Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι μία από τις ωραιότερες κινήσεις που κάνει ένας σκύλος είναι όταν στέκεται απέναντί μας, και ενώ του μιλάμε, εκείνος γέρνει το κεφαλάκι του αριστερά και δεξιά.
Και δεν είναι μόνον αυτή η χαριτωμένη κίνηση που μας φτιάχνει τη διάθεση.
Ποιοι είναι, όμως, οι λόγοι που ένας σκύλος γέρνει το κεφάλι του, χαμογελά, ή κρύβει με το ποδαράκι του το πρόσωπό του;
Η διπλωματούχος εκπαιδεύτρια σκύλων, Ιωάννα Κουμεντάκη, μας ερμηνεύει πέντε χαριτωμένες κινήσεις των αξιολάτρευτων τετράποδων φίλων μας.
«Παρά τους επιστημονικούς λόγους για τους οποίους οι σκύλοι μας «χαμογελούν», γέρνουν το κεφάλι τους δεξιά – αριστερά και μας κάνουν τα γλυκά μάτια, όλοι οι κηδεμόνες σκύλων τους θεωρούμε αξιαγάπητους με όλες αυτές τις χαριτωμενιές που κάνουν.
Ας απαριθμήσουμε μερικά από τα πιο χαριτωμένα χαρακτηριστικά του σκύλου.
1) Head tilt (γέρνω το κεφάλι)
Ποιος μπορεί να αντισταθεί και να μη χαμογελάσει όταν βλέπει να συμβαίνει το χαριτωμένο σπάσιμο του κεφαλιού στο πλάι, συνοδευόμενο από το αξιολάτρευτο σοβαρό ύφος τους;
Ο νευροψυχολόγος Stalney Coren υποστηρίζει ότι οι σκύλοι δυσκολεύονται να δουν ολόκληρο το πρόσωπο που βρίσκεται απέναντί τους, γιατί τους εμποδίζει η μουσούδα / το ρύγχος τους.
Θεωρεί ότι το σπάσιμο του κεφαλιού διευρύνει το εύρος όρασής τους και αναφέρει ότι οι σκύλοι γέρνουν το κεφάλι τους για να μας κοιτάξουν καλύτερα και για να αξιολογήσουν πιο σωστά τις κινήσεις των ματιών και του προσώπου μας. Αλλά και, γενικότερα, τη “γλώσσα του σώματός” μας, έτσι ώστε να επικοινωνήσουν καλύτερα μαζί μας τη δεδομένη στιγμή.
Επίσης, υπάρχει πιθανότητα, εκτός από τη βελτίωση της όρασης, η συγκεκριμένη κίνηση να γίνεται και για την καλυτέρευση της ακοής τους.
Ανατομικά, τα πτερύγια που υπάρχουν στα αυτιά των σκύλων καλύπτουν, εν μέρει, το κανάλι του αυτιού και εμποδίζουν, μερικώς, τη μετάδοση των ήχων.
Έτσι οι σκύλοι, τη στιγμή που τους αναφέρουμε λέξεις για να επικοινωνήσουμε όλα αυτά που θέλουμε, στρέφονται προς τον ήχο και γέρνουν το κεφάλι τους για καλύτερη διαχείριση της εισροής των ηχητικών κυμάτων και βέλτιστη συλλογή ήχου.
2) Puppy eyes (λυπημένα μάτια)
Φαντάζει αδύνατο να μπορέσει να αντισταθεί κάποιος στο ευάλωτο ύφος και στα κουταβίσια μάτια, που μπορεί να έχουν ακόμη και σκύλοι 15 ετών.
Και σε αυτή την περίπτωση υπάρχει μια λογική εξήγηση, καθώς έρευνες πανεπιστημίων δείχνουν ότι κατά τη διάρκεια της εξημέρωσής τους, οι σκύλοι ανέπτυξαν έναν μυ του προσώπου τους, που τους επιτρέπει να σηκώσουν το εσωτερικό μέρος των φρυδιών.
Οπότε, το συγκεκριμένο χαριτωμένο και λυπημένο βλέμμα προκύπτει όταν οι σκύλοι αυξάνουν τα «εσωτερικά» τους φρύδια για να κάνουν τα μάτια τους να φαίνονται μεγαλύτερα.
Επίσης, τελευταίες έρευνες του Πανεπιστημίου του Portsmouth αναφέρουν ότι οι σκύλοι χρησιμοποιούν, κυρίως, τις εκφράσεις του προσώπου τους όταν υπάρχει παρουσία ανθρώπου, και είναι ένα μέσο επικοινωνίας που, συνήθως, αποτελεί άμεση απάντηση, ή ζητούν την προσοχή μας.
3) Dog smile (χαμόγελο – μειδίαμα)
Όταν βλέπουμε σκύλους να χαμογελούν, είναι μια από τις πιο χαριτωμένες εικόνες που μπορούμε να αντικρύσουμε.
Δεν φαίνονται τα δόντια τους, αλλά τραβιούνται οι γωνίες του στόματός τους προς τα πίσω.
Υπάρχει πιθανότητα, ο σύγχρονος κατοικίδιος σκύλος να ερμηνεύει το χαριτωμένο -για εμάς- «χαμόγελο» με τον ίδιο τρόπο που το χρησιμοποιούσαν διάφορα άγρια ζώα κατά το παρελθόν.
Ιστορικά έχει καταγραφεί ότι η έκφραση του προσώπου, που ονομάζουμε «χαμόγελο», αφορά την κυριαρχία μεταξύ του ίδιου είδους.
Για παράδειγμα, ο κυρίαρχος λύκος ερμηνεύει το χαμόγελο του άλλου λύκου ως υποτακτική χειρονομία.
Με θετική ενίσχυση, αυτή τη χαριτωμένη έκφραση μπορούμε να τη μάθουμε πολύ γρήγορα στο κουτάβι μας, έτσι ώστε να χαμογελά όλο και περισσότερο. Και, μάλιστα, μόνο με θετική σύνδεση, χωρίς καμία υπόνοια υποταγής.
4) Κρύβει το πρόσωπο με το πόδι του
Μπορεί να συντρέχουν διάφοροι λόγοι, που ο σκύλος καλύπτει με το πόδι το πρόσωπό του.
Γι΄ αυτό θα πρέπει να παρατηρούμε συνολικά τη «γλώσσα σώματός» του, σε συνδυασμό με την έκφρασή του αλλά και τις συνθήκες που συντρέχουν στο εξωτερικό περιβάλλον.
Μπορεί να κάνει την κίνηση επειδή ενοχλείται, ή πονάει.
Κάποιο χτύπημα την ώρα που έπαιζε, κάποιο τσίμπημα, ή ακόμα και κάποια αλλεργία, ή ερεθισμός, είναι συνηθισμένες αιτίες.
Επίσης, μπορεί να κάνει την κίνηση όταν τρομάξει, ή αισθανθεί φόβο, άγχος, ανασφάλεια από διάφορους παράγοντες, όπως: έντονες καιρικές συνθήκες, ξαφνικοί έντονοι θόρυβοι, κάποιο ερέθισμα που τον κάνει να νιώθει άβολα.
5) Σήκωμα πατούσας
Αυτή η χαριτωμένη κίνηση, συνήθως, αφορά ένα από τα πιο συνηθισμένα σήματα ηρεμίας.
Πάντα λαμβάνουμε υπόψη μας όλη τη “στάση σώματος” του σκύλου και παρατηρούμε αν με το χαριτωμένο σήκωμα της πατούσας του δείχνει αν νιώθει χαρά ή αβεβαιότητα για το ερέθισμα που έχει απέναντι του.
Βέβαια, μπορεί να θέλει να μας γνωστοποιήσει ότι ενοχλείται, ή πονάει από κάτι που έχει πατήσει».
▪ Η κυρία Ιωάννα Κουμεντάκη είναι διπλωματούχος εκπαιδεύτρια σκύλων, απόφοιτος της σχολής Dogfully. Δίνει ιδιαίτερη βαρύτητα στην εκπαίδευση κηδεμόνων, καθώς θεωρεί ότι η γνώση και η παιδεία είναι αυτή που θα φέρει, εν τέλει, την ευζωία στα ζώα.