Δεν είναι λίγοι οι κηδεμόνες σκύλων που υποστηρίζουν ότι ο σκυλάκος τους είναι ανεπίδεκτος μαθήσεως, καθώς προσπαθούν να διορθώσουν ανεπιθύμητες συμπεριφορές του.
Ωστόσο, ο σκύλος είναι επιδεκτικός βελτιώσεως, αρκεί να βρεθεί η αιτία που εκδηλώνει αυτήν την «προβληματική» συμπεριφορά και να διορθωθεί με τον σωστό τρόπο.
Επίσης, αυτό που πρέπει να αναρωτηθούν οι κηδεμόνες είναι μήπως, εν αγνοία τους, τον επιβραβεύουν γι’ αυτή τη συμπεριφορά. Γιατί ακόμη και η «αρνητική» προσοχή, αρκεί για να συνεχίζει να εκδηλώνει αυτή τη συμπεριφορά.
Μήπως, λοιπόν, «ο σκύλος σας μασουλάει τα πάντα; Γαβγίζει σε όλους και όλα; Δαγκώνει τα χέρια και τα πόδια σας; Αρπάζει μπατζάκια;
Λερώνει παντού στο σπίτι; Είναι επιθετικός με ανθρώπους, άλλους σκύλους, ή γάτες; Κυνηγά αυτοκίνητα και ποδήλατα; Φοβάται τους ανθρώπους, άλλα ζώα, ή θορύβους; Κάνει συνέχεια ζημιές;
Έχει εμμονές; Είναι κτητικός; Υπερπροστατευτικός; Υπερενεργητικός; Τρώει τις ακαθαρσίες του; Κυνηγά την ουρά του, σκιές κ.λπ. Δεν σας ακούει και αντιδρά όταν τον διορθώνετε;
Ο κατάλογος με τις «προβληματικές συμπεριφορές» ενός σκύλου, που δείχνουν ότι «κάτι δεν πάει καλά», είναι ατελείωτος. Οι πρώτες απορίες που μας έρχονται στο μυαλό -και ένας εκπαιδευτής καλείται να απαντήσει- είναι τι προκαλεί αυτές τις συμπεριφορές, γιατί συνεχίζονται και αν διορθώνονται», επισημαίνει η ενεργειακή εκπαιδεύτρια σκύλων, Ρενάτα Γρυπάρη.
Επιπλέον, εξηγεί ότι: «Αυτό που θα πρέπει να γνωρίζουμε, είναι ότι κάθε μία από τις «αλλοπρόσαλλες» αυτές συμπεριφορές δεν είναι παρά το σύμπτωμα ενός προβλήματος.
Προκειμένου, λοιπόν, να βρούμε τη λύση, θα πρέπει να αναζητήσουμε πρώτα τη βαθύτερη αιτία του προβλήματος».
Οι λόγοι που προξενούν τις «προβληματικές» συμπεριφορές
Γιατί όμως, ένας σκυλάκος παρουσιάζει αυτές τις συμπεριφορές;
«Σχετικά με το «τι προκαλεί μια προβληματική συμπεριφορά», μπορούμε να πούμε, γενικά, ότι αυτό μπορεί να συμβαίνει επειδή η ψυχολογία του σκύλου έχει δεχθεί κάποιο σοβαρό πλήγμα, κάποιες ανάγκες του παραμένουν ανικανοποίητες, ή γιατί, πολύ απλά, είναι θέμα γονιδίων», διευκρινίζει η κυρία Γρυπάρη και στέλνει αισιόδοξο μήνυμα στους κηδεμόνες για την πρόοδο του μικρού τους φίλου, καθώς ισχυρίζεται ότι όσο σοβαρή και να είναι μια «προβληματική» συμπεριφορά, μπορούμε να τη διορθώσουμε και, μάλιστα, σε οποιαδήποτε στιγμή της ζωής του.
«Σχετικά με το «γιατί συνεχίζεται» μια τέτοια συμπεριφορά, είναι σημαντικό να γνωρίζουμε ότι, πολλές φορές, το πρόβλημα το ενισχύουμε εμείς οι ίδιοι. Και εδώ βρίσκεται το πρόβλημα.
Συνηθίζουμε να μην ασχολούμαστε με τον σκύλο μας όταν κάνει κάτι καλό (καμία επιβράβευση), αλλά μόνον όταν κάνει κάτι ενοχλητικό (διόρθωση). Στη δεύτερη περίπτωση, εκδηλώνουμε τη λεγόμενη «αρνητική προσοχή»: ασχολούμαστε, δηλαδή, με τον σκύλο μας, συνήθως, με αρνητικό τρόπο (μάλωμα, φωνές)», επισημαίνει η ενεργειακή εκπαιδεύτρια σκύλων.
Ο σκύλος αναζητά συνεχώς την προσοχή. Προτιμά ακόμα και το μάλωμα
Αυτό που δεν γνωρίζουν οι κηδεμόνες σκύλων, είναι ότι «ένας σκύλος επιζητά την προσοχή μας κάθε στιγμή. Άρα, είναι απολύτως λογικό να προτιμά ακόμη και την αρνητική προσοχή (μάλωμα).
Αυτό, λοιπόν, που κάνουμε τις περισσότερες φορές (συνήθως ακούσια) είναι να ενισχύουμε τις αρνητικές συμπεριφορές του σκύλου μας, εφόσον επιμένουμε να ασχολούμαστε μαζί του με αρνητικό τρόπο.
Εάν, για παράδειγμα, μαλώνουμε τον σκύλο όταν μας δαγκώνει για παιχνίδι, αλλά αδιαφορούμε όταν παίζει με τα παιχνίδια του, το πιο πιθανό είναι να προτιμά να δαγκώνει εμάς, γιατί τότε ασχολούμαστε μαζί του (έστω για να τον μαλώσουμε)!
Εάν διορθώνουμε τον σκύλο μας επειδή λερώνει στο σπίτι και δεν τον επιβραβεύσουμε όταν κάποια στιγμή λερώσει στη βόλτα, ή μας ειδοποιήσει ότι θέλει να λερώσει σε άλλο χώρο εκτός σπιτιού, εκείνος θα συνεχίσει να λερώνει στο σπίτι. Γιατί, πολύ απλά, έτσι τραβά την προσοχή μας», τονίζει η κυρία Γρυπάρη.
Η δύναμη της επιβράβευσης στις «προβληματικές» συμπεριφορές
Το ερώτημα, λοιπόν, που γεννιέται, ύστερα από αυτή τη διαπίστωση, σύμφωνα με την κυρία Γρυπάρη, είναι: με ποιον τρόπο μπορώ να αλλάξω κάτι τέτοιο;
«Οι αρνητικές συμπεριφορές, συνήθως, αποδυναμώνονται, ή και εξαλείφονται, είτε με την αδιαφορία εκ μέρους μας, η οποία θα νουθετήσει καλύτερα τον σκύλο σε σχέση με ένα βίαιο μάλωμα, είτε με διόρθωση, την οποία, όμως, θα πρέπει πάντα να ακολουθήσει επιβράβευση, όταν ο σκύλος ανταποκριθεί και κάνει το σωστό.
Η επιβράβευση είναι πολύ σημαντική: με τη διόρθωση δείχνουμε στον σκύλο μας τι δεν θέλουμε να κάνει, με την επιβράβευση τι θέλουμε να κάνει.
Έτσι, ο σκύλος καθοδηγείται πιο σωστά. Εάν διορθώνουμε συνεχώς χωρίς καμία επιβράβευση, τότε νιώθει δυσφορία, και το πιο πιθανό είναι να επαναλαμβάνει τις ίδιες λανθασμένες πράξεις, γιατί, πολύ απλά, κανένας δεν του έδειξε τι είναι το σωστό.
Εάν μετά τη διόρθωση ο σκύλος μας ανταποκριθεί -είτε από μόνος του είτε επειδή τον αναγκάσαμε εμείς με κάποιον τρόπο – και τον επιβραβεύσουμε, θα τονωθεί η αυτοπεποίθησή του και θα θελήσει να επαναλάβει τις πράξεις, με τις οποίες αποσπά το «μπράβο»», εξηγεί η κυρία Γρυπάρη και συμβουλεύει: «Την επόμενη, λοιπόν, φορά που θα δείτε τον σκύλο σας να κάνει το σωστό, ή κάτι όμορφο, μην είστε φειδωλοί στην επιβράβευση: χαμογελάστε του, πείτε του ένα γλυκόλογο, ή δώστε του μια λιχουδιά. Ο σκύλος θα καταλάβει ότι νιώθετε ικανοποίηση, και είναι σίγουρο ότι θα θελήσει να ξανακάνει αυτή την πράξη για να σας ευχαριστήσει, ξανά και ξανά».
▪ Η κυρία Ρενάτα Γρυπάρη είναι απόφοιτη της Σχολής Εκπαίδευσης Σκύλων Boss. Εδώ και αρκετά χρόνια εφαρμόζει την ενεργειακή εκπαίδευση, η οποία εστιάζει στο ισορροπημένο ψυχικό δέσιμο μεταξύ κηδεμόνα και σκύλου και τη διαμόρφωση του σωστού ενεργειακού περιβάλλοντος, στο οποίο είναι καλό να ζει και να εκπαιδεύεται ένας σκύλος. Έχοντας μια ιδιαίτερη ευαισθησία για τους φοβικούς σκύλους, ειδικεύτηκε στη διαδικασία της ψυχικής τους αποκατάστασης.
