτροπή ζήτησε να είναι άμεση η ένταξη τους στη θετική λίστα – σημερα σε φάση αναμονής για αξιολόγηση βρισκονται περί τα 140 φάρμακα, γενόσημα και βιοομοειδή.