Άγχος φόβος και σύγχυση είναι τα κυρίαρχα στοιχεία που κατακλύζουν τα όνειρά μας εν καιρώ πανδημίας, βάσει νέας καναδικής μελέτης που επιχείρησε να «βουτήξει» στο υποσυνείδητό μας για να κατανοηθεί πώς επιδρά στα όνειρα η πρωτόγνωρη κατάσταση που βιώνουν οι άνθρωποι παγκοσμίως όντας αντιμέτωποι με την απειλή του κορωνοϊού.
Η σχετική ερευνητική μελέτη διεξήχθη από τους Leela McKinnon, Erica Kilius και Noor Abbas, μεταπτυχιακοί φοιτητές του Πανεπιστημίου Mississauga του Τορόντο -συγκεκριμένα στο τμήμα υπό του καθηγητή Ανθρωπολογίας David Samson, η τρέχουσα έρευνα του οποίου εξετάζει τη θεωρία ότι οι άνθρωποι εξελίχθηκαν για να έχουν όνειρα και εφιάλτες ως μία μορφή πρόβας/προετοιμασίας για πραγματικές απειλές στην καθημερινή ζωή τους.
Υπό αυτό πρίσμα, συνέλεξαν δεδομένα για 84 φοιτητές του Πανεπιστημίου με καταγωγή από 22 χώρες, οι οποίοι κλήθηκαν να περιγράψουν τα όνειρά τους κατά τα πρώτη φάση της καραντίνας που επιβλήθηκε λόγω της πανδημίας. Σημαντικό στοιχείο της μελέτης είναι ότι κλήθηκαν επίσης να αναφέρουν εάν νιώθουν πως το πολιτισμικό τους υπόβαθρο επηρέασε το περιεχόμενο ή την ερμηνεία που έδωσαν στα όνειρά τους.
Εν συνεχεία, αξιολογήθηκαν οι απαντήσεις τους με βάση τους βασικούς άξονες ανάλυσης ονείρων: χαρακτήρες, κοινωνική αλληλεπίδραση, περιβάλλον, συναισθήματα και ατυχίες.
Το άγχος, ο φόβος και η σύγχυση ήταν τα κορυφαία συναισθήματα που δήλωσαν ότι βίωσαν στα όνειρά τους οι συμμετέχοντες. Οι ίδιοι ανέφεραν, επίσης, πως τα όνειρά τους ήταν πιο ζωντανά και ότι είχαν περισσότερους εφιάλτες από καλά όνειρα.
Περίπου το ένα τρίτο των ερωτηθέντων ανακάλεσε στη μνήμη πως είχε όνειρα που σχετίζονται ειδικά με την πανδημία της COVID-19, συμπεριλαμβανομένων λεπτομερειών σχετικά με μέσα προφύλαξης, όπως οι μάσκα, ή τα μέτρα κοινωνικής αποστασιοποίησης.
Ένας φοιτητής ανέφερε ότι ονειρεύτηκε ότι γευμάτιζε σε ένα εστιατόριο και ο λογαριασμός που έλαβε ήταν το ίδιο ποσό με τα φοιτητικά του δίδακτρα.
«Αυτό ακριβώς θα περιμέναμε εάν οι ανησυχίες και οι φόβοι έρθουν στα όνειρά μας, γιατί αυτό βιώνουν οι άνθρωποι στην πραγματική ζωή» λέει η Leela McKinnon. Επισημαίνει ότι τα όνειρα φαίνεται πως σχετίζονται με εξωτερικούς στρεσογόνους παράγοντες και μπορεί να έχουν ένα είδος λειτουργικότητας, διευκρινίζοντας ότι περαιτέρω ανάλυση θα μπορούσε να υποστηρίξει την ιδέα της «προσομοίωσης απειλών».
Μεταξύ των συμμετεχόντων, οι γυναίκες είχαν συγκριτικά με τους άνδρες αρκετά πιο συχνά αρνητικά όνειρα ή όνειρα όπου γίνονταν δέκτες επιθετικής συμπεριφοράς. Κατά τον Noor Abbas, η ερμηνεία που θα μπορούσε να δοθεί σε αυτό είναι ότι υπάρχει διαφορά στον τρόπο που γυναίκες και άνδρες εκλαμβάνουν τις απειλές.
«Το γεγονός ότι to παρατηρούμε αυτό σε περισσότερες γυναίκες απ’ ότι άνδρες μπορεί να υποδηλώνει μία διαφορά στον τρόπο που εκλογικεύουν μία εξωτερική απειλή στα όνειρά τους» αναφέρει.
Ως προς την πιθανή συσχέτιση μεταξύ του πολιτισμικού υπόβαθρου και των ονείρων σχετικά με την πανδημία, σχεδόν το ένα τέταρτο των ερωτηθέντων ανέφερε πως το πολιτισμικό υπόβαθρο διαδραμάτισε ρόλο στο πώς ερμήνευσαν οι ίδιοι τα όνειρά τους.
Ενδεικτικά, ένας συμμετέχων ανέφερε ότι ονειρεύτηκε φίδια -συνήθως ένα καλό σημάδι στην ινδουϊστική παράδοση. Κάποιος άλλος ανέφερε ότι επιζητούσε ασφάλεια ακόμη και όταν ο κίνδυνος είχε παρέλθει, γεγονός το οποίο απέδωσε στο πολιτισμικό του υπόβαθρο.
«Η αντίληψη της απειλής εξαρτάται από την κουλτούρα μας» προσθέτει ο Noor Abbas, επισημαίνοντας πως και ο τρόπος κατανόησης των εξωτερικών απειλών γίνεται αντιληπτός κατά τον ίδιο τρόπο.
Διαβάστε επίσης
Κορωνοϊός: Πως να διώξετε το άγχος που προκαλεί η πανδημία
Ο κορωνοϊός μας γέμισε φόβο: Γιατί οι Έλληνες ζήτησαν βοήθεια από τους ειδικούς της ψυχικής υγειας
Τι «ακούει» ο εγκέφαλός μας όταν κοιμόμαστε και πώς προστατεύει τα όνειρά μας