…Κι ενώ περπατάτε ήρεμα και ωραία με τον ή τη φίλη σας, βλέπετε να έρχεται προς το μέρος σας ένας άγνωστος με ανοιχτή αγκαλιά, φωνάζοντας: «Πόσο όμορφος/η είσαι, εσύ;». Και σε απόσταση αναπνοής, σας πιάνει τα μάγουλα!
Ακόμα χειρότερα, σας αιφνιδιάζει. Καθώς σας προσπερνά, σταματά και απλώνει τα χέρια του για να αγγίξει το ωραίο σας πανωφόρι και να αναφωνήσει: «Τι ωραίο μπουφάν που φοράτε! Από πού το πήρατε;».
Αλήθεια, τι θα νιώθατε; Θυμό, φόβο, αμηχανία; Δυσφορία; Αδιαφορία;
Το μόνο σίγουρο είναι ότι δεν θα ήταν μια ευχάριστη στιγμή.
Τα ερωτήματα που τίθενται, λοιπόν, απευθύνονται σε όλους τους φιλόζωους: Γιατί πρέπει για τον σκύλο να είναι μια ευχάριστη στιγμή η συνάντηση με έναν άγνωστο; Πόσο σίγουροι είστε ότι ο σκύλος απολαμβάνει τα χάδια σας; Γιατί πρέπει να ζητάτε την άδεια του κηδεμόνα πριν χαϊδέψετε έναν σκύλο;
Η βασική αρχή είναι ότι δεν πρέπει να χαιρετάμε έναν άγνωστο σκύλο. Κι αν επιμένουμε να το κάνουμε, οφείλουμε να σεβόμαστε τον σκύλο και τον ιδιοκτήτη/κηδεμόνα του.
Η κυρία Ιωάννα Κουμεντάκη, θετική εκπαιδεύτρια σκύλων, μας λύνει όλες τις απορίες.
«Ένα από τα βασικότερα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε καθημερινά στον περίπατο με τον σκύλο μας, είναι ο λανθασμένος τρόπος που επιλέγουν ορισμένοι περαστικοί για να τον προσεγγίσουν και να τον χαιρετήσουν.
Σίγουρα όλα θα ήταν διαφορετικά, αν γνώριζαν ότι έναν σκύλο τον χαιρετάμε μόνον όταν ο ίδιος το επιθυμεί και μας πλησιάσει.
Δυστυχώς, αυτή η πληροφορία δεν είναι διαδεδομένη, με αποτέλεσμα να ερχόμαστε αντιμέτωποι με ανθρώπους που, οι περισσότεροι, δεν ρωτούν, καν, εάν μπορούν να χαϊδέψουν τον σκύλο μας. Πλησιάζουν με περίσσια χαρά, ανοίγουν τα χέρια τους, κάνουν απότομες κινήσεις, μιλούν με περίεργες φωνές και βγάζουν άναρθρες κραυγές ενθουσιασμού.
Κι όλα αυτά, μπροστά σε έναν άγνωστο σκύλο. Γιατί εκείνοι «γνωρίζω από σκύλους», «έχω κι εγώ σκύλο». Οπότε αυτό, αυτομάτως, τους δίνει το δικαίωμα να αγνοήσουν τελείως τον κηδεμόνα του ζώου και να παραβιάσουν τόσο βίαια την προσωπική ζώνη του σκύλου μας.
Οι περισσότεροι σκύλοι κάτω από αυτές τις συνθήκες παγώνουν, συρρικνώνονται για να μειώσουν τον όγκο τους, ή βγάζουν ένα ελαφρύ γρύλισμα.
Πολύ σύντομα το «γλυκούλι σκυλάκι» έχει μεταμορφωθεί σε μια αμυντική μάζα και ο κηδεμόνας, ανήμπορος να αντιδράσει, συνήθως εισπράττει σχόλια του τύπου «ααα φοβάται, δεν το έχετε κοινωνικοποιήσει».
Πριν απλώσουμε το χέρι μας για να χαϊδέψουμε έναν σκύλο, καλό θα ήταν να συνυπολογίσουμε ότι οι σκύλοι που συναντούμε είναι, στην πλειονότητά τους, υιοθετημένοι. Σκύλοι από καταφύγια, σκύλοι που, δυστυχώς, έχουν βρεθεί μόνοι τους, απροστάτευτοι, απογοητευμένοι και κακοποιημένοι από τους ανθρώπους.
Μπορεί να είναι σκύλοι φοβικοί, ανασφαλείς, να έχουν επιθετικές συμπεριφορές, να μην είναι κοινωνικοί, να βρίσκονται σε εκπαίδευση, να νιώθουν άβολα στο χάδι, να πονάνε από κάποιον τραυματισμό, ή να κάνουν διαφύλαξη του «πόρου» τους (κηδεμόνα).
Σκύλοι, που όταν έρχονται σε άβολη κατάσταση ή νιώσουν απειλή, είναι πιθανό να αντιδράσουν.
Αλλά και στην αντίθετη περίπτωση, δηλαδή όταν συναντούμε κάποιο χαριτωμένο κουτάβι ή κάποιον υπέρ-χαρούμενο σκύλο, που εκ πρώτης όψεως φαντάζει πολύ δεκτικός στην επαφή με αγνώστους, ξέρετε τι πραγματικά συμβαίνει στον σκύλο;
Όταν τον πλησιάζουμε για να τον χαιρετήσουμε, χάνει τον αυτοέλεγχό του και αρχίζει να χοροπηδάει έντονα από χαρά.
Εκτός από το γεγονός ότι έχουμε ανεβάσει την ένταση (θετικό στρες) σε έναν σκύλο που περπατούσε ήρεμος, έχουμε ενισχύσει και ανεπιθύμητες συμπεριφορές. Παράδειγμα: χοροπηδά πάνω μας. Και δεν γνωρίζουμε εάν, έτσι, ακυρώνουμε τον κηδεμόνα του, που μπορεί να προσπαθεί να βοηθήσει τον σκύλο του να ξεπεράσει αυτήν τη συμπεριφορά.
Επίσης, υπάρχει περίπτωση, μέσα στην ένταση της στιγμής, τα χαρούμενα κουτάβια να ξεφύγουν από τα περιλαίμια/οδηγούς, καθώς σε αυτές τις ηλικίες δεν είναι ακόμη σταθερά, και να προκληθεί ατύχημα.
Ακόμα, θα πρέπει, πάντα, να έχουμε κατά νου το πόσο επικίνδυνο είναι να χαιρετούμε έναν σκύλο από μακριά. Ειδικά όταν βρισκόμαστε σε κάποιο όχημα και ο σκύλος διασχίζει τη διάβαση με τον κηδεμόνα του, όπως και όταν είμαστε στο απέναντι φανάρι από αυτό που περιμένει ο σκύλος.
Όταν σφυρίζουμε ή καλούμε έναν σκύλο με επιφωνήματα ή λεξούλες, εκείνος ενδέχεται, να ανταποκριθεί στο κάλεσμά μας και να ξεφύγει από τον κηδεμόνα. Κι αυτό είναι άκρως επικίνδυνο για τη σωματική του ακεραιότητα, καθώς κινούμαστε σε δρόμους με διερχόμενα οχήματα.
Χαϊδεύουμε έναν σκύλο, εάν στην πραγματικότητα τον φοβόμαστε. Δεν είναι ο σωστός τρόπος, αλλά ούτε η κατάλληλη στιγμή για να ξεπεράσουμε τη φοβία μας.
Ο σκύλος μυρίζει τον φόβο, καθώς και όλες τις ορμόνες που εκκρίνονται, και θα αντιδράσει ανάλογα: θα προσπαθήσει να βρει και να αντιμετωπίσει τον «κίνδυνο» που πλησιάζει και σας απειλεί.
Προφανώς και δεν μπορεί να αντιληφθεί ότι φοβάστε τον ίδιο.
Ο σωστός τρόπος για να πλησιάσουμε έναν άγνωστο σκύλο
Ο σωστός τρόπος για να προσεγγίσουμε και να χαιρετίσουμε ευγενικά έναν σκύλο, αφού πρώτα έχουμε πάρει την άδεια του κηδεμόνα, είναι:
● στεκόμαστε όρθιοι, ακίνητοι, με χαλαρή στάση σώματος, μαζεμένα χέρια και σκυμμένους ώμους. Δεν κοιτάμε τον σκύλο. Το βλέμμα μας είναι στραμμένο προς άλλη κατεύθυνση ή
● κρατάμε απόσταση από τον σκύλο και με αργή κίνηση λυγίζουμε το ένα πόδι, ώστε να ακουμπήσουμε το γόνατο στο έδαφος. Έχουμε κατεβασμένα χέρια και το βλέμμα μας μακριά.
Έτσι, δίνουμε τον απαραίτητο χρόνο στον σκύλο να μας πλησιάσει με τον δικό του ρυθμό.
Δεν κάνουμε απότομες κινήσεις. Δεν κοιτάμε τον σκύλο επίμονα στα μάτια.
Αφού μας μυρίσει και χαλαρώσει, τότε με ήρεμες κινήσεις μπορούμε να εκτείνουμε το χέρι μας, έτσι ώστε να το μυρίσει, από την πάνω πλευρά. Στη συνέχεια μπορούμε να τον χαϊδεύουμε στο πηγούνι και στον λαιμό του, ή στην πλευρά του μπροστινού μισού του σώματος.
Ποτέ δεν χαϊδεύουμε στο πάνω μέρος του κεφαλιού, ή στο πίσω μέρος του σώματός του.
Ο σκύλος απολαμβάνει τα χάδια μας; Πότε πρέπει να απομακρυνθούμε
Όταν χαιρετάτε έναν σκύλο, το σώμα και η ουρά του θα πρέπει να είναι χαλαρά. Το βλέμμα του, σταθερό και ήρεμο. Παρατηρούμε τον σκύλο. Όταν η γλώσσα σώματός του μας δείχνει ότι νιώθει άβολα, θα πρέπει με ήρεμες κινήσεις να απομακρυνθούμε το συντομότερο.
Πότε πρέπει να κινηθούμε μακριά από το σημείο;
Όταν ο σκύλος έχει παγώσει, έχει γυρίσει το βλέμμα και το κεφάλι του σε άλλη κατεύθυνση, ή μας κοιτάζει με την άκρη του ματιού του. Επίσης, όταν χασμουριέται ή γλύφει ασταμάτητα τη μύτη του, αν έχει σηκώσει την τρίχα στη ράχη του, ή η ουρά του είναι κάτω από τα σκέλια. Όταν μας γρυλίσει, μας δείξει τα δόντια του, ή όλα τα παραπάνω μαζί.
Με τη βοήθεια θετικού εκπαιδευτή μπορεί κάποιος να μάθει να διαβάζει τη γλώσσα σώματος του σκύλου, να διακρίνει τα σήματα ηρεμίας και να μάθει τον σωστό τρόπο διαχείρισης, αλλά και τον ευγενικό τρόπο προσέγγισης και χαιρετισμού.
Οπότε, αφού σε τυχαίες συναντήσεις στους δρόμους της πόλης δεν υπάρχει η δυνατότητα να δώσουμε τον απαραίτητο χρόνο στον σκύλο να μας πλησιάσει με τον δικό του ρυθμό, καλό θα ήταν να αποφύγουμε τελείως τον χαιρετισμό.
Όπως δεν χαιρετάμε τον κάθε άγνωστο άνθρωπο, ή το κάθε παιδάκι που συναντάμε στον δρόμο, έτσι δεν είναι απαραίτητο να χαιρετάμε ή να χαϊδεύουμε όλους τους σκύλους που θα ανταμώσουμε.
Οι περισσότεροι σκύλοι έρχονται σε άβολη θέση, όταν κάποιος άγνωστος παραβιάζει τον προσωπικό τους χώρο. Αλλά και οι κηδεμόνες τους έρχονται σε ακόμη δυσκολότερη θέση, όταν πρέπει να εξηγούν, στον καθένα, τους λόγους που δεν επιθυμεί χαιρετισμό ή κάποιο άγγιγμα ο σκύλος τους».