«Με μεγάλη δυσκολία τον βάζω στο αυτοκίνητο». «Με το που θα ακούσει βροντή, αρχίζει να τρέμει»… Μήπως και ο δικός σας σκυλάκος έχει κάποια φοβία; Αν ναι, μην αφήσετε να παγιωθεί αυτή η συμπεριφορά. Μην προσπερνάτε τις φοβίες του, βρίσκοντάς τις χαριτωμένες ή αστείες. Ο φίλος σας χρειάζεται βοήθεια για να τις ξεπεράσει.
Διαβάστε τι έχει να σας πει η εκπαιδεύτρια σκύλων – βοηθός κτηνιάτρου, Αργυρώ – Μαρία Βενιού, για τις φοβίες που έχουν τα αγαπημένα μας τετράποδα.
«Όλοι μας, λίγο πολύ, έχουμε έρθει σε επαφή με φοβικό σκύλο. Είτε αυτός φοβάται γενικά, είτε φοβάται συγκεκριμένα κάτι, όπως άντρες, παιδιά, κάποιο αντικείμενο, ακόμη και τις καταιγίδες. Υπάρχει, όμως, μια διαφορά ανάμεσα στο φόβο και στη φοβία.
Φόβος είναι μια φυσιολογική αντίδραση μπροστά σε έναν επικείμενο κίνδυνο, προκαλώντας ένα δυσάρεστο συναίσθημα. Φοβία είναι ο παθολογικός φόβος για κάτι που δεν συνιστά πραγματικό κίνδυνο ή απειλή.
Σημάδια φόβου ή και φοβίας μπορεί να είναι: Όταν ο σκύλος επιτίθεται, φεύγει ή παγώνει, όταν κλαίει ή ουρλιάζει, όταν τρέμει, όταν λαχανιάζει ή έχει ακράτεια. Η γλώσσα του σώματός του δείχνει ξεκάθαρα ότι φοβάται με εκφράσεις του προσώπου, όπως τα κατεβασμένα αυτιά και το λοξό βλέμμα, την ουρά που είτε κουνιέται χαμηλά, είτε μένει ακίνητη κάτω από τα πόδια, και το σώμα που μπορεί να είναι ζαρωμένο. Σε αυτές τις περιπτώσεις μπορεί να εκφραστεί επιθετικότητα, όταν ο σκύλος κρίνει ότι είναι η τελευταία του επιλογή και δεν μπορεί να ξεφύγει από αυτήν την κατάσταση με άλλον τρόπο. Γι’ αυτό, όταν παρατηρήσουμε ότι ο σκύλος μας έχει κάποια φοβία, πρέπει να ασχοληθούμε με το πρόβλημα από την πρώτη στιγμή, έτσι ώστε να προλάβουμε και το ζώο να μην εκδηλώσει επιθετικότητα.
Κάποια είδη φοβίας μπορεί να είναι:
- Φοβία προς άλλα ζώα του ιδίου είδους
- Προς μια συγκεκριμένη ομάδα ανθρώπων
- Προς αντικείμενα
- Προς συγκεκριμένους θορύβους.
Η απόκτηση μιας φοβίας μπορεί να οφείλεται:
- στην έλλειψη κοινωνικοποίησης, όταν το κουτάβι μας ήταν μικρό,
- σε κάποιο τραυματικό γεγονός, όπως μια επίθεση από άλλα σκυλιά, που μπορεί να προκαλέσει, στη συνέχεια, φοβία προς άλλα σκυλιά.
Ρόλο παίζει και η κληρονομικότητα. Έχει παρατηρηθεί ότι, ιδίως όταν μια μητέρα είναι φοβική, υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να είναι και τα κουτάβια.
Σε αυτό το σημείο πρέπει να πούμε ότι οι γνώμες διίστανται, για το αν ο φόβος μπορεί να ενισχυθεί, ή όχι, από εμάς. Κάποιοι υποστηρίζουν ότι μπορεί. Κάποιοι άλλοι, ότι τα συναισθήματα δεν μπορούν να ενισχυθούν και πρέπει να καθησυχάζουμε τους σκύλους μας όταν φοβούνται κάτι. Η άποψή μου είναι ότι ο φόβος μπορεί να μην ενισχύεται, όμως μπορεί να ενισχυθούν οι αντιδράσεις στο φόβο. Παράδειγμα: εάν χαϊδεύουμε έναν σκύλο που κρύβεται όταν φοβάται, θα συνεχίσει να το κάνει.
Η καλύτερη θεραπεία είναι η πρόληψη. Εάν έχουμε έναν σωστά κοινωνικοποιημένο σκύλο (η περίοδος της κοινωνικοποίησης είναι από τη γέννηση του κουταβιού μέχρι την ηλικία των τριών – τεσσάρων μηνών, μειώνεται πολύ η πιθανότητα να αναπτύξει κάποια φοβία).
Μπορούμε να βοηθήσουμε τον σκύλο μας να αντιμετωπίσει το φόβο του με ειδική μουσική (όταν φοβάται δυνατούς θορύβους, όπως πυροτεχνήματα ή κεραυνούς), με απόσπαση προσοχής και ανακατεύθυνση σε μια άλλη δραστηριότητα (παιχνίδι ή παζλ για σκύλους), με φερομόνες για σκύλους, με αρωματοθεραπεία, μασάζ και -τέλος- με φάρμακα, εάν ο κτηνίατρος το κρίνει απαραίτητο».