Ένα από τα παιχνίδια που αρκετοί σκύλοι λατρεύουν να παίζουν με τον ιδιοκτήτη/κηδεμόνα τους, είναι η διελκυστίνδα.
Ένα παιχνίδι με σχοινί ή ύφασμα, που το ένα άκρο το κρατά ο ιδιοκτήτης/κηδεμόνας και το άλλο ο σκύλος, και προσπαθούν, τραβώντας το, να παρασύρουν ο ένας τον άλλον προς το μέρος του.
Ένα παιχνίδι που βλέπουν διστακτικά αρκετοί ιδιοκτήτες/κηδεμόνες σκύλων, επειδή πιστεύουν ότι ο αγαπημένος τους φίλος θα εκδηλώσει επιθετικές συμπεριφορές.
Το ερώτημα που θέτει η Εριέττα Καραμπέτσου, VSA Certified dog trainer, MISAP, Dogbite Safety Educator, επαγγελματίας εκπαιδεύτρια σκύλων, σύμβουλος ψυχολογίας, συμπεριφοράς & ευζωίας του σύγχρονου κατοικίδιου σκύλου, είναι: «Να παίζω με τον σκύλο μου αυτό το πολύ δημοφιλές παιχνίδι τραβήγματος, ή, μήπως, καλύτερα όχι;». Και απαντά.
Η Εριέττα Καραμπέτσου, VSA Certified dog trainer, MISAP, Dogbite Safety Educator, επαγγελματίας εκπαιδεύτρια σκύλων, σύμβουλος ψυχολογίας, συμπεριφοράς & ευζωίας του σύγχρονου κατοικίδιου σκύλου
«Στην παραπάνω ερώτηση δεν υπάρχει μία και μοναδική κατηγορηματική απάντηση. Γιατί το πόσο ωφέλιμη, ή όχι, είναι η συγκεκριμένη δραστηριότητα, εξαρτάται από ποικίλους παράγοντες, με τους οποίους και θα ασχοληθούμε. Λαμβάνοντας υπόψη μας την ηλικία του σκύλου μας, τη γενικότερη συμπεριφορά και, σαφέστατα, την ιδιοσυγκρασία του.
Για αρχή, να αναφέρουμε επιγραμματικά πως το συγκεκριμένο παιχνίδι με τον σκύλο μας, έχει δύο όψεις. Με άλλα λόγια, ενδείκνυται σε πολλές περιπτώσεις και αντενδείκνυται σε κάποιες άλλες.
Τι είναι το παιχνίδι της διελκυστίνδας, ή «tug of war» στην αγγλική γλώσσα
Έχω ένα παιχνίδι, έναν κόμπο, ή ακόμη και ένα κομμάτι ύφασμα, το οποίο κρατώ από τη μια μεριά. Από την άλλη, το τραβάει ο σκύλος με το στόμα του.
Στις περισσότερες περιπτώσεις, την ώρα που ο σκύλος το τραβάει, γρυλίζει, ως ένδειξη παιχνιδιού και αυξημένης έντασης. Κουνάει το κεφάλι του μπρος, πίσω, δεξιά, αριστερά, κάνοντας έντονες κινήσεις.
Μια δραστηριότητα που, αδιαμφισβήτητα, αρέσει πολύ σε αρκετούς σκύλους, καθώς τους δίνει τη δυνατότητα να εκτονώνουν την ενέργειά τους και να μασουλάνε. Το «μασούλημα», όπως επίσης και το τράβηγμα, προσφέρει στον σκύλο μας ευχαρίστηση, καθώς, όσο τραβάει και μασουλάει ένα αντικείμενο, τόσο ο εγκέφαλός του εκκρίνει μεγάλες ποσότητες ορμονών, που συνδέονται με την ευχαρίστηση (ντοπαμίνη, ωκυτοκίνη, ανδρεναλίνη).
Βασική προϋπόθεση, εφόσον του σκύλου μας του αρέσει το εν λόγω παιχνίδι, είναι να παίζουμε με κανόνες. Έτσι, ο σκύλος μας μπορεί να μάθει το πότε πρέπει να σταματά, κάτι που τον βοηθά να καλλιεργήσει την υπομονή του.
Όταν αναφερόμαστε σε κανόνες, εννοούμε ότι ο σκύλος μας θα πρέπει να έχει διδαχθεί να σταματά το εν λόγω παιχνίδι, όταν αυτό του ζητηθεί.
Αρκεί, λοιπόν, ο σκύλος μας να έχει διδαχθεί το «άστο», ή το «άφησέ το», και να μην αντιδρά όταν το παιχνίδι λαμβάνει τέλος.
Παίζοντας μαζί του, στο χρονικό διάστημα που εμείς έχουμε ορίσει, και ζητώντας από τον σκύλο μας να πάψει το παιχνίδι, τον βοηθάμε να αυξήσει την υπομονή και την εμπιστοσύνη του σε εμάς ως κηδεμόνες του. Επίσης, περνάμε ευχάριστα την ώρα μας μαζί του.
Στον αντίποδα, υπάρχουν αναφορές για τη συγκεκριμένη δραστηριότητα, ότι ενδέχεται να ενισχύσει τις επιθετικές συμπεριφορές, ή τάσεις για επιθετικές συμπεριφορές, σε έναν σκύλο.
Σε αυτό το σημείο να ξεκαθαρίσουμε πως σε καμία περίπτωση δεν ωθεί τον σκύλο μας να αναπτύξει επιθετικές συμπεριφορές «από το μηδέν», δηλαδή αν δεν υπάρχει η τάση γι’ αυτές, λόγω διαφόρων παραγόντων, όπως η κληρονομικότητα, η γονιδιακή προδιάθεση, η έλλειψη κοινωνικοποίησης του σκύλου, αρνητικές συνδέσεις που σχετίζονται με τον τρόπο εκπαίδευσής του, το περιβάλλον του, κοκ.
Παίζοντας διελκυστίνδα, ενδέχεται, επίσης, να ανέβει πολύ η ένταση του σκύλου μας και, ως εκ τούτου, η έκκριση ορμονών του στρες, αν δεν σταματήσουμε το παιχνίδι προτού αυξηθούν αυτές οι ορμόνες. Ένα ακόμα στοιχείο που θα πρέπει να ληφθεί υπόψη, είναι πως η συγκεκριμένη δραστηριότητα μπορεί να «μπερδέψει» το κουτάβι μου και να του «μάθει» πως το γρύλισμα προς εμάς είναι παιχνίδι.
Προσωπικά, συνηθίζω να συστήνω σε κηδεμόνες κουταβιών να μην παίζουν διελκυστίνδα, έως ότου ο σκύλος τους βγει και από την εφηβική ηλικία.
Για σκεφτείτε λίγο: ποια η διαφορά του να «τραβολογάω» μαζί με το κουτάβι μου έναν κόμπο, από το να μου τραβάει το μανίκι; Ναι, σωστά σκεφτήκατε. Δεν υπάρχει καμία απολύτως διαφορά! Ενώ παίζουμε με το κουτάβι μας τραβήγματα, την ίδια στιγμή δεν θέλουμε να μας τραβάει τα ρούχα, ή τα χέρια μας. Γίνεται; Δεν γίνεται. Από τη μία του μαθαίνουμε πώς να τραβάει, γελάμε και συμμετέχουμε στο παιχνίδι με χαρά, κι από την άλλη περιμένουμε να μάθει πως το τράβηγμα άλλων αντικειμένων, ή των ρούχων μας, δεν είναι παιχνίδι.
Ένας ακόμα λόγος για τον οποίο συστήνω, οι κηδεμόνες να μην παίζουν τραβήγματα με τα κουτάβια τους, είναι πως κατά τη διάρκεια του εν λόγω παιχνιδιού, τα κουτάβια γρυλίζουν. Έτσι, πολλές φορές, αυτοί οι σκύλοι, μεγαλώνοντας, μπερδεύουν το γρύλισμα του παιχνιδιού με το γρύλισμα που σημαίνει «οπισθοχώρησε σε παρακαλώ, με ενοχλείς».
Το κουτάβι μας μπορεί να γρυλίζει, παίζοντας μόνο του ή και με άλλους σκύλους, αλλά σε αυτήν την ηλικία προτιμούμε να μη γρυλίζει παίζοντας μαζί μας.
Στην τρυφερή αυτή ηλικία του σκύλου μας, και μιας και το tug είναι πράγματι ένα ευχάριστο παιχνίδι για αρκετούς σκύλους, μπορούμε να στερεώνουμε σε κάποιο σταθερό σημείο το παιχνίδι και να αφήνουμε το κουτάβι μας να παίζει μόνο του.
Όταν ο σκύλος μας περάσει την εφηβεία του, και εφόσον δεν εμφανίζει κάποια επιθετική συμπεριφορά ή τάση, τότε μπορούμε να παίζουμε μαζί του όσα τραβήγματα θέλουμε.
Παίζοντας με τον ενήλικο σκύλο μας, θα πρέπει να είμαστε βέβαιοι πως γνωρίζει το σύνθημα που ορίζει το τέλος του παιχνιδιού, έτσι ώστε, όταν θα θέλουμε να πάρουμε το παιχνίδι, να μπορούμε.
Τέλος, συμβουλευόμαστε πάντα τον κτηνίατρο και τον εκπαιδευτή μας, για το αν η συγκεκριμένη δραστηριότητα είναι κατάλληλη για τον σκύλο μας. Τον κτηνίατρο, για να μας επιβεβαιώσει πως οι κινήσεις που κάνει ο σκύλος μας παίζοντας διελκυστίνδα δεν τον επηρεάζουν σε θέματα υγείας. Και τον εκπαιδευτή μας, για να μας δώσει συμβουλές για: α) το κάθε πότε μπορούμε να παίζουμε, β) πόση ώρα και γ) αν ενδείκνυται η συγκεκριμένη δραστηριότητα για τον δικό μας σκύλο».
Πηγές/αναφορές:
- Journal of Applied Animal Welfare Science
- Rooney NJ1, Bradshaw JW
- Anthrozoology Institute, University of Southampton
- WebMD Veterinary Reference from ASPCA Virtual Pet Behaviorist
