Κι έρχεται η στιγμή που το μυαλό του σκύλου φυραίνει.
Η απόδοση των πνευματικών του λειτουργιών μειώνεται, και η επιθυμία για τρυφερότητα και χάδια ελαττώνεται. Χάνει την επαφή με το περιβάλλον.
Στο κατώφλι της τρίτης ηλικίας ένας σκύλος είναι πολύ πιθανό να εμφανίσει άνοια, γνωστή ως «Γνωστικό Δυσλειτουργικό Σύνδρομο», ή «Σύνδρομο Γνωστικής Δυσλειτουργίας (CDS)».
Πρόκειται για μια νόσο που δεν έχει επιστροφή.
Ωστόσο, μπορούμε να επιβραδύνουμε την ασθένεια, εάν διαγνωστεί νωρίς και αντιμετωπιστεί σωστά.
Γι’ αυτό η διατροφολόγος – εκπαιδεύτρια σκύλων, Ρεγγίνα Μπίμπα, μας ενημερώνει για τα σημάδια που μαρτυρούν ότι ένας σκύλος νοσεί, αλλά και ποιες είναι οι ενέργειες που πρέπει να κάνουμε για να καθυστερήσουμε την άνοια.
«Είναι γνωστό σε όλους πως οι άνθρωποι μπορεί να νοσήσουν από νόσο Alzheimer. Αλλά, ποιος γνωρίζει ότι η νόσος μπορεί να εμφανιστεί, επίσης, στα σκυλιά και στις γάτες ;
Ο όρος άνοια είναι ο γενικός όρος για διάφορες κλινικές καταστάσεις που σχετίζονται με την εξασθένιση κάποιων ψυχικών λειτουργιών, όπως είναι η σκέψη, η μνήμη και ο προσανατολισμός.
Η νόσος Alzheimer είναι, επομένως, μια υπό-μορφή άνοιας. Σε σκύλους και γάτες, η εν λόγω άνοια είναι γνωστή με την ονομασία «Γνωστικό Δυσλειτουργικό Σύνδρομο», ή «Σύνδρομο Γνωστικής Δυσλειτουργίας (CDS)», καθώς η απώλεια γνωστικών ικανοτήτων οδηγεί σε απώλεια της ικανότητας να επεξεργάζονται σήματα από το περιβάλλον.
Η άνοια είναι μια ασθένεια που προκύπτει από τον αργό θάνατο των υγιών νευρικών κυττάρων στον εγκέφαλο – ειδικά εκείνων που είναι υπεύθυνα για τον προσανατολισμό, τη μάθηση, τη μνήμη και την ευαισθητοποίηση.
Από CDS μπορεί να νοσήσει οποιοδήποτε σκυλί ή γάτα, ανεξάρτητα από τη φυλή και το φύλο. Ο μεγαλύτερος παράγοντας κινδύνου είναι η ηλικία.
Η ομοσπονδιακή ένωση για την υγεία των ζώων αναφέρεται σε μια μελέτη, σύμφωνα με την οποία, το 20% των σκυλιών άνω των εννέα ετών και το 68% των σκυλιών άνω των 15 ετών πάσχουν από άνοια.
Ποια είναι τα πιο συνηθισμένα συμπτώματα της άνοιας στον σκύλο;
– Αποπροσανατολισμός: Μπορεί να εκδηλωθεί με πολλούς και διαφορετικούς τρόπους. Το ζώο περιπλανιέται άσκοπα, κοιτάζει το διάστημα ή τον τοίχο, και δεν αναγνωρίζει γνωστούς ανθρώπους ή αντικείμενα.
– Αλλαγή αλληλεπίδρασης: Παρατηρούμε στο ζώο μία μείωση της επιθυμίας για στοργή και χάδια. Επίσης, ο σκύλος αρχίζει να γαυγίζει ή να γρυλίζει, με ασυνήθιστο τρόπο, και να απομακρύνεται από γνωστούς του ανθρώπους και αντικείμενα.
– Αλλαγή ρυθμού ύπνου – δραστηριοτήτων: Τα σκυλιά και οι γάτες με άνοια φαίνονται πολύ κουρασμένα κατά τη διάρκεια της ημέρας, και κοιμούνται πολλές ώρες παραπάνω. Αντίθετα, είναι, συχνά, ανήσυχα το σούρουπο ή στο σκοτάδι: περιπλανιούνται άσκοπα, λαχανιάζουν και κλαίνε.
– Απώλεια εκμαθημένων ικανοτήτων: Λόγω της εξασθένισης της μνήμης, τα κατοικίδια ζώα με άνοια ξεχνούν πολλά από τα πράγματα που είχαν μάθει κάποτε. Σε πολλές περιπτώσεις η νόσος συνδέεται με ακράτεια και ανικανότητα του ζώου να αναγνωρίζει, πλέον, γνωστά ονόματα και εντολές.
– Ανησυχία: Πολλά σκυλιά υποφέρουν από άγχος αποχωρισμού. Άλλες φορές, ανησυχούν μόλις κάποιος χαθεί από το οπτικό τους πεδίο. Επιπλέον, μπορεί να εμφανίσουν φόβο σε γνωστά ή άγνωστα μέρη.
Τι μπορούμε να κάνουμε εμείς για τον σκύλο μας όταν παρουσιάζει άνοια;
Δεν υπάρχει θεραπεία για το σύνδρομο γνωστικής δυσλειτουργίας.
Ωστόσο, όσο νωρίτερα διαγνωστεί και αντιμετωπιστεί η ασθένεια, τόσο περισσότερο μπορούμε να καθυστερήσουμε την πορεία της νόσου.
Οι τρόποι με τους οποίους μπορούμε να επιβραδύνουμε τη νόσο, είναι:
● Φάρμακα: Υπάρχουν ειδικά φάρμακα για την υποστηρικτική θεραπεία χρόνιων εγκεφαλικών διαταραχών.
● Διατροφολογική θεραπεία: Πρόσφατες έρευνες έχουν δείξει ότι ορισμένα συστατικά της τροφής μπορούν να έχουν θετικά αποτελέσματα στη λειτουργία του εγκεφάλου και στις γνωστικές ικανότητες.
Λόγω της άνοιας και των σχετικών αλλαγών στον εγκέφαλο, τα νευρικά κύτταρα δεν διαθέτουν αρκετή γλυκόζη, οπότε είναι σημαντικό να παρέχουμε ενέργεια από άλλες πηγές, όπως είναι τα τριγλυκερίδια μέσης αλύσου (ΜCΤ).
Τα τριγλυκερίδια μέσης αλύσου μπορούν εύκολα να απορροφηθούν στο πεπτικό σύστημα και να μετατραπούν σε κετόνες στο ήπαρ. Από το ήπαρ, διασχίζουν εύκολα το φράγμα αίματος – εγκεφάλου, όπου λειτουργούν ως εναλλακτικές πηγές ενέργειας.
Η διατροφή για έναν σκύλο με άνοια πρέπει, επίσης, να περιέχει έναν επιλεγμένο συνδυασμό θρεπτικών συστατικών που υποστηρίζουν τον μεταβολισμό στον εγκέφαλο: αργινίνη, λιπαρά οξέα (ΕPA – DHA), αντιοξειδωτικά με τη μορφή βιταμίνης C, βιταμίνη Ε, βιταμίνες Β, και σελήνιο.
● Συμπεριφορολογική υποστήριξη: Εφαρμόζοντας ένα σταθερό πρόγραμμα ύπνου, φαγητού και δραστηριοτήτων, μειώνουμε το αίσθημα ανασφάλειας και άγχους στον σκύλο.
Με καινούργια ερεθίσματα (παιχνίδια, διαφορετικές διαδρομές στη βόλτα, νέες εντολές) εξασκούμε τις ψυχοδιανοητικές ικανότητές του.
Κάνοντας στον σκύλο χαλαρωτικά μασάζ βοηθάμε να απελευθερωθεί η ορμόνη ωκυτοκίνη (ορμόνη της ευτυχίας), η οποία του προσφέρει αίσθηση ασφάλειας.
Παρόλο που η άνοια είναι μια νόσος που δεν θεραπεύεται, μπορούμε, προβαίνοντας σε σωστές και αποτελεσματικές ενέργειες, να επιβραδύνουμε την εξέλιξη της νόσου και να χαρούμε ποιοτικό χρόνο με τον σκύλο μας».
▪ Η κυρία Ρεγγίνα Μπίμπα είναι διατροφολόγος – εκπαιδεύτρια σκύλων, ασχολείται με την ανατροφή και εκπαίδευσή τους, και είναι πτυχιούχος διατροφολογίας σκύλων και γατών του Πανεπιστημίου ATN της Ελβετίας. Εργάζεται στην biodog.