Η εκπαιδεύτρια σκύλων και αθλήτρια/ μέλος της εθνικής ομάδας agility, Χρυσούλα Χασάπη, μας παρουσιάζει τον σκύλο Μπόρντερ Κόλι.
Ιστορία της φυλής
«Το Μπόρντερ Κόλι (Κόλι των συνόρων) είναι μία από τις πιο διαδεδομένες εργασιακές φυλές. Κατάγεται από το Νορθάμπερλαντ, που βρίσκεται στα σύνορα της Αγγλίας με τη Σκοτία, απ’ όπου και προέρχεται το όνομα του.
Για αιώνες, ο άνθρωπος χρησιμοποιούσε σκύλους, προκειμένου να τον βοηθούν στην καθοδήγηση και διαχείριση των κοπαδιών.
Οι συνθήκες εργασίας που επικρατούσαν στο Νορθάμπερλαντ, αλλά και η μορφολογία του εδάφους, όπως και η ανάγκη για τον έλεγχο μεγάλου αριθμού κοπαδιών, κυρίως προβάτων, ήταν οι παράγοντες, που συντέλεσαν στην εξέλιξη ενός αθλητικού, πρόθυμου, ταχύ και ιδιαίτερα έξυπνου σκύλου, με γρήγορα αντανακλαστικά και μεγάλη θέληση για δουλειά.
Ο ήρεμος και μεθοδικός τρόπος του, η απόλυτη συνεργασία με τον άνθρωπο, αλλά και η ικανότητα να σκέφτεται και να λύνει μόνο του τα προβλήματα, με τα οποία έρχεται αντιμέτωπο κατά την εργασία του, έκαναν το Μπόρντερ Κόλι, ιδιαίτερα αγαπητό στους βοσκούς της περιοχής.
Όλα τα καταγεγραμμένα δείγματα της φυλής κατάγονται από τον «Old Hemp», τον σκύλο που έδωσε στη φυλή τα μοναδικά εργασιακά χαρακτηριστικά του.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η προέλευση του ονόματος του. Κάποιοι πιστεύουν ότι προήλθε από τις αγγλοσαξωνικές λέξεις «coal», «coly» ή «colley», που συνδέονταν με το μαύρο χρώμα των πρώτων σκύλων. Κάποιοι άλλοι υποστηρίζουν ότι προέρχεται από την τοπική διάλεκτο και σημαίνει «χρήσιμος».
Εμφάνιση
Το Μπόρντερ Κόλι είναι μία από τις λίγες φυλές, που παρουσιάζουν τόσο μεγάλη ποικιλομορφία στην εμφάνιση τους. Η ποικιλομορφία αυτή προέκυψε γιατί κατά την εκτροφή της φυλής έδιναν περισσότερο σημασία στα εργασιακά χαρακτηριστικά και στόχευαν λιγότερο στην ομοιομορφία.
Φυσικά, με την πάροδο του χρόνου, οι σημερινοί σκύλοι ξεκίνησαν να εκτρέφονται, έτσι ώστε να μοιάζουν περισσότερο μεταξύ τους. Έτσι, το Μπόρντερ Κόλι καθιερώθηκε στη συνείδηση όλων, ως ο ασπρόμαυρος σκύλος, που όλοι γνωρίζουμε.
Πρόκειται για έναν μεσαίου μεγέθους σκύλο, με καλές αναλογίες, και λόγω της κατασκευής του διακρίνεται για την ισορροπία, αλλά και τη χαρισματική κίνησή του.
Έχει δύο τύπους τριχώματος: τον μακρύτριχο και τον λειότριχο και μπορεί να εμφανίσει όλους τους πιθανούς χρωματισμούς. Το μέγεθος του ορίζεται στα 53 εκατοστά για τα αρσενικά, ενώ τα θηλυκά είναι ελαφρώς μικρότερα.
Χαρακτήρας
Είναι ο κατεξοχήν εργασιακός σκύλος. Εύστροφος και ευφυής, επίμονος και πρόθυμος, εξωστρεφής και πάντα σε εγρήγορση. Έχει έμφυτη την ανάγκη για εργασία, ενώ τα επίπεδα ενέργειας του μοιάζουν αστείρευτα! Παρόλα αυτά, ένα Μπόρντερ Κόλι δεν πρέπει να είναι ποτέ νευρικό ή να δείχνει σημάδια επιθετικότητας.
Πολλοί το χαρακτηρίζουν ως τον σκύλο με τα δύο πρόσωπα. Κι αυτό γιατί, κατά την εργασία του είναι δυναμικός, ακούραστος και σκληρός. Έτοιμος να υπερνικήσει κάθε εμπόδιο για να πετύχει το στόχο του.
Όταν δεν δουλεύει, μπορεί να είναι ιδιαίτερα γλυκός, τρυφερός και να αποζητά μονάχα το χάδι και τη συντροφιά του ανθρώπου του.
Εκπαίδευση
Μη σας ξεγελά όμως, η έξυπνη έκφραση και η γλυκιά εμφάνιση. Είναι πάντα ένας σκύλος που έχει μεγάλες απαιτήσεις και ανάγκη για καθήκοντα.
Ένα Μπόρντερ Κόλι πρέπει, από νωρίς, να εκπαιδευτεί και να ζει με σταθερότητα. Η ευφυΐα και η ενέργειά του, το κάνουν τον απόλυτο εργασιακό σκύλο, αλλά διαθέτει κάποια χαρακτηριστικά, που εάν δεν διοχετευθούν σωστά θα γίνει ο χειρότερος εφιάλτης του κηδεμόνα του.
Παρά το δυναμισμό του κατά την εργασία, κυρίως όταν δουλεύουν με κοπάδια, είναι αρκετά ευαίσθητο και συναισθηματικό σκυλί. Η συχνή επίπληξη και η αυστηρή τιμωρία, κατά την εκπαίδευση, θα έχει ως αποτέλεσμα, να σας αποφεύγει και θα χαλάσει, μια για πάντα, τη σχέση σας.
Χρειάζεται υπομονή, εκπαίδευση με κίνητρο και σταθερούς χειρισμούς. Το Μπόρντερ Κόλι, άλλωστε, στα σωστά χέρια, θα κάνει τα πάντα για τον κηδεμόνα του, με προθυμία και αυταπάρνηση.
Μέσω της σωστής καθοδήγησης και εκτόνωσης πρέπει, από νωρίς, να ελεγχθεί η έμφυτη τάση που έχουν να «καθοδηγούν», σα να ήταν πρόβατα, άλλα σκυλιά, μικρά ζώα ή ακόμα και παιδιά. Όπως επίσης, και το ένστικτο του να κυνηγά ότι κινείται γρήγορα μπροστά του, όπως αυτοκίνητα ή ποδήλατα.
Από νεαρή ηλικία είναι απαραίτητη η κοινωνικοποίηση με νέες καταστάσεις και ανθρώπους, γιατί έχει παρατηρηθεί πως η φυλή τείνει να είναι ευαίσθητη στα ερεθίσματα του αστικού περιβάλλοντος.
Χρειάζεται καθημερινά αρκετή άσκηση, τόσο σωματική όσο και πνευματική. Χωρίς αυτά μπορεί να γίνει νευρικό και καταστροφικό, να γαυγίζει επίμονα ή, ακόμα, και να αναπτύξει εμμονές ή διαταραχές.
Είναι εργασιομανή πλάσματα και μία απλή βόλτα, σίγουρα, δεν καλύπτει τις ανάγκες του.
Εάν κερδίσεις τον σεβασμό και την αγάπη ενός Μπόρντερ Κόλι δεν υπάρχει μέρος, που δεν θα σε ακολουθήσει και επιθυμία σου, που δεν θα την εκπληρώσει. Ζει και αναπνέει για τον άνθρωπό του.
Υγεία – Φροντίδα
Τα Μπόρντερ Κόλι, μπορεί, να παρουσιάσουν κληρονομικά προβλήματα υγείας, όπως δυσπλασίες αγκώνων και ισχύων, OCD, προβλήματα όρασης και επιληψία.
Είναι πολύ σημαντικό, να επιλέγουμε υπεύθυνους εκτροφείς, με υγιείς γεννήτορες, έτσι ώστε να είμαστε βέβαιοι ότι οι πιθανότητες για κληρονομικές παθήσεις, μειώνονται στο ελάχιστο.
Επίσης, έχουν ευαίσθητα δόντια και ο κηδεμόνας τους θα πρέπει να μεριμνά για τη στοματική τους υγιεινή.
Ο διπλός μανδύας τους απαιτεί μέτρια φροντίδα, αλλά αρκετό βούρτσισμα. Μαδάνε αρκετά, ειδικά την εποχή που αλλάζουν τρίχωμα.
Αν ένα Μπόρντερ Κόλι έχει εκπαιδευτεί σωστά και το έχουμε μεγαλώσει δείχνοντας σεβασμό στις ανάγκες του, τότε είναι ο τέλειος σύντροφος για όλες τις δραστηριότητες.
Είναι κοινωνικό, με ιδιαίτερη αγάπη για τον άνθρωπο. Μπορεί να συνοδεύσει τον κηδεμόνα του στις εξορμήσεις του στο βουνό, να κολυμπήσει μαζί του στη θάλασσα. Να τον ακολουθήσει στα ταξίδια του και να συμμετάσχει και σε κυναθλήματα. Όπως μπορεί, και να χουχουλιάσει στον καναπέ μπροστά στο τζάκι, απολαμβάνοντας τα χάδια και τη συντροφιά των δικών του.
Με πολύ αγάπη, φροντίδα και κατανόηση των αναγκών του, μπορούμε να έχουμε κοντά μας, για χρόνια, έναν τέλειο συνοδοιπόρο, που θα ζει και θα αναπνέει για εμάς».