Πάντα υπάρχει λόγος που ένας σκύλος φοβάται.
Τι προκαλεί φόβο σε έναν σκύλο και πώς μπορούμε να βοηθήσουμε το αγαπημένο μας τετράποδο να ξεπεράσει τις φοβίες του;
Τις απαντήσεις έχει ο επαγγελματίας θετικός εκπαιδευτής σκύλων και ανθρώπων, Δημήτρης Κανάκης.
«Αν είσαι εκπαιδευτής κι αγαπάς αυτό που κάνεις, τότε δεν υπάρχει μεγαλύτερη ευτυχία απ’ το να βοηθάς ένα φοβικό πλάσμα: να ξεπεράσει τους φόβους του. Τα συναισθήματα που νιώθεις, όταν το βλέπεις να προοδεύει και να κερδίζεις την εμπιστοσύνη του, δεν περιγράφονται με λέξεις.
Είναι δυσάρεστο το θέαμα ενός σκύλου που φοβάται να βγει βόλτα, που νοιώθει φόβο για τους ανθρώπους, αλλά και τα άλλα ζώα, ή τρομάζει με διάφορες άλλες καταστάσεις.
Ας πάρουμε όμως, τα πράγματα με τη σειρά.
Πότε χαρακτηρίζουμε έναν σκύλο φοβικό;
Ένας σκύλος που φοβάται, για παράδειγμα, την ανθρώπινη επαφή, ή την συναναστροφή με τα άλλα ζώα, κι αν η βόλτα, δεν του προκαλεί ευχαρίστηση, αλλά τον στρεσάρει για τους δικούς του κι απόλυτα σεβαστούς λόγους, τότε χαρακτηρίζεται ως φοβικός.
Μπορεί όμως να μη φοβάται τίποτα απ΄όλα αυτά, αλλά να αισθάνεται φόβο για συγκεκριμένα πράγματα και καταστάσεις. Όπως, για παράδειγμα, τους έντονους θορύβους (κροτοφοβικά σκυλιά) ή το να μένει μόνος του στο σπίτι (άγχος αποχωρισμού).
Από πού πηγάζει ο φόβος του και γιατί;
Οι τρεις βασικοί λόγοι που αποκτά φοβίες ένας σκύλος είναι οι εξής:
1. Μπορεί να έχει γεννηθεί φοβικό.
2. Τα βιώματα του.
3. Να συντρέχουν λόγοι υγείας.
Ας τους αναλύσουμε όμως έναν- έναν.
1. Δεν είναι λίγες οι φορές, που συναντάμε σκυλιά, τα οποία από κουτάβια έδειχναν να φοβούνται, να μαζεύονται και να κρύβονται.
Σε αυτές τις περιπτώσεις, τα κουτάβια, συνήθως, έχουν γεννηθεί φοβικά κι αυτό οφείλεται σε κληρονομικούς λόγους. Ίσως, κάποιος από τους γονείς ή ακόμα κι από τους προγόνους τους να διακατέχονταν από φόβο.
2. Πολύ σημαντικό ρόλο στη ζωή ενός σκύλου έχουν τα βιώματα που θα αποκτήσει κατά τη νεαρή του ηλικία μέχρι και την ενηλικίωση του. Όταν δηλαδή, θα αρχίσει να επικοινωνεί με το εξωτερικό του περιβάλλον.
Αν ένας σκύλος κακοποιηθεί, είτε στιγμιαία και για μία φορά στη ζωή του, είτε κακοποιείται συστηματικά, τότε είναι πολύ πιθανόν να παρουσιάσει διάφορες φοβίες ή ακόμα και επιθετικότητα.
Σε αυτό το σημείο αξίζει να αναφέρουμε ότι, όλοι οι πολίτες θα πρέπει να είναι ενήμεροι για το πως πρέπει να συμπεριφέρονται/ χειρίζονται και να αντιμετωπίζουν τα αδέσποτα ζώα, καθώς αποτελούν αναπόσπαστο μέρος της κοινωνίας μας.
Ένας πολίτης που επιτεθεί, με οποιοδήποτε τρόπο, σε ένα αδέσποτο ζώο, μπορεί να του αντεπιτεθεί για να αμυνθεί ή να επιτεθεί κάποια άλλη στιγμή σε άλλον άνθρωπο επειδή του έχει δημιουργηθεί το συναίσθημα του φόβου. Για τον οποίον δεν ευθύνεται το ζώο, αλλά η συμπεριφορά του ασυνείδητου πολίτη.
Επομένως ,καλό θα ήταν το κράτος και οι Δήμοι με τη σειρά τους, να ενημερώνουν τους πολίτες μέσω σεμιναρίων για τη σωστή συμπεριφορά στα αδέσποτα ζώα. Κι επειδή το μέλλον αυτού του κόσμου είναι τα παιδιά, είναι πολύ σημαντικό η εισαγωγή της Φιλοζωίας ως μάθημα στα σχολεία.
Οι φοβίες βέβαια, δεν αποκτώνται, απαραίτητα, μόνο με την κακοποίηση. Υπάρχει περίπτωση να συμβεί, κάποια στιγμή, κάτι στη ζωή ενός σκύλου, που να τον τρομάξει και να τον στιγματίσει για το υπόλοιπο της ζωής του, κυρίως αν είναι κουτάβι.
Τα φυσικά και καιρικά φαινόμενα (καταιγίδα, σεισμός, αέρας κ.λ.π), η ληστεία, είτε στο δικό μας διαμέρισμα, είτε σε κάποιο κοντινό που θα μπορούσε να την αντιληφθεί ο σκύλος, είναι δυνατόν να τον τρομάξουν και ίσως, να τον σημαδέψουν.
Έτσι είναι πιθανό να αποκτήσει φοβία σε μία συγκεκριμένη κατάσταση.
3. Τέλος, ακόμα και λόγοι υγείας είναι πιθανόν να έχουν ως αποτέλεσμα συγκεκριμένες φοβίες και ανασφάλειες. Όπως, για παράδειγμα, απώλεια όρασης/ακοής, ή κάποιο ατύχημα που του προκάλεσε ζημιά.
Πώς μπορούμε να βοηθήσουμε έναν φοβικό σκύλο
Ας δούμε τώρα, πως μπορούμε να βοηθήσουμε στην πράξη έναν φοβικό σκύλο.
Πριν προβούμε σε οποιαδήποτε κίνηση, ιδανικό θα ήταν να επικοινωνήσουμε με κάποιον θετικό εκπαιδευτή, ο οποίος έχει τις γνώσεις και την εμπειρία. Να συνεργαστούμε μαζί του, έτσι ώστε να βοηθήσουμε τον σκύλο μας.
Σεβόμαστε απόλυτα τη φοβία του σκύλου μας. Αυτό σημαίνει πως, δεν πρέπει να τον πιέζουμε να κάνει πράγματα, τα οποία τον στρεσάρουν.
Ένας φοβικός σκύλος θέλει τον χρόνο και τον χώρο του, προκειμένου να αρχίσει να εξοικειώνεται και να εμπιστεύεται κάτι ή κάποιον που φοβάται.
Η πίεση και η άμεση έκθεση του στην πηγή του φόβου του, ειδικά σε αρχικό στάδιο εκπαίδευσης, το πιο πιθανόν είναι να μας αποφέρει τα αντίθετα αποτελέσματα απ’ αυτά που επιθυμούμε.
Ίσως, κάποια στιγμή ο σκύλος μας να φτάσει στο σημείο να αντιμετωπίζει τους φόβους του στα ίσα, αλλά θα χρειαστεί αρκετός χρόνος και σωστή δουλειά για να επιτευχθεί.
Πολύ μεγάλο ρόλο επίσης παίζει η ψυχολογία μας. Όπως προανέφερα, θα πρέπει να σεβόμαστε το γεγονός ότι είναι φοβικός, χωρίς όμως να μας στεναχωρεί ή να μας απελπίζει.
Αντίθετα, πρέπει να επικεντρωθούμε στο πως θα τον βοηθήσουμε και να δημιουργήσουμε μία σχέση εμπιστοσύνης.
Ας φανταστούμε πως ο σκύλος είναι ένα σφουγγάρι και η ψυχολογία μας νερό. Όπως το σφουγγάρι θα απορροφήσει το νερό, έτσι και ο σκύλος μας θα απορροφήσει τη ψυχολογία και την ενέργεια μας. Γι’ αυτό, ας φροντίσουμε να μην τον επιβαρύνουμε περισσότερο.
Μέσω των θετικών συσχετισμών θα καταφέρουμε να εξοικειώσουμε τον σκύλο μας με κάτι ή κάποιον που φοβάται. Τι καλύτερο από το να συνδέσει ο σκύλος αυτό που φοβάται με κάτι που θα λατρέψει;! Εννοείται πως αυτή η διαδικασία απαιτεί χρόνο, τον οποίο δεν μπορούμε να τον προσδιορίζουμε, καθώς εξαρτάται από τον σκύλο. Φυσικά, επιβραβεύουμε κάθε θετικό βήμα του σκύλου μας, μέχρι να φτάσουμε στο επιθυμητό επίπεδο.
Αν θέλουμε να βοηθήσουμε ακόμα περισσότερο τον σκύλο μας, σε συνδυασμό με την εκπαίδευση, μπορούμε να του προσφέρουμε προϊόντα, όπως: φερομόνες, ανθοϊάματα, λάδι κάνναβης (CBD), κ.α. Αυτά τα προϊόντα, τον βοηθούν ψυχολογικά, καθώς τον ηρεμούν και του μειώνουν το στρες.
Κάτι πολύ σημαντικό, το οποίο πρέπει να έχουμε στο νου μας είναι πως κάθε σκύλος είναι διαφορετικός. Δεν φτάνουν, πάντα, όλα τα σκυλιά στο 100% του επιθυμητού αποτελέσματος.
Με βαθμολογική κλίμακα από το 1 έως το 10, δουλεύουμε για να φτάσουμε όσο πιο ψηλά μπορούμε. Μέχρι εκεί που μπορεί να φτάσει ο σκύλος μας. Και θα το σεβαστούμε. Γιατί ο φόβος, έχει να κάνει με τη ψυχολογία και τα τραύματα της ψυχής. Θέλουν χρόνο για να επουλωθούν και μερικές φορές δεν ξεπερνιούνται τελείως.
Υιοθετήστε ένα φοβικό σκύλο
Θα ήθελα να παρακινήσω τον κόσμο, εκτός από το να υιοθετούν αδέσποτα ζώα, να υιοθετούν ένα φοβικό πλάσμα. Να μη διστάζουν γιατί η χαρά που παίρνεις όταν το βλέπεις να μεταμορφώνεται και να εξελίσσεται σε ένα περήφανο και με αυτοπεποίθηση σκύλο, είναι αξία ανεκτίμητη. Όταν σε εμπιστευτεί και γίνεις όλος του ο κόσμος, θα στο πει με τα μάτια. Και τότε ξέρεις, πως δε θα μετανιώσεις ποτέ την επιλογή που έκανες.
Και μία παράκληση: καλό θα ήταν να μην κάνουμε το σφάλμα και συμβουλευόμαστε γνωστούς που έχουν σκύλο, ή ότι διαβάζουμε και βλέπουμε στο διαδίκτυο. Η μόνη γνώμη που μετράει, είναι αυτή ενός ειδικού που γνωρίζει από ψυχολογία ζώων, αλλά και το πώς να διαχειριστεί το κάθε περιστατικό ξεχωριστά».