Διευκρίνιση: Δεν προσεγγίζουμε το θέμα ηθικά, αλλά ψυχολογικά και επιστημονικά.

Όλοι έχουν μυστικά. Κάποιοι δεν θα τα αποκαλύψουν ποτέ. Κάποιοι άλλοι, όμως, έχουν βιώσει την ανακούφιση του να βγάζουν κάτι από μέσα τους, εξομολογούμενοι πράγματα ή ανταλλάζοντας προσωπικές πληροφορίες. Η ανακούφιση από το άγχος της απόκρυψης επώδυνων μυστικών και η αποκάλυψή τους σε κάποιον  έμπιστο μπορεί να είναι καθαρτικό και απελευθερωτικό γεγονός. Προφανώς, όμως, αυτό εξαρτάται πάντα από το θέμα του μυστικού που σκέφτεστε, σκοπεύετε ή καλείστε να μοιραστείτε.

Εκτός του ότι υπάρχουν τόσων ειδών «μυστικά» ή διαβαθμισμένες προσωπικές πληροφορίες, υπάρχουν αντίστοιχες ανθρώπινες στάσεις πάνω σε αυτά. Πάει να πει, κάποιος αρέσκεται να δημοσιεύει στα social media τα στιγμιότυπα της ζωής του, άλλος το αποφεύγει μετά βδελυγμίας και προσπαθεί να διατηρήσει την ιδιωτικότητά του. Ορισμένοι μοιράζονται το σοβαρό πρόβλημα υγείας τους και ενημερώνουν για την εξέλιξή του, ενώ άλλοι το περνάνε βουβά, χωρίς ποτέ να μάθει κάποιος το δράμα που περνούν. Το ίδιο ισχύει και με τα θύματα σεξουαλικών εγκλημάτων και με άτομα που έχουν υποστεί κακοποίηση. Για κάποια από αυτά η αποκάλυψη ισοδυναμεί (στο μυαλό τους) με ντροπή ή κοινωνική απόρριψη, οπότε την αποφεύγουν.

Η έρευνα των Michael Slepian και Edythe Moulton-Tetlock «Confiding Secrets and Well-Being» που δημοσιεύτηκε σε πρόσφατο τεύχος της επιθεώρησης «Social Psychological and Personality Science» προσπαθεί να διερευνήσει τη σχέση μεταξύ εξομολογημένου μυστικού και βελτίωσης της διάθεσης. Το δείγμα τους ήταν περισσότερα από 800 άτομα, κάθε ένα από τα οποία κρατούσε φυλαγμένα δεκάδες μυστικά για τα οποία ερωτήθηκαν με τη μέγιστη διακριτικότητα, καθότι το ζητούμενο ήταν ο μηχανισμός φανέρωσής τους και όχι το περιεχόμενό του. Μυστικά που καλύπτονταν στην καθημερινότητα από ψέματα για τη χρήση ναρκωτικών, τον εθισμό στον τζόγο, την απιστία, τις παραβατικές πράξεις ή απλώς για ανομολόγητα πάθη και προσωπικές τραγωδίες.

Αυτό που βρήκαν ήταν ότι να εμπιστεύεται κάποιος κάτι προσωπικό σε κάποιο έμπιστο του άτομο, τον κάνει να νιώθει καλύτερα, να ελαφρύνει τη συνείδησή του και βάζει κάποια ζητήματα στη θέση τους. Σταματάει επίσης να απασχολεί το μυαλό του για τις επιπτώσεις της δημοσιοποίησης του μυστικού, διακόπτει τον φαύλο κύκλο της ενοχής και με το να το μοιραστεί με κάποιον το πιθανότερο είναι ότι θα λάβει και κάποιας μορφής υποστήριξη.

Πώς, όμως, και πότε οι άνθρωποι αποφασίζουν να μοιραστούν μια τέτοια ευαίσθητη πληροφορία και σε ποιον επιχειρούν να ανοίξουν την καρδιά τους; Όλα σχετίζονται με το βαθμό αξιοπιστίας και εμπιστοσύνης του άλλου, όπως τα αξιολογεί ο ενδιαφερόμενος. Αν τον κρίνουν ως ένα έμπιστο άτομο, που κρατάει μυστικά και μπορεί να ακούσει συγκαταβατικά χωρίς να γίνει επικριτικός, αλλά και να συμπαρασταθεί, αυτό είναι ένα καλό προφίλ για να μοιραστεί κάποιος τα μυστικά του. Αν όχι, τότε η αποκάλυψη του μυστικού σίγουρα θα περιληφθεί στον κύκλο συζητήσεων του περίγυρου και για αυτό θα κάνει περισσότερο κακό, τελικώς.