Η εμμηνόπαυση είναι μια περίοδος αλλαγών στο σώμα και τη διάθεση της γυναίκας. Η έλλειψη οιστρογόνων επηρεάζει σημαντικά την φυσιολογική λειτουργία του κόλπου. Ο κόλπος ξηραίνεται, χάνει την ευαισθησία του και ελαττώνεται η αιμάτωσή του, με αποτέλεσμα να δυσχεραίνει τη διαδικασία του σεξ, η οποία μπορεί να προκαλεί ακόμα και πόνο. Ταυτόχρονα, έχει παρατηρηθεί ότι, κατά τη διάρκεια της εμμηνόπαυσης, πολλές γυναίκες χάνουν την ερωτική τους επιθυμία, τόσο λόγω των ενοχλητικών συμπτωμάτων όπως οι εξάψεις, οι αϋπνίες, η νευρικότητα και η ξηρότητα του κόλπου, όσο βέβαια και εξαιτίας άλλων παραγόντων όπως η ψυχοσύνθεση της γυναίκας και οι αντιλήψεις της για το σεξ.
Πιο συγκεκριμένα, η εύθραυστη ψυχολογία παίζει σημαντικό ρόλο στην απώλεια της σεξουαλικής επιθυμίας, καθώς για πολλές γυναίκες η σεξουαλικότητα ταυτίζεται με τη γονιμότητα. Στο σημείο αυτό είναι που το στερεότυπο που θέλει την εμμηνοπαυσιακή γυναίκα γερασμένη, ψυχρή, μη ελκυστική, χωρίς τη δυνατότητα να νιώσει ερωτική επιθυμία κάνει την εμφάνισή του και επηρεάζει πολλές γυναίκες αρνητικά.
Από την άλλη πλευρά, δεν είναι λίγες και οι γυναίκες που αναφέρουν ότι η σεξουαλική τους ζωή βελτιώθηκε αισθητά κατά τη διάρκεια της εμμηνόπαυσης. Σήμερα άλλωστε, ούτε η εμφάνιση ούτε η ποιότητα ζωής των γυναικών μπορεί να συγκριθεί με αυτήν που είχαν 50 χρόνια πριν και οι γυναίκες δεν χάνουν την θηλυκότητά τους, καθώς τα χρόνια περνούν. Μάλιστα οι ειδικοί επισημαίνουν ότι πολλές γυναίκες αναφέρουν βελτίωση της ερωτικής τους ζωής, καθώς δεν χρειάζεται πλέον να αγχώνονται για μια ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη, αισθάνονται μεγαλύτερη σιγουριά και αυτοπεποίθηση για τον εαυτό τους λόγω της σεξουαλικής τους ωριμότητας, ενώ έχουν και περισσότερη ελευθερία στη ζωή και την καθημερινότητά τους, εφόσον τα παιδιά έχουν μεγαλώσει και δε χρειάζεται να ανησυχούν διαρκώς για τη φροντίδα τους.
Πώς θα αντιμετωπίσετε τα ενοχλητικά συμπτώματα
Η χρήση μιας λιπαντικής ή ενυδατικής αλοιφής στην περιοχή του κόλπου μπορεί να περιορίσει την ξηρότητα που έχει εμφανιστεί στο σημείο λόγω της εμμηνόπαυσης και να αντιμετωπίσει το πρόβλημα του πόνου κατά τη σεξουαλική επαφή. Προτιμήστε τις άοσμες λιπαντικές αλοιφές σε υγρή μορφή που είναι διαλυτές στο νερό και όχι τις κρέμες με λιπαρή σύσταση, που τείνουν να συγκρατούν τα κολπικά υγρά εντός του κόλπου, με αποτέλεσμα να αυξάνεται ο κίνδυνος των λοιμώξεων.
Υπάρχουν επίσης και κολπικές αλοιφές που περιέχουν οιστρογόνα που δρουν τοπικά παχαίνοντας το κολπικό επιθήλιο. Επειδή δεν απορροφούνται και δεν κυκλοφορούν στο σώμα δεν έχουν σημαντικές αντενδείξεις και μπορούν να χρησιμοποιηθούν ακόμα και από γυναίκες με ορμονοεξαρτώμενο καρκίνο του μαστού. Επίσης έχουν χρησιμοποιηθεί και συμπληρώματα διατροφής, αλλά με αμφιλεγόμενη επιτυχία.
Αν τα σωματικά συμπτώματα της εμμηνόπαυσης δεν αντιμετωπιστούν με τους παραπάνω -απλούς σχετικά- τρόπους, ενδεχομένως ο γιατρός σας να σας συστήσει τη θεραπεία ορμονικής υποκατάστασης, κατά την οποία χορηγούνται οι ορμόνες (κυρίως οιστρογόνα), που έχει πάψει πλέον να παράγει ο οργανισμός, επαναφέροντας τη χαμένη ορμονική ισορροπία. Ωστόσο το είδος της αγωγής και η διάρκεια λήψης της είναι κάτι που θα αποφασίσει ο ειδικός με βάση το ατομικό και οικογενειακό ιστορικό της γυναίκας και τις συνήθειές της (π.χ. αν είναι καπνίστρια).
Σήμερα οι ειδικοί εξηγούν ότι είναι πλέον σε θέση να εκτιμήσουν ποιες γυναίκες μπορούν να ακολουθήσουν τη θεραπεία ορμονικής υποκατάστασης με ασφάλεια και για πόσο χρονικό διάστημα χρησιμοποιώντας στοιχεία από το ατομικό και οικογενειακό ιστορικό. Επίσης μία καινούργια τεχνική για την αντιμετώπιση του πόνου κατά την ερωτική επαφή, της ελαφριάς χαλάρωσης του κόλπου αλλά και της ελαφράς έως μέτριας ακράτειας ούρων είναι η αναζωογόνηση του κόλπου με το λέιζερ διοξειδίου του άνθρακος. Η τεχνική αυτή θεωρείται ότι αναζωογονεί το δέρμα του κόλπου, επαναφέρει το φυσιολογικό pH και ελαττώνει την εμφάνιση κυστίτιδων.
Να σημειωθεί ότι η αντιμετώπιση των συμπτωμάτων της εμμηνόπαυσης μπορεί να διαφέρει από γυναίκα σε γυναίκα. Ένας καλός, ανέξοδος και μη φαρμακευτικός τρόπος να ανακουφιστείτε από τα συμπτώματα είναι οι ασκήσεις Kegel, που δεν είναι τίποτα άλλο από μια μορφή φυσιοθεραπείας και ενδυνάμωσης των μυών στην περιοχή των γεννητικών οργάνων και πιο συγκεκριμένα του κόλπου. Η τακτική επανάληψη αυτού του είδους ασκήσεων βοηθά σταδιακά καλύτερο έλεγχο των μυών της πυέλου. Οι ασκήσεις αυτές ενδείκνυνται κυρίως στις περιπτώσεις ακράτειας ούρων και χαλαρότητας του πυελικού εδάφους.
Ευχαριστούμε για τη συνεργασία τον κ. Ιάκωβο Σούση μαιευτήρα – γυναικολόγο
