Απομόνωση στο σπίτι, απαγόρευση κυκλοφορίας και κοινωνική απομάκρυνση. Η νέα πραγματικότητα που έφερε η πανδημία του Covid 19 συνοδεύτηκε από αυστηρά κυβερνητικά μέτρα σε πολλές χώρες για την προστασία της δημόσιας υγείας, στα οποία η συμμόρφωση δεν φάνηκε εύκολη για όλους.
Η απόκριση στις νέες συνθήκες ήταν διαφορετική: ορισμένοι υποδέχτηκαν τα νέα μέτρα με τρόμο, άλλοι καθησυχάστηκαν θεωρώντας τη λήψη τους αναγκαίο κακό… Πού άραγε οφείλονται αυτές οι διαφορές;
Ενώ μια κοινή συμπεριφορά θα κρινόταν εύλογη αφού όλοι αντιμετωπίζουμε την ίδια πραγματικότητα, ο εγκέφαλός μας δεν ακολουθεί απαραιτήτως αυτή τη λογική, και αυτό διότι δεν μπορούμε να καταγράψουμε όλες τις πληροφορίες που λαμβάνουμε με τις αισθήσεις μας. Αντ ‘αυτού, δίνουμε προσοχή στις πληροφορίες που μας αφορούν περισσότερο και με βάση αυτές προχωρούμε στην ερμηνεία όσων συμβαίνουν στον κόσμο. Κοντολογίς, κατασκευάζουμε το δικό μας αφήγημα για το τι συμβαίνει και στη συνέχεια αντιδρούμε στο αφήγημα αυτό.
Γιατί τα άτομα αντιδρούν τόσο διαφορετικά στα ίδια γεγονότα λοιπόν; Οι διαφορετικές εμπειρίες του καθενός πιθανώς καθοδηγούν το επίκεντρο του ενδιαφέροντός μας σε διαφορετικές πτυχές της πραγματικότητας. Τα κομμάτια που παρακολουθούμε, όταν τα βάλουμε στη σειρά, θα συνθέσουν μια διαφορετική ιστορία που εν συνεχεία θα καθορίσει την ανταπόκρισή μας στην κατάσταση.
Ας δούμε κάποιους βασικούς παράγοντες της διαφορετικής απόκρισης στα γεγονότα:
1. Διαφορετική οπτική: Ερμηνεύοντας το lockdown με θετικό ή αρνητικό πρόσημο
Μία από τις κύριες λειτουργίες του εγκεφάλου μας είναι να αναγνωρίζει τις ευκαιρίες που φέρνουν ανταμοιβή και τις παγίδες που μπορούν να μας βλάψουν τόσο σωματικά όσο και πνευματικά. Έπειτα, αποφασίζουμε τις κινήσεις μας ζυγίζοντας τις πιθανές ανταμοιβές και αρνητικές συνέπειες. Και στο σημείο αυτό έρχεται η διαφοροποίηση των ανθρώπων σύμφωνα με το πού γέρνει η πλάστιγγα. Στις δύσκολες στιγμές, κάποιοι βλέπουν το φως και την ανταμοιβή, ενώ για άλλους δεν υπάρχει τίποτα, παρά παγίδες.
Κάποιοι θα εκλάβουν τα απαγορευτικά μέτρα ως μια ευκαιρία να απολαύσουν τη φύση τώρα που αναγκαστικά απέχουν από τα εργασιακά τους καθήκοντα. Αντίθετα, για όσους βλέπουν μόνο τον κίνδυνο να μολυνθούν από τον COVID-19, θα επιδιώξουν τον αποκλεισμό για να προστατευτούν οι ίδιοι και οι οικογένειές τους μένοντας στο σπίτι.
2. Εσωστρεφείς και εξωστρεφείς
Για τους εσωστρεφείς, η καραντίνα στο σπίτι με τους αγαπημένα πρόσωπα και η αποφυγή κάθε κοινωνικής συναναστροφής φαντάζουν πράγματι ανακουφιστικές. Για τους εξωστρεφείς, ωστόσο, πρόκειται για καταδίκη. Ενώ οι βιντεοκλήσεις ή οι διαδικτυακές συζητήσεις μπορούν να συμβάλουν στην άμβλυνση του προβλήματος, δεν θα μπορέσουν ποτέ να ικανοποιήσουν την επιθυμία τους για κοινωνική επαφή.
3. Άνθρωποι με σκοπό εναντίον ανθρώπων με ελεύθερο χρόνο
Για κάποιους ανθρώπους, η τηλε-εργασία με τη χρήση διαδικτύου έχει αυξήσει την απασχόλησή τους ίσως περισσότερο από πριν. Για άλλους βέβαια, οι νέες συνθήκες έπληξαν τη ρουτίνα τους και κάπως έτσι, όσοι απασχολούνται ακόμα και συνεχώς μαθαίνουν μέσα από το νέο μοντέλο εργασίας μπορούν να συμμορφωθούν ευκολότερα στους νέους κανόνες από εκείνους που θα αναζητήσουν νέους τρόπους για να γεμίσουν τον χρόνο τους.
4. Η δεκτικότητα στην αβεβαιότητα και την ασάφεια
Στις μέρες μας, κάποιοι θέλουν τον πλήρη έλεγχο της κατάστασης σε ό,τι τους αφορά, φοβούμενοι οτιδήποτε ασαφές, και κάποιοι θα αφεθούν στα αδόκητα και τις αβεβαιότητες που θα έρθουν, με χαρά πολλές φορές για τις νέες προκλήσεις.
Οι πρώτοι θα αναζητήσουν ένα σαφές και αναμφισβήτητο μήνυμα που θα τους καθοδηγεί αυστηρά σχετικά με τις επόμενες κινήσεις τους, ενώ οι δεύτεροι θα αρκεστούν στην ενημέρωση σχετικά με το πόσο ασφαλές είναι να βγουν έξω.
Πώς να συμπεριφερθούμε στις αβέβαιες και ταραγμένες μέρες;
Οι ειδικοί συστήνουν ανοχή και ενσυναίσθηση. Ο καθένας θα καταγράψει την εμπειρία του από τη δική του σκοπιά, το δικό του αφήγημα. Δεν υπάρχει σωστό και λάθος, παρά πρέπει να κατανοήσουμε πως αυτό που ανακλάται μέσα από την απόκρισή μας στα τρέχοντα είναι οι προσωπικές μας εμπειρίες.
Πρέπει να είμαστε πρόθυμοι και με κάποια περιέργεια να γνωρίσουμε την ιστορία του πλησίον μας και να αναρωτηθούμε ακόμα γιατί η δική του ερμηνεία των πραγμάτων απέχει από τη δική μας. Επιπλέον, με βάση όσα γνωρίζουμε, θα ήταν καλό να σχηματίσουμε πολλές διαφορετικές ιστορίες και να επιλέξουμε εκείνη που μας υπόσχεται το καλύτερο, αλλά πάντα ρεαλιστικό, μέλλον. Μπορεί να μας βοηθήσει να διαχειριστούμε την περιρρέουσα αβεβαιότητα.
