Η πανδημία έφερε το γραφείο στο σπίτι και τα meetings πίσω από μια οθόνη υπολογιστή. Όσο περισσότερο όμως μένουμε συνδεδεμένοι σε πλατφόρμες τηλεδιασκέψεων όπως το Zoom, τόσο πιο κουρασμένοι νιώθουμε σύμφωνα με ερευνητές του Πανεπιστημίου του Στάνφορντ.
Ο καθηγητής Jeremy Bailenson, ιδρυτής και διευθυντής του Stanford Virtual Human Interaction Lab (Εργαστήριο εικονικής ανθρώπινης αλληλεπίδρασης του Stanford) εξέτασε τις ψυχολoγικές επιπτώσεις των ατέλειωτων καθημερινών ωρών μέσα σε αυτές τις πλατφόρμες, η χρήση των οποίων εκτοξεύθηκε λόγω των περιοριστικών μέτρων και την αύξηση της τηλεργασίας. Στο πρώτο άρθρο που δημοσιεύτηκε στο Technology, Mind and Behavior, ο Bailenson εντόπισε τέσσερις συνέπειες των συνεχόμενων τηλεδιασκέψεων και τονίζει ότι συμβάλλουν στο συναίσθημα που ονομάζει ως «ζουμ κόπωσης» (Zoom fatigue).
Γιατί κουράζει τόσο πολύ η χρήση τέτοιων πλατφόρμων τηλεδιάσκεψης; Σύμφωνα με την έρευνα, υπάρχουν τέσσερις βασικοί λόγοι:
Η πολύωρη κοντινή απόσταση είναι κουραστική για τα μάτια
Η συνεχής οπτική επαφή και το μέγεθος των προσώπων είναι αφύσικα σε μια βιντεοκλήση. Ο καθένας είναι αναγκασμένος να τα κοιτάει τους πάντες και συνέχεια. Ακόμα και αν δεν μιλάτε εκείνη την ώρα, κοιτάτε το πρόσωπο που βρίσκεται μπροστά σας. Όχι μόνο αυτό, αλλά και το γεγονός ότι νιώθετε πως όλα τα βλέμματα στραμμένα πάνω σας, μπορεί να αυξήσει το άγχος, ειδικά αν αναλογιστούμε τα μεγάλα ποσοστά του πληθυσμού που πάσχουν από κοινωνικό άγχος. Ακόμα, το μέγεθος των προσώπων που μπορεί να φαινεται μεγαλύτερο σε μια κλήση μπορεί επίσης να πυροδοτήσει το άγχος, μιας και η απόσταση εκμηδενίζεται και σίγουρα είναι μικρότερη από αυτή που θα είχε κάποιος εάν μας μιλούσε και ήταν μπροστά μας.
Η λύση που προτείνεται; Μέχρι να γίνουν αλλαγές στην πλατφόρμα, ο Bailenson προτείνει για τις κλήσεις μέσω zoom να μην προτιμούμε τη λειτουργία πλήρους οθόνης και να χρησιμοποιούμε ασύρματο πληκτρολόγιο έτσι ώστε να αυξήσουμε την απόστασή μας με την οθόνη.
Είναι κουραστικό και αγχωτικό να βλέπουμε τον εαυτό μας συνέχεια στις βιντεοκλήσεις
Στις περισσότερες πλατφόρμες βλέπουμε τον εαυτό μας συνεχώς, κάτι που δε θα συνέβαινε στην πραγματική ζωή. Ο Bailenson αναφέρει σχετικά πως σύμφωνα και με παλιότερες μελέτες, όταν βλέπουμε συνέχεια την αντανάκλασή μας, κρίνουμε περισσότερο τον εαυτό μας και αυξάνονται τα επίπεδα του άγχους. Η λύση; Ο χρήστης προς το παρόν μπορεί να επιλέξει να μην βλέπει τον εαυτό του με την επιλογή «hide self-view».
Οι βιντεοκλήσεις ελαττώνουν την κινητικότητά μας
Πολλοί άνθρωποι όταν μιλούν στο τηλέφωνο παράλληλα περπατούν, κάτι που δεν μπορεί να γίνει σε μια βιντεοκλήση zoom. Όχι μόνο αυτό, αλλά ο χρήστης θα πρέπει να φροντίσει να μείνει στο ίδιο σημείο, κάτι που γενικά είναι αφύσικο για άλλη μια φορά. Πώς θα το λύσετε; Ο Bailenson συστήνει να διαμορφώσουμε το χώρο που γίνονται οι βιντεοκλήσεις έτσι ώστε να δημιουργηθεί μια απόσταση μεταξύ χρήστη και οθόνης και να υπάρχει μια ευελιξία. Για παράδειγμα, μια κάμερα σε απόσταση από την οθόνη του υπολογιστή θα μπορούσε να επιτρέψει στο χρήστη να κινείται μέσα στο χώρο όπως ακριβώς θα έκανε σε μια συνάντηση δια ζώσης.
Οι πληροφοριές που δεχόμαστε σε μια βιντεοκλήση είναι πολύ περισσότερες
Σε μια κανονική συνάντηση δια ζώσης, η γλώσσα του σώματος λειτουργεί συμπληρωματικά και στέλνει τα δικά της μηνύματα. Σε μια βιντεοκλήση, κάτι τέτοιο θέλει μεγαλύτερη προσπάθεια. Για ακόμα μια φορά λοιπόν, η φυσική ροή μιας συζήτησης παρεμβάλλεται και πρέπει να κάνουμε κινήσεις με το σώμα μας που θα έμοιαζαν αφύσικες σε μια κανονική συζήτηση. Για παράδειγμα, εάν συμφωνούσαμε με κάποιον, υπό κανονικές συνθήκες, δεν θα κάναμε πολύ έντονες κινήσεις με το κεφάλι. Ποια είναι η λύση; Όποτε είναι εφικτό, κάντε ένα διάλειμμα από την εικόνα, αφήνοντας μόνο τον ήχο να έρχεται σε εσάς ως πληροφορία. Το σώμα σας ούτως η άλλως θα χρειάζεται μια παύση από την πολύωρη έκθεση στην οθόνη.
Διαβάστε επίσης
Πανδημία: Με άγχος και κατάθλιψη ο ένας στους τρεις – Ποιοι είναι πιο ευάλωτοι
Πανδημία: Ο κίνδυνος που απειλεί όσους είναι όλη μέρα στα social media
