Τα τελευταία χρόνια η ωμή τροφή έχει υιοθετηθεί από πολλούς ιδιοκτήτες/κηδεμόνες ζώων. Ωστόσο, όσοι έχουν αποφασίσει να ταΐζουν το ζωάκι τους με ωμή τροφή θα πρέπει να τηρούν τους κανόνες υγιεινής. Επίσης, για τη χορήγησή της θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη διάφοροι παράγοντες.
Η σύμβουλος διατροφής σκύλου και γάτας, Ελένη Παλαιολογοπούλου, μας ενημερώνει σχετικά με την ωμή τροφή.
«Όσοι έχουμε σκυλάκια και τα αγαπάμε πολύ, προσπαθούμε να ανακαλύπτουμε τρόπους που θα τα βοηθήσουν να ζήσουν μια υγιή και όσο γίνεται πιο ευτυχισμένη ζωή. Μας προσφέρουν τόσα πολλά, ώστε αυτό είναι το λιγότερο που μπορούμε να κάνουμε για εκείνα.
Ως η πλέον κατάλληλη τροφή θεωρείται, αυτή τη στιγμή, παγκοσμίως η ωμή τροφή για πολύ συγκεκριμένους λόγους, που ανακαλύπτουν όσοι την επιλέγουν για τα κατοικίδιά τους. Παρατηρείται ότι η ωμή τροφή, μεταξύ άλλων, προσφέρει λαμπερό τρίχωμα, λευκά δόντια, λιγότερη έως καθόλου κακοσμία δέρματος, λαμπερά μάτια, μικρότερα κόπρανα. Αυτά τα οφέλη συνδέονται με τις ιδιότητες της ωμή τροφής, αφού είναι λιγότερο επεξεργασμένη, διατηρεί τα ένζυμα της τροφής αναλλοίωτα μαζί με τις βιταμίνες, τα μέταλλα και τα ιχνοστοιχεία και, άρα, μπορεί να προσφέρει μεγαλύτερη ενέργεια. Επιπλέον, δεν έχει συνθετικές χρωστικές και χρώματα, είναι μια τροφή που τα συστατικά της, όπως και για εμάς τους ανθρώπους, έχουν μικρή διάρκεια ζωής – επομένως και συντήρησης, με ό,τι συνεπάγεται αυτό. Παράλληλα με τα οφέλη, όπως αναφέρουν οι Berschneider 2002 και Freeman & Michel 2001, η ωμή τροφή, αντικατοπτρίζει την αρχέγονη δίαιτα που ακολουθούσαν οι λύκοι και οι άγριοι σκύλοι, «κουμπώνει» με τα ανατομικά χαρακτηριστικά της γνάθου και του πεπτικού συστήματος του σκύλου, που είναι σχεδιασμένα, ώστε να μασάνε ωμό κρέας, κόκκαλα και εντόσθια, και μακροπρόθεσμα συμβάλλει σε καλύτερο ανοσοποιητικό, λιγότερα περιστατικά χρόνιων ασθενειών και γενικότερη βελτίωση της υγείας.
Πολύ σημαντικό είναι ότι η ωμή τροφή είναι ζωντανή τροφή, που διατηρεί την ενέργεια του οργανισμού από όπου προέρχεται, αλλά και την κατάσταση της υγείας του. Έχει μια δύναμη ζωής μέσα της (life force) που, με τη σειρά της, ενισχύει την ενέργεια του οργανισμού που θα τη λάβει. Αυτή η ενέργεια είναι «γνωστή ως πράνα στην Ινδία ή ως chi στην Κίνα» και είναι, όπως γράφει ο Gerry Morton, το πιο βασικό και πρωταρχικό συστατικό με βάση το οποίο το σώμα ευημερεί.
Για να δούμε και την επιστήμη
Με βάση μια νέα σημαντική επιστήμη που λέγεται Canine Nutrigenomics (η επιστήμη που συνδέει τη διατροφή με τα γονίδια) μαθαίνουμε, ότι η τροφή είναι σε θέση να επηρεάσει τον σκύλο σε κυτταρικό επίπεδο, στέλνοντας υγιή ή μη υγιή μηνύματα στον οργανισμό του. Αντιθέτως με το DNA που είναι σταθερό για μια ζωή, το επιγονιδίωμα που περιβάλλει το DNA επηρεάζεται από πλήθος παραγόντων, ανάμεσά τους και η τροφή. Η τροφή, λοιπόν, «μιλάει» στα κύτταρα του σκύλου μας (και της γάτας μας, φυσικά!). Όσο πιο «καθαρή» είναι αυτή η τροφή, λιγότερο επιβαρυμένη και στην αρχική φυσική της μορφή, τόσο περισσότερο βιοδιαθέσιμη είναι για τον οργανισμό (μπορεί να την απορροφήσει – αφομοιώσει και να αντλήσει τα οφέλη της καλύτερα, εξ’ ού και τα μικρότερα κόπρανα). Βέβαια πρέπει να επισημάνουμε ότι ακόμη και την καλύτερη τροφή να δώσουμε στον σκύλο μας, κάθε σκύλος είναι διαφορετικός και προχωράμε με βάση τις ιδιαιτερότητές του. Αν ο σκύλος μας έχει δυσανεξία σε κάποια τροφή, τότε η ίδια τροφή που θα βοηθήσει ένα ζωάκι, θα αποτελέσει πρόβλημα για κάποιο άλλο. Μπορεί, δίνοντας αρνί σε κάποιον σκύλο, εκείνος να εμφανίσει δερματικά ή πεπτικά προβλήματα – κι ας είναι στην ωμή του μορφή. Ό,τι μπορεί να αποτελέσει ασφαλές τρόφιμο για ένα σκύλο μπορεί να μην ταιριάζει στο διατροφολόγιο ενός άλλου.
Δύο βασικές κατηγορίες ωμής τροφής
Δύο βασικές κατηγορίες της ωμής τροφής για σκύλους αποτελεί η B.A.R.F και το λεγόμενο raw prey model (μοντέλο θηραματικής διατροφής). Η βασική διαφορά μεταξύ των δύο είναι ότι το θηραματικό μοντέλο δεν περιλαμβάνει φρούτα, λαχανικά ή άλλα συστατικά, κάτι που η διατροφή B.A.R.F. τα περιέχει. Αρκετοί διατροφολόγοι σκύλων στο εξωτερικό θεωρούν ότι το μοντέλο της B.A.R.F. είναι μια καλύτερα τεκμηριωμένη πρόταση για τον σκύλο.
Τι μπορεί να περιέχει μια διατροφή B.A.R.F; Κρέας, κόκκαλα, όργανα, λαχανικά, φρούτα, έλαια, superfoods, βότανα, κ.ά. Η ποσότητα των συστατικών, η αναλογία τους και η επιλογή τους θα εξαρτηθεί από παράγοντες όπως, η ηλικία του σκύλου, η σωματική του κατάσταση (π.χ. αν πρέπει να χάσει ή να πάρει βάρος), η ενεργητική του κατάσταση, η ράτσα του, το αν βρίσκεται σε εγκυμοσύνη, αν μένει μέσα ή στον κήπο, αν έχει πεπτικά, ή άλλα προβλήματα υγείας (π.χ. σε ένα σκύλο με γαστρεντερικά προβλήματα προσέχουμε τις αναλογίες, την πηγή πρωτεΐνης και τα συστατικά, ώστε να μην εντείνουμε το πρόβλημα.
Πρόταση δίαιτας
Μια γενικευμένη πρόταση δίαιτας, ανά συνταγή ημέρας, περιλαμβάνει περίπου 55%-60% κρέας μαζί με αυγό, 10% μασώμενα κόκκαλα, 5% συκώτι ή άλλο όργανο, 5% ψάρι, 15% λαχανικά και φρούτα και 5% έλαια και άλλα συστατικά. Να τονίσουμε εδώ ότι αυτή είναι μια ενδεικτική πρόταση, χωρίς να σημαίνει ότι μπορεί να εφαρμοστεί σε κάθε περίπτωση και ανάγκη σκύλου. Συνήθως τα ενήλικα σκυλιά χρειάζονται το 2%-3% του βάρους τους σε ημερήσια τροφή, και πάλι όμως λαμβάνοντας υπόψη τους παράγοντες που αναφέραμε παραπάνω. Ένας σκύλος που μεγαλώνει σε συνθήκες κρύου έχει περισσότερη ανάγκη σε λίπος, από ό,τι ένας σκύλος που μεγαλώνει σε θερμότερα κλίματα. Και εδώ θα πρέπει να λάβουμε υπόψη, όχι το ποσοστό με βάση το βάρος του, αλλά τις θερμίδες που χρειάζεται να καταναλώσει και πόσες από αυτές θα προέρχονται από το λίπος.
Να τηρούνται οι κανόνες υγιεινής
Η ωμή τροφή παρουσιάζει, λοιπόν, αρκετά οφέλη, θέλει προσοχή στην ποιότητα του κρέατος, στη διαχείρισή του στο σπίτι μας, ώστε να βεβαιωθούμε ότι τηρούμε βασικές υγειονομικές αρχές, όπως θα κάναμε και με το δικό μας φαγητό. Δηλαδή, πλύσιμο χεριών, πάγκων και σκευών, κατάψυξη του κρέατος και απόψυξη στο ψυγείο προτού το προσφέρουμε στο ζωάκι μας. Δεν αφήνουμε το φαγητό εκτός ψυγείου, για να μη χαλάσει. Αν ο σκύλος μας δεν το φάει αμέσως, απομακρύνουμε το πιάτο. Ένα κρέας που είναι δύσοσμο, έχει αλλοιωμένο χρώμα και δεν θα το καταναλώναμε ούτε εμείς, δεν θα πρέπει να δοθεί στον σκύλο μας.
Η φροντίδα μέσω του φαγητού αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της σχέσης ανθρώπου – σκύλου και είναι ανεκτίμητη. Θα το διαπιστώσετε, όταν φτιάξετε το πρώτο του γεύμα!
Πηγές
1. https://l.facebook.com/l.php?u=https%3A%2F%2Fwww.energyfirst.com%2Fsite%2Fnewsletter%2F05-09-05-Healing-Power-Foods.htm%3Ffbclid%3DIwAR0jwsy8_BIPBFThFFty60esYoD2AwcJfqGzPGsAjJJM7uYsGyGtagutLQM&h=AT0o2lbHkdzQcsuu0wvoBt3XpqX_tEl5d9r0iETUnZEhkAt_pK9010grQlHszDWE-BcIzs5uLexACvBESwPHa0wdo5Mze9TljDSOag6T8TADal_01H1YIU6uT5MqusWNbAIS
2. Canine Nutrigenomics: The New Science of Feeding Your Dog for Optimum Health by W. Jean Dodds, Diana R. Laverdure
3. Freeman LM & Michel KE, (2001), Evaluation of raw food diets for dogs, Journal of the American Veterinary Medical Association, vol. 218, no. 5, pp 705 – 709.
4. Bernschneider HM, (2002) Alternative Diets, Clinical Techniques in Small Animal Practice, vol. 17, no. 1, pp 1-5.