Είναι ενοχλητικές, δημιουργούν προβλήματα στην καθημερινότητα και ορισμένες φορές μπορεί να αποδειχθούν και επικίνδυνες για την υγεία. Οι αλλεργίες απασχολούν όλο και περισσότερους ανθρώπους τις τελευταίες δεκαετίες, απόρροια της απομάκρυνσης από τη φύση και την συνεπακόλουθη μη ανάπτυξη αντισωμάτων στα αλλεργιογόνα, στη μόλυνση του περιβάλλοντος, στην έκθεση σε καπνό του τσιγάρου, σε ιογενείς λοιμώξεις, σε παράσιτα και σε άλλους παράγοντες που δρουν αθροιστικά. Σημειωτέον, η κληρονομικότητα έχει σημαντικό ρόλο στην ευαισθητοποίηση του ατόμου έναντι των αλλεργιών και αγγίζει το 80%. Αλλά εκτός της γενετικής προδιάθεσης το περιβάλλον ενεργοποιεί τις αλλεργικές αντιδράσεις, πράγμα που υποδηλώνει έναν συνδυασμό παραγόντων πριν την εκδήλωση των συμπτωμάτων.
Ένα πρόβλημα που μεγαλώνει
Η αλλεργία δεν αποτελεί η ίδια νόσο, αλλά έναν μηχανισμό που οδηγεί σε νοσηρές καταστάσεις. Ο όρος «αλλεργία» πρωτοεμφανίστηκε στο Münchener Medizinische Wochenschrift στις 24 Ιουλίου 1906, σε μια πραγματεία του Clemens von Pirquet, ενός παιδιάτρου από τη Βιέννη. Εκεί αναφέρεται ως μια «ειδικά τροποποιημένη αντιδραστικότητα του οργανισμού». Έναν και πλέον αιώνα μετά, ορίζουμε ως αλλεργία μια ανοσολογικά υπαγόμενη και ειδική σε αλλεργιογόνο υπερευαισθησία, που μπορεί να οδηγήσει σε ποικιλία διαφορετικών ασθενειών μέσω διαφόρων παθομηχανισμών. Το πρόβλημα μπορεί να είναι εποχιακό (άνοιξη ή φθινόπωρο) ή να διαρκεί καθόλη τη διάρκεια του έτους όπως συμβαίνει στα άτομα με ευαισθησία στην οικιακή σκόνη, σε διάφορα ζώα ή ακόμα και σε ορισμένα τρόφιμα. Συνηθέστερα αφορούν το αναπνευστικό σύστημα (αλλεργική ρινίτιδα ή άσθμα) και το δέρμα (αλλεργική δερματίτιδα ή ατοπικό έκζεμα, αλλεργική δερματίτιδα εξ επαφής, κνίδωση ή αγγειοοίδημα), μπορεί όμως να είναι αλλεργίες σε τρόφιμα, σε φάρμακα, σε υφάσματα και υλικά όπως π.χ. το λάτεξ, αλλά και σε τσιμπήματα εντόμων ή από επαφή με μέδουσες.
Όπως και να έχει, το πρόβλημα είναι υπαρκτό και απασχολεί όλο και περισσότερους ανθρώπους και στην Ελλάδα και στον κόσμο.
Εκτιμάται ότι ένας στους τρεις Έλληνες νεαρής ηλικίας πάσχει από αλλεργίες σε αερομεταφερόμενους παράγοντες όπως η γύρη, οι μύκητες, τα ακάρεα της οικιακής σκόνης ή το τρίχωμα ζώων. Ακόμη, ένας στους δέκα Έλληνες πάσχει από άσθμα, με τη συχνότητα να έχει αυξηθεί τις τελευταίες δεκαετίες. Την ίδια στιγμή στην Ευρώπη, ο μισός πληθυσμός προβλέπεται μέχρι το 2025 να ταλαιπωρείται από κάποιου είδους χρόνια αλλεργία και ήδη σε έρευνα που πραγματοποιήθηκε από την Ευρωπαϊκή Ακαδημία Αλλεργιών και Κλινικής Ανοσολογίας (EAACI), πάνω από 150 εκατομμύρια άτομα στην Ευρώπη ταλαιπωρούνται από κάποιου είδους χρόνια αλλεργία.
Πρώιμα βάσανα
Οι αλλεργικές παθήσεις ή αντιδράσεις μπορούν να προσβάλλουν οποιοδήποτε οργανισμό ή σύστημα του ανθρωπίνου οργανισμού και μπορούν να εμφανιστούν σε οποιαδήποτε ηλικία, ωστόσο τα παιδιά εμφανίζουν συχνότερα αλλεργίες σε σύγκριση με τους ενήλικες και είναι πιο ευάλωτα. «Η αλλεργία συχνά εμφανίζεται στους πρώτους τρεις μήνες της ζωής και πολύ σπάνια κατά τη γέννηση, αν και υπάρχει ένα πολύ ισχυρό γενετικό υπόβαθρο. Σε μερικές περιπτώσεις η αλλεργία δεν παραμένει σε όλη τη διάρκεια της ζωής, εμφανίζεται, και σε κάποιους ασθενείς εξαφανίζεται αυτομάτως. Παρά ταύτα ορισμένα άτομα εκδηλώνουν τα πρώτα αλλεργικά συμπτώματα σε μεγάλη ηλικία. Η εναλλαγή ύφεσης -υποτροπής είναι πιθανή σε οποιοδήποτε ηλικιακό στάδιο και στιγμή. Πολλές αλλεργικές παθήσεις έχουν χρόνια πορεία», επισημαίνει η Λεμονιά Π. Παπαδάκη, Παθολόγος Msc (Stress και Προαγωγή της Υγείας). Η ίδια επισημαίνει πώς μπορούμε να βοηθήσουμε τα παιδιά, καταρχήν με το να μεγαλώνουν σε ένα περιβάλλον χωρίς τσιγάρο και να μεγαλώνουν αν γίνεται με κατοικίδιο, καθώς τα παιδάκια που ζουν με σκύλους ή γάτες έχουν λιγότερες αλλεργίες και νόσους όταν μεγαλώνουν.
Σε κάθε περίπτωση, «τα άτομα που παρουσιάζουν αλλεργικές αντιδράσεις θα πρέπει να παραπέμπονται στον Αλλεργιολόγο προκειμένου, μετά από προσεκτική εκτίμηση της κατάστασής τους, να υποβληθούν σε ειδική και εξατομικευμένη θεραπεία», καταλήγει η κα Παπαδάκη. «Ο Αλλεργιολόγος μετά από λεπτομερές ιστορικό της παθήσεώς σας θα μελετήσει το περιβάλλον στο χώρο του σπιτιού και της εργασίας, τις διατροφικές συνήθειες και γενικότερα τον τρόπο ζωής. Παράλληλα με την κλινική εξέταση απαιτείται και εργαστηριακός έλεγχος με δερματικές δοκιμασίες ή αλλεργικά τεστ. Τα άτομα που έχουν ισχυρή κληρονομικότητα δύσκολα θεραπεύονται αλλά μπορούν να ελεγχθούν αποτελεσματικά».
Τα συμπτώματα που θέλουν προσοχή
Η κύρια αλλεργική κατάσταση απειλητική για την ζωή είναι η αναφυλαξία. Πρόκειται για επείγουσα κλινική κατάσταση που εξελίσσεται μέσα σε λίγα λεπτά και χρήζει άμεσης αντιμετώπισης. Σημαντικά σημεία, είναι η πρόληψη και η εκπαίδευση του ατόμου με ιστορικό αναφυλαξίας και γενικότερα αλλεργικής αντίδρασης. Συνήθως εμφανίζεται ως αποτέλεσμα τροφικής ή φαρμακευτικής αλλεργίας αλλά και από νυγμό σφήκας (μέλισσας ή άλλου υμενόπτερου). Τα αίτια αλλάζουν ανάλογα την ηλικία, με τα παιδιά και τους εφήβους να είναι οι τροφές, ενώ ενήλικες και άτομα τρίτης ηλικίας συνηθέστερο αίτιο είναι τα φάρμακα (πολυφαρμακία, αντιβιώσεις, μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη κ.ά).
Σε μια τέτοια περίπτωση θα πρέπει να είστε υποψιασμένοι και ενημερωμένοι για το πώς θα αναγνωρίσετε τα συμπτώματα και πως θα αντιμετωπίσετε. Για να το πετύχετε αυτό, θα πρέπει να έχετε επισκεφθεί αλλεργιολόγο εκ των προτέρων, ώστε να εκτιμήσει την αντοχή σας απέναντι στα αλλεργιογόνα και να σας συστήσει θεραπευτική αγωγή, αλλά και το σχήμα έκτακτης ανάγκης, σε περίπτωση που εμφανιστεί σοβαρός κίνδυνος για τη ζωή του αλλεργικού ατόμου.
Να θυμάστε ότι το πρήξιμο στο δέρμα, στα χείλη, στα μάτια, η έντονη φαγούρα, οι κοκκινίλες, τα εξανθήματα, ο συριγμός στην αναπνοή, η δύσπνοια, η δυσκολία στην κατάποση, η ναυτία, ο κνησμός, η ερυθρότητα των ματιών είναι ορισμένα από τα συμπτώματα της αναφυλαξίας, που αν δεν αντιμετωπιστούν μπορεί να φτάσουν μέχρι και σε αλλεργικό σοκ, το οποίο είναι εξαιρετικά απειλητικό για τη ζωή, ειδικά στα παιδιά.
Εκείνη την κρίσιμη στιγμή, είναι σημαντικό να έχετε τη φροντίδα μια αξιόπιστης ασφαλιστικής εταιρείας που θα αναλάβει αμέσως τη διακομιδή του ασθενούς και θα δώσει τις πρώτες βοήθειες. Η έγκυρη διάγνωση των πρώιμων συμπτωμάτων και η άμεση μεταφορά σε τμήμα επειγόντων σώζει ζωές.
Μη χάνετε χρόνο, η αγορά ενός καλού ασφαλιστικού συμβολαίου υγείας μπορεί να είναι το πρώτο βήμα για να απαλλαχτείτε από τις αλλεργίες. Αν θέλετε να μιλήσετε με έναν ασφαλιστικό σύμβουλο της INTERAMERICAN, αρκεί ένα κλικ εδώ.
Ευχαριστούμε την ΙNTERAMERICAN, τη μόνη ασφαλιστική εταιρεία με ιδιόκτητες υποδομές υγείας και την κα Λεμονιά Π. Παπαδάκη, Παθολόγο Msc (Stress και Προαγωγή της Υγείας) για τη βοήθειά τους στη συγγραφή του άρθρου.