Πόσες μελέτες έχουν δείξει ότι, για ένα παιδί, η συνύπαρξη με έναν σκύλο έχει ευεργετικά αποτελέσματα; Πολλές. Πόσες κινηματογραφικές ταινίες έχουν αποτυπώσει τη σχέση που αναπτύσσεται μεταξύ σκύλου και παιδιού; Άπειρες. Και πόσα παιδιά -και γονείς- έχουν «ζηλέψει» αυτή τη σχέση και έχουν αποφασίσει να βάλουν στη ζωή τους ένα σκυλάκι; Εκατομμύρια.
Στην πραγματικότητα, όμως, για να καλλιεργηθεί αυτή η σχέση, που βασίζεται πρωτίστως στον αλληλοσεβασμό, την κατανόηση, τη συντροφικότητα και την αγάπη, πρέπει να τη «χτίσουμε».
Κάθε γονέας έχει τους δικούς του λόγους που αποφασίζει να «μεγαλώσει» την οικογένειά του. Αλλά, πριν από την απόκτηση ενός τετράποδου, η εκπαιδεύτρια και σύμβουλος ψυχολογίας, συμπεριφοράς και ευζωίας σκύλου, Εριέττα Καραμπέτσου, έχει κάτι να πει σ’ αυτούς τους γονείς.
«Πρώτα απ’ όλα, θα πρέπει να αναλογιστεί κανείς το αν είναι έτοιμος, εκείνος και η οικογένειά του, να συμβιώσουν με έναν σκύλο. Κατά πόσο διαθέτουν τον χρόνο, την υπομονή και το οικονομικό υπόβαθρο, προκειμένου να αναλάβουν μια τέτοια ευθύνη ζωής.
Εφόσον η απόκτηση ή υιοθεσία ενός σκύλου γίνει έπειτα από ώριμη και υπεύθυνη σκέψη, το πρώτο που συστήνουμε να κάνει η οικογένεια, είναι να μιλήσει με κάποιον ειδικό εκπαιδευτή σκύλων, προκειμένου να τη συμβουλεύσει για το ποιος σκύλος (φυλή, ιδιοσυγκρασία, κ.λπ.) θα της ταίριαζε, με βάση τις ανάγκες του σκύλου αλλά και την καθημερινότητα της οικογένειας, ώστε να τη βοηθήσει στην επιλογή.
Επιπλέον, προτού έλθει το νέο μέλος στην οικογένεια θα πρέπει, μικροί και μεγάλοι, να εκπαιδευτούν για το πώς συμπεριφερόμαστε, πώς αντιμετωπίζουμε, πώς επιβραβεύουμε και πώς μπορούμε να κάνουμε τον σκύλο μας χαρούμενο, όπως οφείλουμε ως υπεύθυνοι κηδεμόνες.
Οι γονείς θα πρέπει να εξηγήσουν στα παιδιά πως ο σκύλος είναι ένα ζωντανό πλάσμα. Δεν είναι παιχνίδι, αλλά ένας ζωντανός οργανισμός, που μπορεί να νιώσει χαρά, πόνο, να αισθανθεί πείνα και δίψα, ακριβώς όπως εμείς, και έχει τις δικές του ανάγκες. Υπάρχουν πράγματα που του αρέσουν και κάποια άλλα που δεν του αρέσουν. Ένας σκύλος δεν είναι πάντα διαθέσιμος να παίξει μαζί μας.
Τα παιδιά θα πρέπει να εκπαιδευτούν, ώστε να συμπεριφέρονται με ευγένεια στον σκύλο, να μην τον πιέζουν με κινήσεις, να μην τον τρομάζουν και να απευθύνονται στους γονείς τους προτού παίξουν κάποιο παιχνίδι μαζί του.
Από την άλλη, ο σκύλος θα πρέπει να εκπαιδευτεί, ώστε να μην αντιδρά σε τυχόν κινήσεις των παιδιών, και να ενισχυθεί η εμπιστοσύνη και η υπομονή του (impulse control) προς τα μέλη της οικογένειας.
Οι γονείς οφείλουν να εξηγήσουν στα παιδιά τι σημαίνουν οι κινήσεις του σκύλου και να τα εκπαιδεύσουν, ώστε να είναι σε θέση να αντιλαμβάνονται ποτέ ο σκύλος ενοχλείται (γλώσσα σώματος).
Παράδειγμα: εάν αγκαλιάζω τον σκύλο μου και εκείνος προσπαθεί να φύγει μακριά, λαχανιάζει έντονα, γυρίζει το κεφάλι του από την άλλη μεριά, γλύφει τη μύτη του ή γρυλίζει, αυτό σημαίνει πως νιώθει άβολα. Θα πρέπει να σταματήσω αμέσως να τον αγκαλιάζω και να απομακρυνθώ.
Ως πιστοποιημένη εκπαιδεύτρια σκύλων για ενημερώσεις αποφυγής δαγκώματος (Dogbite safety educator – Doggone safe) συνηθίζω να δίνω τους παρακάτω «Κανόνες», σε γονείς και παιδιά:
Κανόνας 1
Δεν ενοχλώ τον σκύλο μου όταν αυτός κοιμάται ή ξεκουράζεται
Κανόνας 2
Δεν προσπαθώ να του αποσπάσω το παιχνίδι του όταν παίζει
Κανόνας 3
Δεν πλησιάζω τον σκύλο όταν τρώει και σε καμία περίπτωση δεν προσπαθώ να του πάρω το φαγητό του
Κανόνας 4
Δεν αγκαλιάζω σφιχτά τον σκύλο μου, δεν ανεβαίνω πάνω του, δεν του τραβάω την ουρά, τα αυτιά ή άλλα μέρη του σώματός του
Κανόνας 5
Δεν φωνάζω στον σκύλο μου, δεν τον χτυπάω, δεν τον πονάω
Κανόνας 6
Όταν διαπιστώσω πως ο σκύλος μου νιώθει άβολα ή ενοχλείται από κάτι, θα πρέπει να το σταματήσω αμέσως
Κανόνας 7
Όταν ο σκύλος μου γρυλίζει ή δείχνει τα δόντια του, γυρίζω αργά την πλάτη μου και φεύγω με ήρεμες κινήσεις.
Εδώ θα ήθελα να επισημάνω ότι υπάρχουν πολλές μαρτυρίες από παιδιά, ηλικίας 4 έως 6 ετών, που, βλέποντας έναν σκύλο να γρυλίζει και να δείχνει τα δόντια του, θεωρούν πως τους χαμογελάει!
Κανόνας 8
Δεν αφήνω σκύλο και παιδιά χωρίς ενεργή επίβλεψη.
Οι γονείς θα πρέπει να επιβλέπουν ενεργά την επαφή του σκύλου με το παιδί και να ενισχύουν τις επιθυμητές συμπεριφορές και των δύο για μια αρμονική συμβίωση.
Τα οφέλη της συμβίωσης παιδιών με σκύλους, όπως μας ενημερώνουν παιδίατροι, παιδοψυχολόγοι, παιδοψυχίατροι, εκπαιδευτικοί και εκπαιδευτικοί ειδικής αγωγής, είναι πολλά. Ας τα απολαύσουμε με ασφάλεια και υπευθυνότητα».
