Η λέξη που ακούγεται όλο και πιο συχνά στις συζητήσεις μεταξύ των σκυλο-γονέων είναι η «κοινωνικοποίηση». Η κοινωνικοποίηση των μικρών τους φίλων. Τι, ακριβώς, σημαίνει; Γνωρίζουν, άραγε, τη σημασία της οι ιδιοκτήτες/κηδεμόνες;
Ο εκπαιδευτής σκύλων, Πέτρος – Εμμανουήλ Μητσάκος, μας εξηγεί τι είναι κοινωνικοποίηση, η οποία έχει «συνοδό» την καλή κοινωνική συμπεριφορά.
Σε κάθε σκυλο-πάρκο όλο και θα ακούσουμε κάποιον να λέει: «Άσε τον σκύλο σου να παίξει με τα άλλα σκυλιά για να κοινωνικοποιηθεί», ή «άσε τον σκύλο σου να τρέξει για να κοινωνικοποιηθεί». Τι σημαίνει, όμως, η κοινωνικοποίηση;
Πάμε να δούμε την ετυμολογία της λέξεως: κοινωνικοποίηση είναι η διαδικασία προσαρμογής και ενσωμάτωσης ενός ατόμου, ενήλικου ή ανήλικου, σε μια κοινωνία.
Οι σκύλοι ζούσαν κάποτε σε τελείως διαφορετικές συνθήκες. Πλέον, τους έχουμε φέρει σε μια κοινωνία που τους είναι άγνωστη. Άρα, κοινωνικοποιώ τον σκύλο μου σημαίνει πως του γνωρίζω οτιδήποτε υπάρχει στην κοινωνία μας.
Σκοπός μας είναι να έχουμε έναν σκύλο «γεμάτο» από διαφορετικές εικόνες και παραστάσεις, έτσι ώστε να μην υπάρχει κάτι άγνωστο για να φοβηθεί ή να αντιδράσει απρόβλεπτα σε μια καινούργια, για εκείνον κατάσταση.
Αυτό, όμως, που συχνά αμελούμε, είναι να διαμορφώσουμε και την κοινωνική του συμπεριφορά.
Η καλή κοινωνική συμπεριφορά
Ας σκεφτούμε ένα μικρό παιδί: τον Πετράκη. Ο Πετράκης άρχισε να περπατάει και πήγε για πρώτη φορά στο σούπερ μάρκετ μαζί με τη μητέρα του. Του έκαναν πολύ μεγάλη εντύπωση όλοι αυτοί οι διαφορετικοί άνθρωποι τριγύρω του και τα πολύ ψηλά για εκείνον ράφια, γεμάτα κουτιά, κονσέρβες και σακούλες. Από την περιέργειά του άπλωσε το χέρι του να ακουμπήσει κάποια, τα οποία έριξε κάτω. Εκείνη την ώρα οι γύρω άνθρωποι έστρεψαν τα βλέμματά τους πάνω του, βρίσκοντας την εικόνα γλυκιά και αστεία. Ο μικρός Πετράκης ανταποκρίθηκε κι εκείνος με ένα χαμόγελο και άρχισε να τρέχει, φωνάζοντας χαρούμενος με τα χέρια απλωμένα, ρίχνοντας, εσκεμμένα πλέον, όλο και περισσότερα πράγματα στο έδαφος. Θεωρούσε πως κάνει κάτι σωστό. Ίσως και αξιοθαύμαστο.
Κοινωνικοποίηση, επομένως, είναι ότι ο μικρός μας φίλος πήγε στο σούπερ μάρκετ και γνώρισε ένα καινούργιο περιβάλλον. Η κοινωνική του συμπεριφορά, όμως, δεν ήταν η πρέπουσα. Ενδεχομένως θα προκαλούσε μια σειρά από προβλήματα.
Τότε, λοιπόν, επενέβη η μητέρα του, η οποία τον διέκοψε από ό,τι έκανε και άρχισε, με τον τρόπο της, να του διαμορφώνει μια καλύτερη συμπεριφορά, έτσι ώστε, έπειτα από λίγες επαναλήψεις, να μη δημιουργείται κανένα πρόβλημα κατά τις επισκέψεις τους στα μαγαζιά.
Και τώρα, στη θέση του μικρού Πετράκη ας βάλουμε μια μικρή και παρορμητική σκυλίτσα, τη Ρόζα, η οποία πηγαίνει τις πρώτες βόλτες στο πάρκο. Αντί για ράφια και προϊόντα, στο πάρκο υπάρχουν άνθρωποι, σκύλοι, γάτες, αλλά και αυτοκίνητα που κυκλοφορούν τριγύρω. Και αντί για τη μαμά, έχουμε τη γυναίκα που έχει υιοθετήσει τη Ρόζα.
Καθημερινά βγαίνουν μαζί βόλτες στο πάρκο. Η νέα μαμά της Ρόζας την αφήνει να χοροπηδάει πάνω στους ανθρώπους που περνάνε, χαμογελάει στη θέα του μικρού της κουταβιού που έχει σταθεί μπροστά και γαβγίζει στον άνθρωπο που κάθεται στο παγκάκι και τρώει τυρόπιτα, ζητώντας του ένα κομμάτι. Στη συνέχεια, την αφήνει να τρέχει στο πάρκο σκύλων μαζί με άλλα δέκα ελεύθερα σκυλάκια, αποδίδοντας κάθε τους αντίδραση σε κάποιο «παιχνίδι». Ανταλλάσσοντας, παράλληλα, επαίνους με τους παρόντες σκυλο-γονείς, για το πόσο καλά κοινωνικοποίησαν τα σκυλιά τους και σήμερα.
Ναι, η καινούργια μαμά της Ρόζας πρέπει να τη βγάζει βόλτες συχνά και σε διαφορετικά μέρη. Ναι, πρέπει να της δείξει πως υπάρχουν άλλοι άνθρωποι, σκύλοι, παιδιά, φορτηγά, καφετέριες. Να της γνωρίσει όλα όσα υπάρχουν στην κοινωνία μας.
Τα λάθη
Αυτό, όμως, που δεν πρέπει να κάνει, είναι να υποκύψει στον παρορμητισμό του μικρού της κουταβιού. Όπως και στην «αξιοθαύμαστη» επιμονή των περαστικών, που όταν προσπαθείς να μάθεις στον σκύλο σου σωστή κοινωνική συμπεριφορά και τους λες «μην πλησιάζετε», εκείνοι το αντιλαμβάνονται ως «μεγάλη μου χαρά, έλα, πιάσε τον σκύλο μου και δείξε του ό,τι θέλεις! Το ξέρω, ότι ξέρεις».
Επιπλέον, δεν πρέπει να ενδώσει στα «μαγικά» κόλπα του Διαδικτύου, του τύπου «Πώς να κοινωνικοποιήσεις τον σκύλο σου από τον καναπέ».
Ο σωστά κοινωνικοποιημένος σκύλος
Ένας σωστά κοινωνικοποιημένος σκύλος είναι πειθαρχημένος. Έχει όρια και είναι σε θέση να διαχειριστεί ορθά το περιβάλλον, στο οποίο θα βρεθεί, χωρίς να δίνει ιδιαίτερη σημασία στα γύρω ερεθίσματα. Που σημαίνει ότι τα έχει αποδεχθεί ως κομμάτια της κοινωνίας μας, και δεν του προκαλούν εντύπωση, στρες, ή φόβο. Αυτός είναι και ο σκύλος που μπορεί να χαίρεται τη βόλτα του σήμερα, αλλά και ύστερα από χρόνια, που ευχαριστιέται τις διακοπές του και τις επισκέψεις, αλλά και μπορεί να διαχειριστεί μια μετακόμιση, ή οποιαδήποτε αλλαγή έρθει στην κοινή μας πορεία».