Πόση ανακούφιση νιώθουμε όταν μετά από μια δύσκολη μέρα επιστρέφουμε στο σπίτι μας και βάζουμε να ακούσουμε τα αγαπημένα μας τραγούδια και με ένα μαγικό τρόπο ξεφορτωνόμαστε όλα τα βάρη της μέρας που τελείωσε. Η μουσική μας ανανεώνει και μας κάνει καλό, μπορεί όμως κάτι τέτοιο να αποδειχθεί επιστημονικά;
«Είναι σχεδόν σαν φάρμακο» αναφέρει ο Δρ. David Alter, καρδιολόγος στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο του Τορόντο και επιστημονικός συνεργάτης στο Ερευνητικό Ινστιτούτο KITE του νοσοκομείου και μελετά τη χρήση της μουσικής στην βελτίωση της καρδιακής υγείας. Ο ίδιος ακούει τη μουσική των Rolling Stones όταν κάνει γυμναστική για να τον κρατά σε εγρήγορση: «Η έρευνά μας που δημοσιεύτηκε πρόσφατα στο Psychology of Sport and Exercise αποδεικνύει ότι η μουσική μπορεί να αποσπάσει την προσοχή μας από τον πόνο της άσκησης. Γι’ αυτό είναι πιο εύκολο να ασκούμαστε για μεγαλύτερο διάστημα ή πιο έντονα όταν ακούμε μουσική».
Οι θεραπευτικές ιδιότητες της μουσικής ήταν ήδη γνωστές από την αρχαία Ελλάδα καθώς γιατροί χρησιμοποιούσαν φλάουτα και έγχορδα όργανα για να θεραπεύσουν τους ασθενείς. Σήμερα, οι ερευνητές εξακολουθούν να ερευνούν τα οφέλη της μουσικής για την υγεία, ενώ η μουσικοθεραπεία ήδη εφαρμόζεται σε πολλές περιπτώσεις: «Υπάρχει η γενική αντίληψη ότι η μουσική μας κάνει καλό» συμπληρώνει «όμως χρειαζόμαστε και επιστημονικές αποδείξεις. Νομίζω ότι γινόμαστε πιο αυστηροί στην επιστημονική μας προσέγγιση».
Τι αναφέρουν τα ερευνητικά στοιχεία
Πρόσφατες μελέτες υποστηρίζουν αυτή την υπόθεση. Μια μελέτη του 2020 στο Journal of Cardiothoracic Surgery απέδειξε ότι η μουσικοθεραπεία απάλυνε τον πόνο, το άγχος και την κατάθλιψη ανθρώπων που είχαν υποβληθή σε επέμβαση αορτοστεφανιαίας παράκαμψης (επέμβαση bypass). Ομοίως, άνθρωποι με πόνους στο στήθος μετά από μια εκδήλωση καρδιακής προσβολής που ακούγαν μουσική για τριάντα λεπτά τη μέρα σε διάστημα μεγαλύτερο των εφτά χρόνων δήλωσαν ότι είχαν λιγότερο άγχος και πόνο στο στήθος σε σχέση με αυτούς που δεν άκουγαν. Αυτά τα προκαταρκτικά δείγματα δημοσιεύτηκαν το περασμένο Μάρτιο στο διαδικτυακό συνέδριο της Αμερικανικής Καρδιολογικής Εταιρείας. Μια άλλη έρευνα από το 2018 στο Scientific Reports αναδεικνύει ακόμα ότι μέσω της μουσικοθεραπείας, μπορούν να γίνουν πιο αποτελεσματικά τα φάρμακα για την αρτηριακή πίεση.
Γιατί συμβαίνει αυτό;
Γενικά ο δρ. Alter υογραμμίζει ότι υπάρχουν δύο σχολές σκέψης σχετικά με το γιατί η μουσική είναι τόσο αποτελεσματική: «Η μια σχολή υποστηρίζει ότι η μουσική διεγείρει όλες τις ‘καλές’ ορμόνες και τις λειτουργίες του σώματος έτσι ώστε να μειωθεί η αρτηριακή πίεση και να βελτιωθούν οι καρδιακοί παλμοί. Η άλλη σχολή όμως υποστηρίζει ότι είναι η δικές μας συμπεριφορά που βοηθούν την καρδιά μας και η μουσική μας βοηθάει να βελτιώσουμε αυτές τις συμπεριφορές».
Αυτό μάλιστα αντικατοπτρίζει το πιο σημαντικό πράγμα που μπορούν να κάνουν οι άνθρωποι για την καρδιά τους: την άσκηση: «Γνωρίζουμε ότι η άσκηση είναι καθοριστική για την ποιότητα της ζωής μας και την μακροζωία. Η μουσική μπορεί να μας βοηθήσει με αυτές τις υγιεινές επιλογές και συμπεριφορές που βελτιώνουν την υγεία της καρδιάς».
Πώς συμβαίνει αυτό; Η Joanne Loewy, διευθύντρια του Louis Armstrong Center for Music and Medicine στο Ινστιτούτο Υγείας Mount Sinai Beth στη Νέα Υόρκη, επισημαίνει ότι ο ρυθμός της μουσικής μπορεί να επηρεάσει την αναπνοή η οποία με τη σειρά της επηρεάζει την καρδιακή λειτουργία. Εκτός από τη μείωση του άγχους «η αναπνοή συμβαδίζει με τον καρδιακό ρυθμό. Γνωρίζουμε αν μπορούμε να επιβραδύνουμε την πνευμονική λειτουργία και να έχουμε πιο δυνατές εισπνοές, απορροφάται περισσότερο οξυγόνο στο αίμα οπότε πετυχαίνουμε μια καλύτερη λειτουργία της καρδιάς».
Συμπερασματικά, η Loewy καταλήγει ότι η μουσική δε θα πρέπει να λείπει από το πρόγραμμα κανενός: «Όλοι μπορούν να επωφεληθούν από τα διαφορετικά είδη μουσικής ανάλογα με την κουλτούρα τους, την ιστορία τους και τα γονίδια τους. Οπότε βρείτε την μουσική που σας ευχαριστεί και προσαρμόστε την στις καθημερινές σας δραστηριότητες για να λάβετε ολοκληρωτικά τα οφέλη της». Μπορείτε να επιλέξετε χαλαρωτική μουσική πριν τον ύπνο και ανεβαστική μουσική όταν κάνετε γυμναστική ή τις δουλειές του σπιτιού.
Διαβάστε επίσης
Παυσίπονα μετά μουσικής για μεγαλύτερη ανακούφιση!
Επιληψία: Η μουσική που αυξάνει το προσδόκιμο επιβίωσης
