Κυκλοφορούν στα social media διάφορα βίντεο που δείχνουν σκύλους να προσποιούνται τους λιπόθυμους. Όσοι δεν γνωρίζουν, έχουν γελάσει μέχρι δακρύων. Τι είναι, αυτό που δεν γνωρίζουν; Ότι τα σκυλιά, τη συγκεκριμένη στιγμή, υποφέρουν.
«Βλέπουμε βίντεο στο οποίο ο κηδεμόνας κρατά στην αγκαλιά του το σκύλο του και εμφανίζεται κάποιος και τον παίρνει. Ο σκύλος λιποθυμά και γελάνε, όμως ο σκύλος υποφέρει εκείνη τη στιγμή. Κάνει τον πεθαμένο για να επιστρέψει στην αρχική του θέση. Βλέπουμε, επίσης, πολλά με παιδάκια, που ταλαιπωρούν τα σκυλιά. Τα σκυλιά κάνουν πολλά σήματα ηρεμίας, για να δείξουν ότι αυτό που συμβαίνει δεν τους αρέσει», επισημαίνει η εκπαιδεύτρια και σύμβουλος ψυχολογίας, συμπεριφοράς και ευζωίας σκύλου, Εριέττα Καραμπέτσου.
Ποια είναι αυτά τα σήματα ηρεμίας; Γιατί τα χρησιμοποιεί και τι μας δείχνουν;
Ένας σκύλος, όταν νιώθει άβολα, χρησιμοποιεί αυτά τα σήματα, είτε για να αποτρέψει μια διαμάχη, είτε για να ηρεμήσει.
Ορισμένα από τα πιο συχνά σήματα ηρεμίας είναι:
1. Σηκώνει τις μπροστινές του πατούσες: συνοδεύεται από χαμηλωμένα αυτιά και χαμηλωμένη στάση σώματος. Δείχνει αβεβαιότητα, και ότι ο σκύλος νοιώθει άβολα.
2. Χασμουριέται: Εννοείται ότι ένας σκύλος μπορεί να χασμουριέται επειδή μόλις ξύπνησε, ή νυστάζει. Σε κάθε άλλη περίπτωση δείχνει ότι είναι στρεσαρισμένος και προσπαθεί να ηρεμήσει. Επίσης, ο σκύλος «μιλάει» σε αυτόν που έχει απέναντί του και του λέει ότι δεν αποτελεί απειλή και δεν έχει διάθεση να τσακωθεί μαζί του.
3. Γυρίζει το κεφάλι ή κοιτάζει μακριά: η συμπεριφορά αυτή ενδέχεται να συνοδεύεται με γλείψιμο της μύτης και φανερώνει ότι δεν έχει διάθεση για τσακωμό.
Επίσης, άλλα σήματα ηρεμίας είναι η ακαμψία/πάγωμα, το στρίψιμο κεφαλιού, το γύρισμα όλου του σώματος προς την αντίθετη κατεύθυνση, οι αργές κινήσεις, το μύρισμα του εδάφους, ή το σήκωμα του τριχώματος της ράχης.
Όπως υποστηρίζει η κυρία Καραμπέτσου, «τα σήματα ηρεμίας κλιμακώνονται. Όταν ο σκύλος μου αρχίζει να νοιώθει άβολα, κάνει κάποια σήματα. Κάποια από αυτά είναι εύκολο να τα αντιληφθείς. Πολλοί λένε για το κούνημα της ουράς, το οποίο όμως δεν σημαίνει απαραίτητα ότι ο σκύλος μου είναι χαρούμενος. Για να καταλάβει κάποιος από πού κουνιέται η ουρά και εάν είναι δείγμα χαράς ή όχι, θα πρέπει να έχει εμπειρία και πολλές ώρες παρατήρησης. Ποτέ δεν βγάζουμε συμπεράσματα, βλέποντας μόνο μια ουρά ή δύο αφτιά κατεβασμένα. Θα πρέπει να δούμε τον σκύλο από πάνω μέχρι κάτω και να γνωρίζουμε ποία είναι η φυσική θέση της ουράς του, των αφτιών του. Να παρατηρήσουμε τον τρόπο που κοιτάζει. Ένας σκύλος που κοιτάζει στο πλάι δεν σημαίνει πάντα ότι είναι φοβισμένος».
Ο σκύλος, σύμφωνα με την κυρία Καραμπέτσου, χρησιμοποιεί τη γλώσσα του σώματος, αλλά και τα σήματα ηρεμίας, για να επικοινωνήσει με τους ανθρώπους και με άλλα σκυλιά, όπως και με άλλα είδη. Επίσης, μπορεί να τα χρησιμοποιήσει βλέποντας ένα άγνωστο αντικείμενο. Πολλές φορές, ένας σκύλος επιδεικνύει σήματα ηρεμίας, όταν αγχώνεται – στρεσάρεται από κάποιο ερέθισμα, που δεν είναι όμως, αντιληπτό από τον άνθρωπο. Παράδειγμα, ένας μακρινός ήχος, κάποια σωματική ενόχληση.
«Οι έρευνες δείχνουν ότι τα σκυλιά, όταν τους κάνουμε εμείς σήματα ηρεμίας, τα αντιλαμβάνονται. Και απαντούν. Επίσης, τα σήματα ηρεμίας κλιμακώνονται. Όταν ένας σκύλος έρθει σε επαφή με κάτι που δεν θέλει, θα προσπαθήσει να στρέψει το κορμί του, θα γυρίσει το κεφαλάκι του, αλλά θα συνεχίσει να κοιτάει το αντικείμενο που τον έχει φοβίσει και θα φαίνεται το λευκό του ματιού (αυτό το λέμε whale eye). Σιγά-σιγά βλέπουμε τα σήματα να κλιμακώνονται: σηκώνονται οι τρίχες στη ράχη, στα σκυλιά που αυτό φαίνεται (καθώς υπάρχουν φυλές σκύλων που το τρίχωμά τους δεν το επιτρέπει, όπως είναι τα Μαλτέζ για παράδειγμα), στη συνέχεια ο σκύλος θα γαβγίσει, θα γρυλίσει, θα δείξει τα ούλα του» εξηγεί η εκπαιδεύτρια.
Σύμφωνα με την κυρία Καραμπέτσου, «όταν βλέπουμε ένα σκυλί που τα αυτιά του είναι πίσω, η ουρά του κάτω από τα σκέλια και προσπαθεί να καμπουριάσει για να μειώσει τον όγκο του (δεν φαίνομαι), δείχνει μεγάλο φόβο, έντονη απειλή και ότι νοιώθει άβολα. Τότε, η φύση του δίνει τρεις επιλογές για το πώς θα συμπεριφερθεί: Η πρώτη επιλογή είναι να σηκωθεί να φύγει από το ερέθισμα, η δεύτερη να παγώσει και η τρίτη να επιτεθεί. Πλέον, βλέπουμε και σκυλιά που κάνουνε πως λιποθυμούν».
Όπως επισημαίνει η κυρία Καραμπέτσου, «όταν έχω ένα σκύλο που έχει κάνει πολλά σήματα και κανένας δεν τον έχει σεβαστεί, θα φτάσει στο σημείο να περάσει σε ένα επίπεδο παραπάνω και θα δούμε έναν σκύλο που αγριεύει».
