Ένα χαρακτηριστικό που προσδιορίζει την ξεχωριστή «φυσιογνωμία» του σκύλου είναι το γάβγισμα. Είναι μία φυσιολογική συμπεριφορά και δείχνει ότι ο σκύλος θέλει κάτι να μας «πει».
Κάθε γάβγισμα, όμως, είναι διαφορετικό. Διαφέρει η χρονική διάρκεια, η ένταση, αλλά και ο τόνος. Επίσης, η στάση του σώματος του ζώου. Σημαίνουν πολλά πράγματα, ανάλογα με τη στιγμή που συμβαίνουν.
Ο σκύλος… τα λέει έξω από τα δόντια. Εμείς, όμως, τον κατανοούμε;
Ο θετικός εκπαιδευτής σκύλων, Σωτήρης Κοντάκος, μας βοηθά να αντιληφθούμε την «ομιλία» του σκύλου μας.
«Ο σκύλος, για να επικοινωνήσει με άλλους σκύλους, χρησιμοποιεί τη γλώσσα του σώματος, που ονομάζεται «σήματα ηρεμίας». Ένα από αυτά τα σήματα είναι το γάβγισμα. Το χρησιμοποιεί σε όλη τη διάρκεια της ζωή του και είναι μέσο επικοινωνίας, όπως είναι η ομιλία για τον άνθρωπο.
Υπάρχουν φυλές που έχουν μεγάλο εύρος στο γάβγισμα και μπορούν να αλλάζουν τονικά τη φωνή τους, άλλα και το αλύχτησμά τους. Αλύχτησμα είναι ο ήχος που βγάζει ο λύκος για να επικοινωνήσει με άλλους λύκους. Το χρησιμοποιεί και ο σκύλος, διότι έχουν κοινό DNA κατά 98%. Δεν κάνουν χρήση, όμως, όλες οι φυλές των σκύλων. Στις φωνητικές φυλές συγκαταλέγονται τα Χάσκυ, τα Τσιουάουα, τα Μαλτέζ κ.ά.
Ένας σκύλος μπορεί να γαβγίζει για πολλούς λόγους, όπως: όταν είναι χαρούμενος, αγχωμένος, φοβισμένος, ή προσπαθεί να διαφυλάξει τον χώρο ή τον πόρο του.
Αναλόγως, λοιπόν, το πώς νιώθει τη δεδομένη χρονική στιγμή, το γάβγισμά του θα έχει διαφορετικό τόνο και άλλη ένταση.
Με αυτόν τον τρόπο δείχνει τη διάθεση που έχει, όταν έρθει σε επαφή με άλλον σκύλο. Μπορεί να δείξει τη χαρά του, άλλα και να θέλει να αποτρέψει τον άλλο σκύλο να πλησιάσει τον ίδιο ή τον κηδεμόνα του.
Γάβγισμα χαράς ή παιχνιδιού
Όταν το γάβγισμα είναι χαράς ή παιχνιδιού, η στάση σώματος του σκύλου είναι χαλαρή και έχει παιχνιδιάρικη διάθεση. Συνήθως, γονατίζει στα μπροστινά πόδια και έχει τη λεκάνη του ψηλά. Επίσης, η διάθεσή του συνοδεύεται με κούνημα της ουράς και με γάβγισμα σε χαλαρό τόνο, και όχι με μεγάλη ένταση. Είναι, δηλαδή, σαν να προσκαλεί τον σκύλο που έχει απέναντί του για παιχνίδι.
Γάβγισμα άγχους και έντασης
Όταν είναι αγχωμένος ή σε ένταση, η στάση σώματος αλλάζει. Έχει ψηλά το κεφάλι, τα αφτιά πηγαίνουν προς τα πίσω, η ουρά του είναι, τις περισσότερες φορές, ίσια και ακίνητη. Το γάβγισμα γίνεται έντονο και, αναλόγως με το ερέθισμα που έχει απέναντί του, ο τόνος ανεβαίνει. Το κάνει γιατί τον αγχώνει και θέλει να το απομακρύνει. Αφού το ερέθισμα βρεθεί σε μεγάλη απόσταση, ο σκύλος ηρεμεί.
Γάβγισμα φόβου
Όταν είναι φοβισμένος, η στάση σώματος, συνήθως, είναι μαζεμένη. Δηλαδή, πηγαίνει το κεφάλι του προς τα πίσω πόδια και σχηματίζει ένα ημικύκλιο. Η ουρά του είναι ανάμεσα στα γεννητικά όργανα και κοιτάζει με τη άκρη του ματιού του. Το γάβγισμα, σε αυτή την περίπτωση, είναι κλιμακωτό. Όσο περισσότερο πλησιάζει το ερέθισμα, τόσο ανεβαίνει ο τόνος και γίνεται πιο έντονο.
Στην περίπτωση που το ερέθισμα δεν απομακρύνεται, ο σκύλος μπορεί να εκδηλώσει επίθεση, θέλοντας με αυτόν τον τρόπο να το απομακρύνει.
Γάβγισμα προστασίας
Όταν γαβγίζει για να διαφυλάξει τον χώρο όπου διαμένει ή τον πόρο του, όπως είναι ο άνθρωπός του, τότε η στάση σώματός του είναι η εξής: ψηλά τα αφτιά, σηκωμένο το τρίχωμα, η ουρά ευθυγραμμίζεται με το κεφάλι, το οποίο το γέρνει μπροστά προς το ερέθισμα, δείχνει τα δόντια του και γρυλίζει.
Σε αυτό το σημείο ο σκύλος βρίσκεται σε κατάσταση αυξημένης συναισθηματικής φόρτισης και το γάβγισμά του έχει μεγάλη ένταση και δυνατό τόνο. Όταν είναι δεμένος, κάνει κινήσεις προς τα εμπρός για να πάει στο ερέθισμα και επιτίθεται εάν δεν απομακρυνθεί το ερέθισμα.
Ωστόσο, υπάρχει ένα χρονικό περιθώριο προτού κάνει επίθεση, άλλα όχι πάντα, διότι υπάρχουν σκύλοι που έχουν παραβιαστεί πολλές φορές τα σήματα ηρεμίας τους και εκδηλώνουν απευθείας επίθεση.
Το γάβγισμα είναι μέσο επικοινωνίας για τους σκύλους, άλλα μπορεί να γίνει και μία συμπεριφορά προβληματική προς κηδεμόνες, ή προς άλλους σκύλους. Ένας σκύλος που γαβγίζει επίμονα και έντονα προς έναν άλλον σκύλο, του δημιουργεί ένταση. Σε αυτές τις περιπτώσεις υπάρχει η πιθανότητα να μαλώσουν οι δύο σκύλοι.
Με τη βοήθεια ενός θετικού εκπαιδευτή, ο κηδεμόνας μαθαίνει να αποκωδικοποιεί τα σήματα ηρεμίας του σκύλου, τον λόγο που γαβγίζει, αλλά και τι ζητάει εκείνη τη χρονική στιγμή.
Με αυτόν τον τρόπο αποφεύγονται τυχόν εντάσεις, και ο σκύλος είναι πιο ήρεμος».