Τα οικονομικά κίνητρα βοηθούν τους ανθρώπους να διακόψουν το κάπνισμα και να καταφέρουν να το σταματήσουν για πάντα, σύμφωνα με μία μελέτη που πραγματοποιήθηκε από ερευνητές του Πανεπιστημίου της Ανατολικής Αγγλίας (UEA) και δημοσιεύθηκε στο Cochrane Library. Τα ευρήματα αυτά, μάλιστα, ίσχυσαν και στην περίπτωση των εγκύων γυναικών.
«Οι περισσότεροι καπνιστές θέλουν να σταματήσουν το κάπνισμα, αλλά πολλές φορές αυτό αποδεικνύεται δύσκολο. Ανταμοιβές όπως χρήματα ή εργασιακά προνόμια έχουν χρησιμοποιηθεί κατά καιρούς για να ενθαρρύνουν τον κόσμο να σταματήσει το κάπνισμα. Τέτοια σχήματα χρησιμοποιούνται συχνά στον εργασιακό χώρο, σε κλινικές και νοσοκομεία και σε οποιαδήποτε άλλη κοινότητα», αναφέρει η η επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης και καθηγήτρια στην Ιατρική Σχολή Norwich του UEA, Caitlin Notley και προσθέτει:
«Αυτό που θέλαμε να μάθουμε εμείς μέσω της έρευνάς μας ήταν αν αυτά τα σχήματα όντως δουλεύουν μακροπρόθεσμα, καθώς μέχρι πρότινος θεωρούταν ότι τα κίνητρα έχουν αντίκρυσμα μόνο για την περίοδο κατά την οποία παρέχονται. Βρήκαμε, λοιπόν, ότι όντως βοηθούν τους ανθρώπους να διακόψουν το κάπνισμα, ακόμα και όταν το χρονικό εύρος του κινήτρου έχει τελειώσει».
Η ομάδα διερεύνησε αν οι ανταμοιβές όπως οι πληρωμές σε μετρητά, τα εκπτωτικά κουπόνια ή η επιστροφή αποταμιευμένων χρημάτων λειτούργησαν όπως αναμενόταν στους συμμετέχοντες. Για να καταλήξει στα συμπεράσματα αυτά, συνόψισε τα αποτελέσματα 33 τυχαιοποιημένων, ελεγχόμενων δοκιμών στις οποίες συμμετείχαν περισσότεροι από 21.600 άνθρωποι από οκτώ χώρες.
Ανάμεσά τους και 10 δοκιμές που έγιναν σε γυναίκες καπνίστριες που βρίσκονταν σε περίοδο εγκυμοσύνης και ανταμείφθηκαν με κουπόνια για τη διακοπή και την αποχή από το κάπνισμα. Όλες οι δοκιμές στο γενικό πληθυσμό ακολούθησαν τους συμμετέχοντες για τουλάχιστον έξι μήνες, ενώ όσοι διέκοψαν το κάπνισμα ελέγχθηκαν μέσω της ανάσας και των υγρών του σώματός τους.
Σύμφωνα με τους ερευνητές, η αξιοπιστία των ευρημάτων κρίνεται ιδιαίτερα μεγάλη στον γενικό πληθυσμό και μέτρια στις εγκύους, καθώς οι μελέτες στις τελευταίες ήταν λιγότερες και ποιοτικά υποδεέστερες.
«Διαπιστώσαμε ότι στους έξι μήνες από την έναρξη των δοκιμών και πάνω, οι άνθρωποι που λάμβαναν τις διάφορες ανταμοιβές ήταν 50% πιο πιθανό να σταματήσουν να καπνίζουν σε σχέση με εκείνους στις ομάδες ελέγχου. Από εκείνους που δε λάμβαναν κάποιο κίνητρο, περίπου το 7% κατάφερε επιτυχώς να διακόψει το κάπνισμα για έξι μήνες ή και περισσότερο, σε σχέση με το 10,5% αυτών που λάμβαναν κίνητρα. Πρόκειται για σημαντική αύξηση, αν λάβουμε υπόψιν την τεράστια ζημιά που προκαλεί το κάπνισμα στην υγεία και τα εξίσου μεγάλα οφέλη που προσφέρει η διακοπή του, η οποία μάλιστα υποδεικνύει ότι τα κίνητρα μπορούν να αποτελέσουν ένα χρήσιμο τμήμα μιας ολοκληρωμένης προσέγγισης που θα βοηθήσει τον κόσμο να σταματήσει το κάπνισμα», σημείωσε η Δρ. Notley.
Όσον αφορά στις έγκυες γυναίκες, αποδείχθηκε ότι αυτές που ανήκαν στις ομάδες ανταμοιβής είχαν μεγαλύτερες πιθανότητες να διακόψουν το κάπνισμα σε σχέση με εκείνες στις ομάδες ελέγχου, και στις δύο περιπτώσεις όμως αυτό θα συνέβαινε στο τέλος της εγκυμοσύνης και μετά τη γέννηση του παιδιού.