«Όλα τα ζώα γεννιούνται με ίσα δικαιώματα στη ζωή και στη δυνατότητα ύπαρξης. Ο άνθρωπος οφείλει να σέβεται τη ζωή κάθε ζώου. Ο άνθρωπος ανήκει στο ζωικό βασίλειο και δεν μπορεί να εξοντώνει, ή να εκμεταλλεύεται τα άλλα είδη του ζωικού βασιλείου. Αντίθετα, οφείλει να χρησιμοποιεί τις γνώσεις για το καλό των ζώων. Κάθε ζώο δικαιούνται φροντίδας, προσοχής και προστασίας από τον άνθρωπο. […] Αναφορικά με τα ζώα που προσφέρουν τις υπηρεσίες τους στον άνθρωπο, η διάρκεια και η ένταση δουλειάς πρέπει να είναι σε λογικά πλαίσια, η διατροφή τους ικανοποιητική και η ανάπαυση υποχρεωτική». Απόσπασμα από την Οικουμενική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων των Ζώων. Υπογράφτηκε στο Παρίσι τον Οκτώβριο του 1978.
Στην Ελλάδα, 43 χρόνια μετά, περισσότερα από 400 φιλοζωικά σωματεία και ομάδες παλεύουν «με νύχια και με δόντια» να φροντίσουν, να περιθάλψουν και να βρουν σπίτι στα αδέσποτα ζώα συντροφιάς ο πραγματικός αριθμός των οποίων παραμένει άγνωστος δεδομένου ότι δεν υπάρχουν επίσημα και έγκυρα στοιχεία, ενώ σύμφωνα με τις μαρτυρίες των υπευθύνων των φιλοζωικών οργανώσεων, αριθμός τους αναμφίβολα σημείωσε αυξητικές τάσεις εν μέσω πανδημίας.
Εθελοντές πασχίζουν να μειώσουν τον υπερπληθυσμό των αδέσποτων ζώων συντροφιάς, κάνοντας στειρώσεις, και αναζητώντας ανθρώπους που θα τους ανοίξουν την πόρτα του σπιτιού τους.
Παγκόσμια Ημέρα Αδέσποτων Ζώων είναι η 4η Απριλίου. Ημέρα, που πληγώνει κάθε άνθρωπο που αγαπά τα ζώα. Ημέρα ντροπής για το ανθρώπινο είδος.
«Κάθε μέρα είναι αφιερωμένη στα αδέσποτα ζώα. Όποιος αγαπά τα ζώα, τα αδέσποτα είναι μια μόνιμη πληγή. Που η παραμονή τους στους δρόμους, μας πληγώνει. Και προσπαθούμε να κάνουμε κάτι. Να αλλάξει αυτό. Δεν τους έχουμε φερθεί σωστά, δεν τα έχουμε προστατεύσει. Δεν μπορεί να εγκαταλείπονται με τόση ευκολία, όπως πετά κάποιος τη γόπα από το τσιγάρο του», επισημαίνει η πρόεδρος της Πανελλήνιας Φιλοζωικής Ομοσπονδίας, Ειρήνη Μολφέση.
Η πρόεδρος μας ενημερώνει ότι εν μέσω πανδημίας τα έσοδα των φιλοζωικών σωματείων και οργανώσεων μειώθηκαν σημαντικά, καθώς δεν πραγματοποιηθήκαν τα bazar, που είναι η βασική πηγή εσόδων.
Υποστηρίζει ότι, για να μειωθεί ο πληθυσμός των αδέσποτων ζώων συντροφιάς, θα πρέπει να υπάρξει έλεγχος στην αναπαραγωγή και στην εμπορία ζώων συντροφιάς, αλλά και να σταματήσει η αγορά τους από pet shop.
Να γίνουν πιο αυστηρές οι διαδικασίες χορήγησης άδειας εκτροφής, αναπαραγωγής και εμπορίας ζώων συντροφιάς. «Έχουμε υπερπληθυσμό ζώων συντροφιάς. Δεν μπορούμε να παράγουμε, όταν δεν απορροφούνται. Οι διαδικασίες για τη χορήγηση της άδειας εκτροφής έχουν απλοποιηθεί. Υπάρχουν κυνηγοί που εκτρέφουν κυνηγόσκυλα, και δεν υπάρχει κανένας έλεγχος. Τα κυνοκομεία έχουν γεμίσει με κυνηγόσκυλα.
Επίσης, η πώληση ζώων συντροφιάς θα πρέπει να σταματήσει από pet shop, καθώς τα ζώα προέρχονται από εκτροφείς που δεν είναι νόμιμοι και δεν πληρούν τους κανόνες ευζωίας», τονίζει η πρόεδρος.
Ελπιδοφόρα εξέλιξη είναι, όπως μας αναφέρει η κυρία Μολφέση, η υιοθεσία αδέσποτων ζώων από νέους ανθρώπους. «Η νέα γενιά είναι πολύ ευαισθητοποιημένη με τα ημίαιμα αδέσποτα ζώα. Ανησυχούν για το περιβάλλον, τρώνε λιγότερο κρέας, ή και καθόλου», τονίζει και συμπληρώνει: «τα ζώα μας αφυπνίζουν, και οι νεότεροι άνθρωποι τα πονούν».
«Τα αδέσποτα ζώα είναι άστεγα ζώα συντροφιάς, και η αντιμετώπιση τους, καθώς και τα προγράμματα διαχείρισης τους, θα πρέπει να διέπονται από το ίδιο πνεύμα προσφοράς που μας διακρίνει όταν βοηθούμε ανθρώπους σε ανάγκη», επισημαίνει η πρόεδρος του Stray.gr και γενική γραμματέας του ZeroStrayPawject, Σοφία Τζονίκη.
Στην Ελλάδα, εν έτει 2021, παραμένει ανοιχτή η «πληγή» για τα ζώα που ζουν στους δρόμους. Και η ζωή τους κρέμεται από μια κλωστή.
Παγκόσμια Ημέρα Αδέσποτων Ζώων, και σε σύγκριση με πέρυσι «η κατάσταση, δυστυχώς, έχει χειροτερέψει για τα άστεγα ζώα συντροφιάς. Αλλά και για τους φιλόζωους εθελοντές, που σε τόσο αντίξοες και πρωτόγνωρες συνθήκες εξακολουθούν να παλεύουν για την προστασία τους.
Λόγω των μέτρων για την πανδημία, δεν ήταν δυνατόν να γίνουν οι εκδηλώσεις και τα μπαζάρ των φιλοζωικών οργανώσεων, που είναι οι κύριες πηγές εσόδων για την σίτιση, την πληρωμή των φαρμάκων, των κτηνιάτρων, των καταφυγίων, και όλων των εξόδων που αφορούν τα αδέσποτα ζώα που αναλαμβάνουν», διευκρινίζει η κυρία Τζονίκη.
Εξαιτίας αυτών των συνθηκών, σύμφωνα με την κυρία Τζονίκη, οι στειρώσεις ήταν περιορισμένες, με αποτέλεσμα την επιπλέον αύξηση αδέσποτων ζώων, «με τις γάτες ειδικά να φθάνουν σε ασύλληπτα νούμερα υπερπληθυσμού. Είναι γνωστό, άλλωστε, ότι είναι ελάχιστοι οι δήμοι της χώρας που έχουν πρόγραμμα διαχείρισης αδέσποτων ζώων. Κι όσοι έχουν, είναι οικονομικά πολύ περιορισμένα, και, συνήθως, δεν περιλαμβάνουν τις γάτες».
Επιπλέον, όπως αναφέρει η κυρία Τζονίκη, αυξήθηκαν τα περιστατικά εγκατάλειψης, ειδικά άρρωστων ή ηλικιωμένων ζώων που δεν είχαν μικροτσίπ. Αλλά και όσα είχαν, δεν ήταν δηλωμένα. Επίσης, ανοδική ήταν η πορεία εγκατάλειψης νεογέννητων κουταβιών και γατιών: ανεπιθύμητες γέννες ιδιοκτητών ζώων, που δεν φρόντισαν οι ιδιοκτήτες τους να τα στειρώσουν.
«Με την ίδια ευκολία εγκαταλείπονται και καθαρόαιμα υγιή ζώα. Γιατί όταν κάποιος αγοράζει παρορμητικά ένα ζώο, το εγκαταλείπει με την ίδια ευκολία, με το που θα παρουσιαστεί κάποια “δυσκολία”. Αν ήταν αυστηρότερος ο τρόπος που θα μπορούσε να αγοράσει κάποιος ένα ζώο, και ο αγοραστής κατέθετε τα στοιχεία του, με τον ίδιο τρόπο που τα καταθέτει αγοράζοντας, για παράδειγμα, ένα μηχανάκι, θα το σκεφτόταν πολύ σοβαρά πριν αποκτήσει ένα ζώο», εξηγεί η κυρία Τζονίκη και υποστηρίζει ότι: «στα χέρια απληροφόρητων ιδιοκτητών, οι οποίοι δεν γνωρίζουν τις ευθύνες τους, τα ζώα συντροφιάς ζευγαρώνουν, πολλαπλασιάζονται και εγκαταλείπονται. Το αποτέλεσμα αυτής της ανευθυνότητας πληρώνουν, κατά κύριο λόγο, τα ζώα: πεθαίνοντας στο δρόμο. Αλλά και η κοινωνία, που καλείται να διαχειριστεί συναισθηματικά, πρακτικά, και οικονομικά την κατάσταση που δημιουργείται».
Για να ελαττωθούν τα άστεγα ζώα συντροφιάς, η κυρία Τζονίκη ισχυρίζεται ότι μία από τις βασικότερες αρχές είναι η σωστή νομοθεσία και η απόλυτη εφαρμογή της στην πράξη. «Καθώς είμαστε σε αναμονή ανάρτησης νέου νομοσχεδίου για την ευζωία και προστασία των ζώων προς ανοικτή διαβούλευση, θα ήθελα να επισημάνω ότι η νομοθεσία οφείλει, όχι μόνο να εξασφαλίσει πρακτικά την ευζωία των ζώων, αλλά και να αναπτύξει μια βαθύτερη και ευρύτερη παιδεία ευσπλαχνίας, ανθρωπιάς και σεβασμού των ζώων. Έτσι, ώστε να δημιουργούν υπεύθυνοι πολίτες, που νοιάζονται για το καλό όλης της κοινωνίας .
Μπορεί να χρειαστεί περισσότερος χρόνος για να αλλάξουν οι ελληνικές συνήθειες, σε ό,τι αφορά τη σχέση απέναντι στα ζώα, αλλά η ιδέα είναι η ίδια: Εάν γίνει παντού γνωστό ότι οι αρμόδιες αρχές εφαρμόζουν αυστηρά το νόμο, αντί για την προσωπική τους άποψη βάσει των δικών τους βιωμάτων και νοοτροπιών, η αλλαγή θα συντελεστεί πιο γρήγορα».
Ένα μήνυμα ελπίδας για την ημέρα των αδέσποτων, που απευθύνει η κυρία Τζονίκη προς τους συμπολίτες, είναι: «να ενεργοποιηθούν και να φιλοξενούν ένα αδέσποτο σκυλάκι ή γατάκι που έχουν αναλάβει τα φιλοζωικά σωματεία, καθώς τα σωματεία δεν διαθέτουν, συνήθως, καταφύγια. Και τα μέλη τους φιλοξενούν, ήδη, αρκετά ζώα στα σπίτια τους. Είναι σημαντικό να υπάρχουν κι άλλοι εθελοντές, που ανοίγουν την πόρτα και την αγκαλιά τους σε ένα ζώο, έτσι ώστε να μην κινδυνεύει στο δρόμο, μέχρι να υιοθετηθεί.
Με το να φιλοξενείτε ένα αδέσποτο, εκτός του ότι του σώζετε τη ζωή και του προσφέρετε ένα ασφαλές μέρος, βοηθάτε κι άλλα αδέσποτα, καθώς δίνετε την ευκαιρία στο εκάστοτε σωματείο να έχει διαθέσιμες θέσεις φιλοξενίας για άλλα άστεγα ζώα».
Ελληνικός Σύλλογος Προστασίας Ιπποειδών
Τα ξεφορτώνονται όταν αρρωστήσουν και γεράσουν. Όταν δεν μπορούν να εργαστούν για εκείνους. Γιατί βλέπουν το άλογο και το γαϊδούρι ως «εργαλείο». Λες και δεν έχουν ψυχή.
Υπάρχουν και ‘κείνοι που τα κακομεταχειρίζονται: τα υποχρεώνουν να ζουν σε άθλιες συνθήκες, τους στερούν το νερό, την τροφή. Τα χτυπούν.
Ο Ελληνικός Σύλλογος Προστασίας Ιπποειδών (Ε.Σ.Π.Ι.) προσφέρει προστασία και βοήθεια σε ιπποειδή που έχουν υποστεί κακομεταχείριση και βασανισμό. Σε πλάσματα που τα έχουν εγκαταλείψει.
Τα περιθάλπει, τους παρέχει ιατρική φροντίδα, και με πολλή αγάπη και φροντίδα προσπαθεί να απαλύνει τον πόνο τους.
«Τα ιπποειδή τα εγκαταλείπουν, συνήθως, όταν είναι άρρωστα και γέρικα. Και, πάντα, όταν φτάνουμε στο σημείο, αντικρίζουμε αδύνατα ζώα. Σπάνια δεν είναι υποσιτισμένα», αναφέρει η κυρία Στέλλα Καλαμάκη, εθελόντρια και μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου στον Ελληνικό Σύλλογο Προστασίας Ιπποειδών. Και συμπληρώνει ότι είναι πλάσματα που είναι και ψυχικά τραυματισμένα, και χρειάζονται χρόνο για να εμπιστευτούν ξανά τον άνθρωπο.
Ωστόσο, οι εθελοντές, με τις γνώσεις, τη φροντίδα και τη βαθιά αγάπη τους, καταφέρνουν να επουλώσουν τις ψυχικές τους «πληγές» σε διάστημα από τρεις έως έξι μήνες.
Οι καταγγελίες κακοποίησης ιπποειδών, όπως υποστηρίζει η κυρία Καλαμάκη, έχουν αυξηθεί τα τελευταία χρόνια, καθώς ο κόσμος έχει ευαισθητοποιηθεί σε ζητήματα προστασίας τους.
Η εθελόντρια εύχεται να σταματήσει η κακοποίησή τους και να τηρούνται οι κανόνες ευζωίας τους: να έχουν πάντα στη διάθεσή τους νερό, τροφή, κατάλυμα και ιατρική φροντίδα, και οι ώρες εργασίας να μην ξεπερνούν τις αντοχές τους.
Ο Ελληνικός Σύλλογος Προστασίας Ιπποειδών είναι μη κερδοσκοπικό φιλοζωικό σωματείο, ιδιωτικής πρωτοβουλίας, και αναγνωρίστηκε το 2007 από το Πρωτοδικείο Αθηνών.
Όποιος επιθυμεί να συνεισφέρει στο έργο των εθελοντών, αλλά και να ενημερωθεί για το πώς συμπεριφερόμαστε και αντιμετωπίζουμε τα ιπποειδή, μπορεί να καλέσει στο 22990/49227.
Περισυλλογή και διαχείριση αδέσποτων ζώων
Στον νόμο 4039 «Για τα δεσποζόμενα και τα αδέσποτα ζώα συντροφιάς και την προστασία των ζώων από την εκμετάλλευση ή τη χρήση με κερδοσκοπικό σκοπό» και τις τροποποιήσεις του, ορίζεται, μεταξύ άλλων, ότι «οι δήμοι είναι υποχρεωμένοι να μεριμνούν για την περισυλλογή και τη διαχείριση των αδέσποτων ζώων συντροφιάς. Η αρμοδιότητα αυτή μπορεί να ασκείται και από συνδέσμους δήμων, αλλά και από φιλοζωικές ενώσεις και σωματεία, αφού προηγηθεί σχετική έγγραφη συμφωνία με τον αρμόδιο δήμο. Ο δήμος έχει τη συνολική εποπτεία των αδέσποτων ζώων συντροφιάς εντός των διοικητικών του ορίων.
Οι φιλοζωικές ενώσεις και σωματεία που παίρνουν την έγκριση από τον αρμόδιο δήμο οφείλουν να διαθέτουν υποδομή, συνιστάμενη στην ύπαρξη κατάλληλων σχετικών εγκαταστάσεων ή οχημάτων μεταφοράς ζώων και ανθρώπινο δυναμικό με εμπειρία στο χειρισμό των ζώων.
Τα αδέσποτα ζώα συντροφιάς, που περισυλλέγονται, οδηγούνται τμηματικά στα υπάρχοντα καταφύγια αδέσποτων ζώων συντροφιάς, στα δημοτικά κτηνιατρεία ή σε εξαιρετικές περιπτώσεις και σε ιδιωτικά κτηνιατρεία, που διαθέτουν την κατάλληλη υποδομή και μπορούν να φιλοξενήσουν προσωρινά και για εύλογο χρονικό διάστημα τα προς περίθαλψη ζώα, μέχρι την αποθεραπεία τους. Υποβάλλονται σε κτηνιατρική εξέταση, στειρώνονται, σημαίνονται με ηλεκτρονική σήμανση ως αδέσποτα και καταγράφονται στη διαδικτυακή ηλεκτρονική βάση. Αν διαπιστωθεί από την κτηνιατρική εξέταση ότι είναι τραυματισμένα ή πάσχουν από ιάσιμο νόσημα, υποβάλλονται στην κατάλληλη θεραπευτική αγωγή. Αν διαπιστωθεί από την κτηνιατρική εξέταση ότι είναι επικίνδυνα ζώα συντροφιάς ή ότι πάσχουν από ανίατη ασθένεια ή ότι είναι πλήρως ανίκανα να αυτοσυντηρηθούν λόγω γήρατος ή αναπηρίας και η διατήρηση τους στη ζωή είναι πρόδηλα αντίθετη με τους κανόνες ευζωίας τους και αρνηθούν τα φιλοζωικά σωματεία της περιοχής να αναλάβουν τη φροντίδα, εποπτεία και τη διαδικασία υιοθεσίας τους, υποβάλλονται σε ευθανασία».
Τι μπορείτε να κάνετε αν βρείτε ένα χτυπημένο ή άρρωστο αδεσποτάκι και θέλετε να το βοηθήσετε
Όπως μας ενημερώνει η εθελόντρια της Αστικής Μη Κερδοσκοπικής εταιρείας AnimAid Animal Rescue, Ακριβή Τσούτσου, οι κινήσεις που πρέπει να κάνουμε αν αντικρίσουμε ένα χτυπημένο ή άρρωστο σκυλάκο, ή ένα κουτάβι, και θέλουμε να τα βοηθήσουμε, είναι οι εξής: «Μπορείτε να επικοινωνήσετε τις πρωινές εργάσιμες ώρες με το αρμόδιο τμήμα του δήμου. Αν δεν υπάρξει κάποια θετική ανταπόκριση, απευθυνθείτε στις φιλοζωικές οργανώσεις που δραστηριοποιούνται στην περιοχή.
Επειδή, όμως, τα περιστατικά είναι πολλά και οι φιλοζωικές «ασφυκτιούν», ενδέχεται να μην μπορούν να αντεπεξέλθουν. Τότε, η ύστατη λύση είναι η δημόσια έκκληση μέσω των social media».