Η συγκέντρωση του νου στο τι συμβαίνει στην παρούσα στιγμή – το τώρα – επιτρέπει στους ανθρώπους να παρατηρούν πράγματα και στιγμές που θα μπορούσαν να χάσουν, υποστηρίζει ο Δρ. Timothy Riley, επίκουρος καθηγητής οικογενειακής και κοινωνικής ιατρικής του συστήματος υγείας και νοσοκομείων Penn State Health.
Πρόκειται για κάτι που μπορεί να ακούγεται απλό, αλλά σίγουρα δεν είναι. «Γνωρίζοντας και ελέγχοντας τις αισθήσεις, τις σκέψεις και τα συναισθήματα (θετικά και αρνητικά) μπορεί να μας βοηθήσει να επιλέξουμε πώς ανταποκρινόμαστε σε κάτι παρά πώς αντιδράμε», τονίζει ο Δρ. Riley.
Η ενσυνειδητότητα (στα αγγλικά χρησιμοποιείται ο όρος mindfulness) είναι η ικανότητά μας να εστιάζουμε στην παρούσα στιγμή και στο πώς ακριβώς έχουν τα πράγματα «εδώ και τώρα» πετώντας από το μυαλό μας τις ανησυχίες για το μέλλον και τις αναπολήσεις στο παρελθόν. Η εν λόγω κατάσταση αναστέλλει την κρίση άγχους δίνοντας μας χρόνο να αποδεχτούμε το παρόν ως έχει και να σκεφτούμε καθαρότερα τις πράξεις μας και τις επιλογές μας.
«Η ανατροφή και τα γονίδια μάς έχουν προγραμματίσει για το πώς προσλαμβάνουμε τις καταστάσεις», εξηγεί ο Δρ. Riley και συνεχίζει επισημαίνοντας ότι οι ενστικτώδεις αντιδράσεις κάθε ατόμου μπορούν να είναι άμεσες ή και όχι.
Ένα χαρακτηριστικό και σχετικά απλό παράδειγμα που παραθέτει ο Δρ. Riley είναι το εξής: «Περπατάμε έξω από ένα ζαχαροπλαστείο, βλέπουμε ένα γλυκό και τότε έχουμε μία συναισθηματική αντίδραση. Θέλουμε το γλυκό, αλλά τότε μπορεί να έχουμε και ενοχές για το ότι το θέλουμε». Αν είμαστε πνευματικά προετοιμασμένοι τότε θα δούμε το γλυκό και θα μας αφήσει ανεπηρέαστους. Για ορισμένα δευτερόλεπτα μπαίνουμε σε στάση παρατηρητή όπου μπορούμε να δούμε τι συμβαίνει χωρίς όμως να επηρεαζόμαστε. Αυτό μας δίνει τον απαραίτητο χώρο και χρόνο που θα μας βοηθήσει να αποφασίσουμε αν το να αγοράσουμε το γλυκό είναι μια σοφή επιλογή κι αν το χρειαζόμαστε στ’ αλήθεια».
Αρκετές έρευνες δείχνουν πόσο η ικανότητα για καθαρή σκέψη μπορεί να μειώσει το άγχος και τα χρόνια προβλήματα υγείας όπως η κατάθλιψη, ο πόνος και η υπέρταση.
«Η εγρήγορση στην παρούσα στιγμή δίνει ένα μεγάλο αριθμό θετικών επιδράσεων στην καθημερινή μας ζωή. Συνήθως το τι συμβαίνει δεν είναι τόσο κακό ώστε να μας χαλάσει τη διάθεση και η συνειδητοποίηση αυτού του γεγονότος μπορεί να μας φέρει πιο θετικές σκέψεις με την άμεση αντίδρασή μας να είναι καλύτερη».
«Όσο περισσότερο εξασκούμαστε σε αυτή τη μέθοδο σκέψης, τόσο περισσότερο ενισχύουμε τον μυ της συναισθηματικής μας ρύθμισης», τονίζει ο Δρ. Riley και καταλήγει λέγοντας: «Όταν αυτόματα συναισθήματα έρχονται στην επιφάνεια μπορούμε να επιλέξουμε πώς και αν θα τα αφήσουμε να μας επηρεάσουν».
