Έκαστος στο είδος του, όπως και κάθε σκύλος.
Γιατί είναι μοναδικός και τετραπέρατος στην «ειδικότητά» του. Έχει αναπτυγμένη νοημοσύνη και ικανότητα να αντιλαμβάνεται και να «σκέφτεται» γρήγορα, αλλά και αποτελεσματικά.
Εσείς γνωρίζετε τον βαθμό εξυπνάδας του σκυλάκου σας;
Ο θετικός εκπαιδευτής σκύλων, Σεραφείμ Καρυπίδης, μας βοηθά να τον ανακαλύψουμε.
«Η ευφυΐα είναι μια ικανότητα, που κάθε ένας από εμάς την αντιλαμβάνεται διαφορετικά.
Ο ίδιος ο όρος έχει έναν θετικό χαρακτηρισμό για το άτομο το οποίο προσδιορίζει και, σχεδόν πάντα, είναι συνυφασμένος με την απόδοση του ατόμου έναντι άλλων.
Θα μπορούσαμε να ορίσουμε την ευφυΐα ως τον λιγότερο χρόνο που δαπανήθηκε για την απόκτηση ενός επιθυμητού αποτελέσματος και την αποφυγή μη-επιθυμητών παρενεργειών.
Ένα άτομο, λοιπόν, είναι πιο έξυπνο από ένα άλλο, όταν μπορεί να φέρει ένα επιθυμητό αποτέλεσμα πιο γρήγορα από κάποιο άλλο, και με λιγότερες «απώλειες».
Είναι ένας σκύλος πιο έξυπνος από έναν άλλον;
Αν θεωρούμε έναν σκύλο περισσότερο ή λιγότερο έξυπνο από έναν άλλον, αυτό σημαίνει ότι έχουμε συγκρίνει την απόδοσή του σε μια συγκεκριμένη κατάσταση με εκείνη κάποιου άλλου σκύλου.
Η ευφυΐα ενός σκύλου εξαρτάται από τον παρατηρητή.
Αν δώσουμε έναν Ελληνικό Ιχνηλάτη σε έναν βοσκό, αυτός, ίσως, να μη μείνει ευχαριστημένος από την απόδοσή του στην φύλαξη του κοπαδιού. Όπως και ένας κυνηγός δεν θα έμενε ικανοποιημένος από την απόδοση ενός Ελληνικού Ποιμενικού στην καταδίωξη ενός θηράματος.
Αν, όμως, αλλάζαμε τα σκυλιά μεταξύ τους, θα βλέπαμε ότι και οι δυο θα έμεναν ευχαριστημένοι.
Κάθε παρατηρητής θα αξιολογήσει την ευφυΐα του σκύλου με διαφορετικά κριτήρια και σύμφωνα, πάντα, με την απόδοσή του.
Εφόσον υπάρχουν διαφορετικά κριτήρια, υπάρχουν και διαφορετικές πιθανότητες ως προς την απόδοσή του σκύλου: καλύτερη, ή χειρότερη σε σχέση με τους υπόλοιπους.
Σύμφωνα με αυτή τη λογική, η ευφυΐα δεν είναι μίας μορφής, αλλά υπάρχουν πολλών ειδών «ευφυΐες».
Για παράδειγμα, η ικανότητα της συνεργασίας με τον άνθρωπο, η οσφρητική ικανότητα, η καταδιωκτική ικανότητα, η κοινωνική ικανότητα, κ.τ.λ., θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν ως διαφορετικές μορφές ευφυΐας.
Οι φαινοτυπικές διαφορές -αυτές που μπορούμε να παρατηρήσουμε ανάμεσα σε δυο σκύλους από δυο διαφορετικές φυλές- είναι άμεσο αποτέλεσμα της επιλεκτικής αναπαραγωγής των προγόνων τους, που έγινε για να αποκτήσουν αυτά τα συγκεκριμένα χαρακτηριστικά. Και κάνουν κάθε φυλή διαφορετική.
Το να είναι ο Ελληνικός Ιχνηλάτης ένα λεπτό και γρήγορο σκυλί θεωρούνταν ένα πλεονέκτημα για το κυνήγι, ενώ το να είναι ο Ελληνικός Ποιμενικός ένα σκυλί με χοντρή γούνα για να αντέχει το κρύο και τα δαγκώματα ήταν ένα πλεονέκτημα για τη ζωή στα βουνά.
Κάθε φυλή έχει δημιουργηθεί από τον άνθρωπο για συγκεκριμένο σκοπό
Γι’ αυτό, σε κάποιες συνθήκες πλεονεκτεί και σε κάποιες άλλες μειονεκτεί έναντι μιας άλλης φυλής.
Η προσπάθεια σύγκρισης δυο φυλών ως προς την απόδοσή τους σε ένα τεστ είναι παραπλανητική.
Η ίδια η έννοια της ευφυΐας, για τους περισσότερους, είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την ικανότητα της αλληλεπίδρασης του σκύλου με τον άνθρωπο, και λανθασμένα θεωρούμε αυτήν την ικανότητα ως ένα γενικό δείκτη ευφυΐας ενός σκύλου.
Κάθε σκύλος, αλλά και άνθρωπος, έχει διαφορετικά χαρακτηριστικά και, άρα, διαφορετική ικανότητα σε διαφορετικές καταστάσεις.
Πρέπει να βρούμε σε τι είναι καλός ο δικός μας σκύλος και να εκμεταλλευτούμε αυτή τη μορφή ευφυΐας του προς όφελος και των δυο μας.
Πάντως, όλοι θα συμφωνήσουμε ότι το μόνο σίγουρο είναι πως όλοι οι σκύλοι είναι αρκετά έξυπνοι, ώστε να μας κάνουν να νιώθουμε τύψεις και να τους δίνουμε χάδια και λιχουδιές».
Ο θετικός εκπαιδευτής σκύλων, Σεραφείμ Καρυπίδης
*Ο κύριος Σεραφείμ Καρυπίδης είναι approved instructor της Academy of Dog Training and Behaviour (Adtb) και εδώ και δύο χρόνια παρακολουθεί μαθήματα για το Advanced Diploma in Canine Behaviour Management (ADCBM) του Compass Education. Ζει στη Θεσσαλονίκη.
